Fed faiz artırırsa ne olur

Zor bir karar. Gerçekten zor. 

Fed yetkilileri gelecek hafta toplandığında, volatil piyasalara ve her yeni veri ile birlikte daha iyi görünen ABD büyümesine karşı bir sürü uluslararası belirsizliğe ağırlık verecekler. 

Vadeli işlem traderları, merkez bankacıların sermaye piyasalarının istikrarsız olduğu bir dönemde faiz artırmayacağını düşünüyor. Gecelik borç verme faizi kontratları, bu ay faiz artırımı ihtimalini yüzde 30'dan az görüyor. 

Karar ne olursa olsun, artırma ya da değil, hepsinin kendi riskleri var. Burada Bloomberg News'un yatırımcıların konu hakkındaki düşüncelerinden derlediği bazı senaryolar var.

1- Şimdi artırma, "Yellen Hamlesi" doğuyor
Yatırımcılar şimdi, Başkan Janet Yellen ve Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) gelecekte herhangi bir volatilite işaretinden tedirgin olacağını ve hatta faiz artırımı beklentilerini daha ileriye öteleyeceklerini düşünüyor. Bir merkez bankası, güvenilirliğini koruyabilmek için, yapacağını söylediğini yapmalı. ABD merkez bankacılarının çoğunluğu, Ekonomik Projeksiyonlar Özeti'ne göre, üç yıldır, gösterge faizi 2015 yılında artırmaya niyetleri olduğu tahminine sahip. 

Merkez bankacılar ayrıca, "verilere bağımlı" olduklarını söylediler ve şimdiye dek, veriler güçlü görünüyor. Açılan iş pozisyonları sayısı Temmuz ayında rekor seviyeye yükseldi, Ağustos ayı itibariyle oto satışları en az 10 yılın en hızlı artışını gösterme yolunda ve işsizlik oranı yüzde 5.1 ile FOMC katılımcılarının tam istihdam olarak gördükleri bölgede. 

New York'ta JPMorgan Securities LLC baş ABD ekonomisti ve eski Fed Kurulu ekonomistlerinden Michael Feroli, "Faizin artırılmaması, veri bağımlılığı çerçevesinde, bir çeşit bulanık mesaj olur," dedi ve "Mesajı değiştirdiler ve şimdi veri bağımlılığı finans piyasalarını içerir diyorlar" şeklinde görüş bildirdi.

2- Şimdi artırma ve kademeli faiz artırımı planı dağılır
İşsizlik daha da düşebilirdi ve bu durum, işgücü maliyetlerinde kesin bir yukarı dönüşe neden olurdu. Kredi piyasalarının bazı segmentleri ısınmaya devam ediyor ve Fed çok uzun süre beklemiş gibi görünmeye başlıyor. 

İşsizlik oranı, New York'ta Renaissance Macro Research LLC ABD ekonomisi başkanı Neil Dutta'ya göre, yıl sonuna kadar yüzde 4.8'e kadar düşebilir. İşgücü malyetinde dönüm noktasının nerede olduğunu kimse bilmiyor, ancak işsizlik oranı ne kadar düşerse, ücret enflasyonunun ortaya çıkma olasılığı o kadar artar.

Bunun yanında, ticari gayrımenkul kredileri Temmuz ayında mevsimsel olarak düzeltilmiş rakamlarla yıllıklandırılmış yüzde 12.5 arttı. Bu krediler Haziran ayında yüzde 9.6 artmıştı. ABD'de yüksek faizli, yüksek riskli krediler piyasası, 2011'den bu yana ihraç bakımından en zayıf Ağustos ayını geçirmesinin ardından canlanmaya başlıyor. 

Dutta, Fed'in ne kadar uzun süre beklerse, faizi yavaş bir şekilde artırma yeteneğine o kadar zarar vereceğini belirtti.

Dutta, "Durum çok ilginç hale gelecek," dedi ve "Ne söyleyecekler? Veriler daha iyi, ancak faiz artırmayacağız mı diyecekler" şeklinde konuştu.

3- Şimdi artır ve kırılgan dünya ekonomisi bükülecek
Küresel ekonomi, Çin'den gelen talebin yavaşlamasının, Malezya'dan Brezilya'ya, ekonomileri olumsuz etkilemesi ile birlikte zaten yavaşlıyor. 

Fed'e faiz artırımı için gelecek yıla kadar beklemesini tavsiye eden Uluslararası Para Fonu (IMF) İdari Direktörü Christine Lagarde, 1 Eylül'de yaptığı açıklamada, küresel görünümün, IMF'in iki aydan daha az bir süre öncesinde beklediğinden daha kötü durumda olduğunu söyledi. 

Varlık yönetim şirketi Bridgewater Associates'in milyarder kurucusu Ray Dalio, tüm dünyada "deflasyonist daralma" tehdidinin artmasını beklediğini kaydetti ve Fed'in ABD ekonomisini geri tepmeden koruyabilmek için gelecek yıl ekonomiye para akıtmak zorunda kalacağı tahmininde bulundu. Dolar bazında tahvil satan şirketler ihracat kazançlarına güvenmek durumunda kalacak ya da lokal paralarını dövize çevirmek zorunda kalacaklar. Fed'in faiz artırımı gelişen ülke paralarının dolar karşısında daha da değer kaybetmesine neden olacak ve dolar bazındaki borçlarını daha pahalı hale getirecek. 

4- Şimdi artır be Fed'im enflasyon konusundaki gübenilirliği darbe alır
Fed'in favorisi olan kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi ile ölçülen enflasyon, 39 aydır merkez bankasının hedefi olan yüzde 2'nin altında seyrediyor. Temmuz ayında bu endeks geçen yılın aynı ayına göre yalnızca yüzde 0.3 yükseldi.

Fed politika yapıcıları Haziran ayında, güçlü dolar ve düşük petrol fiyatlarından kaynaklanan aşağı baskıların azalması ile birlikte, enflasyonun gelecek yılın sonuna kadar hedef seviyeye ulaşacağı tahmininde bulundu. Ancak Fed uzmanları bu kadar emin değil. Temmuz ayı toplantısının tutanakları, uzmanların, enflasyonun 2016 ve 2017'de komitenin uzun vadeli hedef seviyesi olan yüzde 2'nin altında kalacağını tahmin etmeye devam ettiğini gösterdi. Enflasyon, ancak ondan sonra yüzde 2 seviyesine kademeli olarak yükselecek.

Graham Capital Management baş ekonomisti Julia Coronado, Washington'da Brookings Institution'ın 3 Eylül'de düzenlediği panelde yaptığı değerlendirmede, "Eğer Eylül ayında adım atarlarsa, bu durum bize küresel gelişmelere çok güçlü ağırlık vermediklerini,  enflasyondan kaynaklanan hayalkırıklıklarına çok güçlü ağırlık vermediklerini söyleyecek" dedi.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.