FED’in %2 enflasyon hedefi nereden geliyor?

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD Merkez Bankası’nın (FED) asıl hedefi faiz oranlarını düşürmeye başlamadan önce enflasyonu en azından %2’ye yaklaştırmak. Bu yazılı politikalar tarafından desteklenen resmi bir hedef. Ancak aynı zamanda söz konusu hedef ABD’nin başkanını seçeceği yılda FED Başkanı Jerome Powell’ın liberaller tarafından giderek daha fazla sorgulanmasına da neden oluyor.

Amerikan siyasetinin liberal bir kesimi faiz oranlarının daha yüksek olmasını istiyor. Söz konusu kesim FED’in işgücü piyasasına odaklanan ikinci bir hedefi de ajandasına eklemesini tercih ediyor. ABD Kongresi’ndeki bazı Demokratlar geçen hafta Powell’ın açıklamaları sırasında %2’lik enflasyon hedefinin kökenlerini ve merkez bankası için bu hedefin ne kadar önemli olduğunu sorguladı.

Geçen hafta ABD Temsilciler Meclisi üyesi olan Cumhuriyetçi Brad Sherman Çarşamba günkü oturum sırasında Powell’ın %2 hedefini sorgularken, “Auckland’dan ve 1980’lerden geliyor gibi görünüyor” ifadelerini kullandı.

YahooFinance’in haberine göre liberal Kaliforniya temsilcisinin haklı bir yanı var. Zira %2 hedefi 1988’de Yeni Zelanda’da ortaya çıktı.

FED, 24 yıl sonra, 2012'de, büyük ölçüde paralel bir işgücü piyasası hedefinin olmaması nedeniyle siyasi yelpazenin sol tarafından rahatsızlıkla karşılanan bir süreçte %2 standardını kamuoyuna açıkladı.

ABD Senatosu Bankacılık Komitesi Başkanı Senatör Sherrod Brown, perşembe günü, Powell'ın "çalışanların işlerini kaybetmelerini önlemek için" faiz oranlarını düşürmek konusunda hızlı hareket etmesini önerdi ve bu dinamiğin altını çizdi. Brown "burası, maksimum istihdamın FED’in ikili görevinin bir parçası olduğunu çok sık unutuyor gibi görünüyor" diye ekledi.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre FED’in sayısal bir istihdam hedefi yok. Ancak Amerikan merkez bankasının yasal olarak hem ekonomide fiyat istikrarını hem de maksimum istihdamı hedeflemesi gerekiyor.

Enflasyon hedefi, faiz indirimleri kararını etkileyeceğinden dolayı kilit öneme sahip. Powell ve diğer FED yetkilileri, enflasyonun "sürdürülebilir" bir şekilde %2'ye düştüğünden emin olana kadar gösterge faiz oranını 22 yılın en yüksek seviyesinden düşürmeye başlamayacaklarını açıkça belirttiler.

Powell geçen hafta yaptığı açıklamada %2’lik enflasyon hedefinden vazgeçmeyeceklerini net bir biçimde açıkladı. Hem çarşamba hem de perşembe gününde ABD Kongresi’nin iki kanadına yaptığı konuşmasında FED Başkanı bu hedefini yedi kez vurguladı.

FED Başkanı Sherman’ın eleştirisine yanıt olarak %2’lik hedefin Yeni Zelanda kökenlerini kabul etti. Ancak bu faiz oranının küresel standart haline geldiğini ve oldukça dayanaklı bir standart olduğunu da sözlerine ekledi. Powell önümüzdeki aylarda ABD enflasyonunun %2 seviyesine ulaşmasında sorun olmayacağına inandığını da belirtti.

FED bu noktaya nasıl geldi?

FED’in %2’lik enflasyon hedefi merkez bankalarının kötü şöhretini çevreleyen dolambaçlı bir yoldan kaynaklanıyor.

