Foreks’te oyunun kuralları değişiyor

Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı görüşe açıldı. Türkiye Sermaye Piyasası Birliği (TSPB) dün yeni taslağı aracı kurumlara mail ortamında paylaşarak görüşlerini talep etti. Yatırım hizmetlerini düzenleyen yeni taslak eskisi gibi 56 maddeden oluşuyor, ancak birçok maddede önemli değişiklikler ve eklemeler söz konusu. Taslağın özünde kaldıraçlı işlemler ve foreks piyasalarıyla ilgili düzenlemeler yer alıyor.
 
FOREKS İŞLEMLERİNDE MAĞDURİYET ÇOK FAZLA
 
Ülkemizde uzun yıllardır merdiven altı formatta yapılan foreks işlemlerinde yaşanan sorunlardan sonra foreks piyasalar Sermaye Piyasası Kurulu tarafından ele alınmış ve ülkemizde foreks işlemlerinin yasal çerçevesi çizilerek foreks sermaye piyasası çerçevesinde yasal bir yapıya kavuşturularak ülkemiz finans sistemi içerisinde yerini almıştı. Lakin yasal çerçevede kısa bir geçmişi olmasına rağmen önemli oranlarda müşteri şikayetleri ve mağduriyetleri yaşanmıştı. Yaşanan sorunların çokluğunun en önemli sebebi olarak ilgili piyasanın tezgah üstü denilen yapısına bağlamak yanlış olmaz. Gelinen noktada, yaşanan ve yaşanabilecek sorunların önüne geçebilmek amacıyla,  bir tebliğ taslağı hazırlanarak özellikle aracı kurumların görüşüne açıldı. Görüşe açılan tebliğ taslağının, gelen şikayetlerin sentezi üzerine hazırlandığı, özellikle küçük birikim sahiplerinin riski yüksek foreks piyasalarda korunaklarının artırılmasını amaçladığı görülmekte…
 
MÜŞTERİ RİSKİ ARACI KURUM RİSKİ OLACAK
 
Görüşe açılan tebliğ taslağının öne çıkan satırbaşlarına baktığımız zaman; pozisyon limitlerinde, ekstrem piyasa şartlarında müşteri pozisyonlarından oluşabilecek zararları aracı kurumların kendilerinin karşılama zorunluluğu durumu ortaya çıktığında, aracı kurumun sermayesinin bu riski karşılayıp karşılayamayacağı göz önüne alınacak. Bir nevi müşterinin riski, aracı kurumun da riski olarak algılanacak ve bu husus yakın takip edilecek…
 
1’E 100 KALDIRAÇ DÖNEMİ BİTİYOR
 
Taslak bu şekliyle yürürlüğe girerse 1’e 100 kaldıraç herkes için geçerli olmayacak. 10 bin liranın altında teminat tutarı olan müşteriler kaldıraç oranı olarak 1’e 50’yi geçemeyecek. Bundan sonra küçük birikim sahiplerinin teminat rakamı 10 bin liranın altında ise 1’e 100 kaldıraç kullanamayacak. Bu noktada aracıların ekmek kapısı olan küçükler, eskisi kadar aracılara kazanç sağlamaz hale gelebilecekler.
 
FOREKS’TE YATIRIM DANIŞMANLIĞI HİZMETİ KALKIYOR
 
Aracı kurumlar, kaldıraçlı işlem hizmeti sundukları müşterilerine, portföy yöneticiliği ve yatırım danışmanlığı hizmeti veremeyecekler. Alım satım sinyali vererek müşteri avına çıkanlar, bu yöntemi artık uygulayamayacaklar. Yeni dönemde müşteriyi arayarak ya da talep geldiği zaman müşteriye kurlar ya da piyasalarla ilgili bilgi verilemeyecek. Müşteri her işlemi kendi başına alacağı kararlarla gerçekleştirecek.
 
GERÇEK HESAPTAN ÖNCE DENEME HESABI ŞARTI
 
Kaldıraçlı işlem için hesap açılmadan önce, deneme platformu üzerinden test/antrenman işlemleri yapılarak, müşterinin deneyim kazanması sağlanıp ardından gerçek hesapları açılabilecek. Bu deneme platformu TSPB tarafından oluşturulacak. TSPB’ye bildirilenler dışında hiçbir alım satım platformu kullanılamayacak.
TSPB aracıların son bir yıllık alım satım arasındaki fiyat farklarının verilerini saklayacak ve kurum bazında sapmaları tespit ederek kamuoyuna duyuracak. Bu çalışma ile spread sorunu yaşayanların sorunlarının önüne geçilmesi hedefleniyor.
 
WEB SİTELERİ YENİDEN DÜZENLENECEK

Yatırım kuruluşlarının (aracı kurum) web sitelerinde, ‘hangi fiyat sağlayıcıdan fiyat aldığı, bu kuruluşlarla pay sahipliği ilişkileri var mı?’ detaylarına, kabul edilemeyen emir oranlarına, müşteri şikayet sayılarına yer verecekler. Ek olarak, web sitelerinin işlem tarafının ana sayfalarına ‘zarar olasılığınız’ adlı bir menü eklenerek, duyurulması zorunluluk olan hadiseler bu menüden duyurulacak. Amaçlanan ise risk bildirimlerinin hakkıyla yapılması.
Aracı kurumlar (yatırım kuruluşu) kaldıraçlı işlemlere ilişkin her türlü duyuru ve reklam çalışmalarını TSPB’ye bildirecek. Birlik sakıncalı bir durum görürse ivedi şekilde SPK’ya durumu iletecek.
Öne çıkan aktardığımız taslak maddelere ek olarak, piyasanın daha sağlıklı işlemesi için başkaca maddeleri de içeren taslak üzerinde aracılar ve Birlik arasında hararetli tartışmaların olması bekleniyor…

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.