Yeni Zelanda Merkez Bankası Başkanı Don Brash, 1988'de %0 ile %1 arasında bir enflasyon oranı istediğine dair bir yorum yaptı. Bu da ülkede bir politika oluşturma sürecini başlattı ve ülkesinin kısa bir süre sonra resmi bir %2 hedefi benimsemesine yol açtı.

Bu hedefi diğer merkez bankaları da izledi ve söz konusu hedef enflasyon odaklı olmasıyla eleştirildi.

En önemli eleştirilerden birisi de bir dönem İngiltere Merkez Bankası Başkanı olarak görev yapan İngiliz Ekonomist Mervyn King’den geldi. King 1997’de fiyat hedeflerine aşırı odaklanan merkez bankalarının “enflasyon çığırtkanı” haline gelebileceğinden endişe ettiğini söyledi.

ABD Merkez Bankası Alan Greenspan yönetiminde halk tarafından benimsenmese de enflasyon hedefinde diretti ve kararları 1990’lar boyunca ve 2000’lerin başlarında tartışıldı.

FED Tarihçisi Sarah Binder yakın tarihli bir röportajında, “FOMC (ABD Federal Açık Piyasa Komitesi) tutanaklarını okursanız enflasyon hedeflerinin etrafında sürekli bir şüphe olduğunu görürsünüz” diyor.

FED Başkanı Ben Bernanke dönemindeki 2008 Küresel Finans Krizi sırasında da uygulamaya karşı direnç vardı. Binder FED’in yerel başkanları arasında Demokratların geri adım atmasından endişe edildiğini belirtiyor.

2012’ye gelindiğinde ise krizin geride kalmasıyla ve Bernanke’nin ikinci dönemine girmesiyle %2’lik enflasyon hedefi kabul edildi. Bernanke anılarında, %2'lik bir hedefin iş ve tüketici güvenini artırdığını ve bu nedenle FED’in ikili görevinin her iki tarafını da ele almak için daha fazla esneklik sağladığını savunuyor. FED’in internet sitesinde yer alan açıklamalarda %2’lik hedefin bu iki yönlü işlerliği argümanı halen kullanılıyor.

Ancak ABD’nin sol kanadındaki birçok politikacı hala aynı gemide değil. Bernanke anılarında dönemin ana liberal seslerinden biri olan Massachusetts Temsilcisi Barney Frank’in paralel bir işgücü piyasası hedefine yönelik eksikliği dile getirdiğini belirtiyor. Bernanke politikadan dolayı tamamen rahat hissetmediğini de kabul ediyor.

Bu eleştirilere bugün de rastlamak mümkün.

Temsilciler Meclisi Üyesi Maxine Waters geçen hafta YahooFinance’teki açıklamasında enflasyonun %2 hedefinden yüksek olması gerektiğini söyledi ve hedefteki bir artışın çalışan ailelere destek olacağını da sözlerine ekledi.

Liberal eğilimli Groundwork Collaborative’in Baş Ekonomisti Rakeen Mabud %2 hedefi için “enflasyonun FED için işsizlikten daha önemli hale geldiği gerçeğini kodluyor” ifadelerini kullandı.

Eleştiriler FED’in esnek bir ortalama enflasyon çerçevesi benimsemesi etrafında birleşiyor. Bu sayede %2’nin yukarısındaki enflasyona rağmen FED yönetimi para politikasının bir miktar esnemesine izin verebilir.

Cumhuriyetçilerse 2020 öncesi hedefe daha katı bir şekilde dönülmesini istiyor ve istihdamın FED’in ikili görevlerinden tamamen çıkarılmasını talep ediyor. Powell bu hafta yaptığı açıklamada, politikanın bu yılın sonlarından başlayarak 2025'in sonuna kadar gözden geçirileceğini söyledi.

Wall Street boğaları enflasyon engeline karşı

Milyarder yatırımcı Ken Fisher: Borsanın yükselmek için FED’e ihtiyacı yok

Fundstrat: Hisse senetleri 3 nedenle rekor kırmaya devam edecek

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.