Fed enflasyon savaşını kazandı mı?

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD’de piyasalar, Fed’in güvercin mesajıyla iyice rahatlamış görünüyor. Genel kanaat, Fed’in enflasyonu, ABD ekonomisini bir resesyona sürüklemeden yendiği yönünde.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, Amerikalıların yaşadığı en acı verici yüksek enflasyon dönemlerinden biri son bulmuş gözüküyor. Fed’in girdiği bu savaşı kazandığın görüşü de giderek kuvvetleniyor.

Resesyon masadan kalkmış olabilir

The Associated Press’ten Chris Rugaber’in haberine göre, Fed, gerçekten de acı verici derecede yüksek enflasyonu yenmenin eşiğinde görünüyor; hem de işsizlikteki artış ve pek çok ekonomistin buna eşlik edeceğini tahmin ettiği derin durgunluk olmadan.

Enflasyon, geçen yılın Haziran ayında yüzde 9,1 ile zirveye ulaştığından bu yana az çok istikrarlı bir şekilde düşüyor. UBS'deki ekonomistlerin tahminine göre, Fed'in Kasım ayı için tercih ettiği enflasyon göstergesi gelecek hafta açıklandığında, geride kalan altı ayda yıllık enflasyonun aslında Fed'in yüzde 2'lik hedefinin biraz altına düştüğünü göstermesi bile muhtemel.

Kullanılmış araba, mobilya ve ev aletleri gibi malların maliyeti altı ay boyunca düşüşte. Bir yıl öncesiyle karşılaştırıldığında, iyileşen küresel tedarik zincirleri nedeniyle mal fiyatları de değişmiyor.

Enflasyonun önemli etkenlerinden olan konut ve kira maliyetleri ise daha yavaş bir hızda artıyor. Ücret artışı da yine enflasyonun üzerinde olmasına rağmen yavaşlamış durumda. Daha hafif ücret artışı, restoranlar, oteller ve diğer işverenlerin iş gücü maliyetlerini karşılamak için fiyatlarını artırmaları yönündeki baskıyı hafifletme eğiliminde oluyor.

Fed Başkanı Jerome Powell, Fed'in son politika toplantısının ardından Çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında, “Kaydettiğimiz ilerlemeyi görmenin gerçekten güzel olduğunu düşünüyorum. Altı aylık tedbirlere baktığınızda çok düşük rakamlar görüyorsunuz” şeklinde konuştu. Kongre Bütçe Ofisi, enflasyonun gelecek yılın sonuna kadar yüzde 2,1'e düşeceği tahmininde bulundu.

Yetkililer, enflasyonun tamamen kontrol altına alınmasına giden yolda, yine de muhtemelen engellerle karşılaşılacağını söyledi. Powell ‘kimsenin zafer ilan etmediğini’nin altını çiziyor. Ve merkez bankasının sürdürülebilir bir şekilde yüzde 2 hedefine geri döneceğine dair güven hissetmeden önce enflasyonun düştüğüne dair daha fazla kanıt görmek istediğini yineliyor.

Ekonomistler enflasyonun yenildiğini düşünüyor

Ancak normalde temkinli davranan pek çok ekonomist, milyonlarca Amerikan hanesine zorluklar yaşattığı iki yıldan fazla bir sürenin ardından enflasyonun neredeyse kontrol altına alındığını ilan etmeye hazır görünüyor. SGH Macro Economics Baş Ekonomisti Tim Duy, “Enflasyon yüzde 2'ye geri dönmüş gibi görünüyor. Fed bu savaşı kazanmış gibi görünüyor” diyor.

Hem İngiltere Merkez Bankası hem de Avrupa Merkez Bankası'nın gösterge faiz oranlarını bu hafta değiştirmemesiyle birlikte yurt dışında da fiyat artışları hafifliyor. Enflasyon İngiltere'de halen yüzde 4,6 seviyesinde olmasına rağmen Euro para birimini kullanan 20 ülkede yüzde 2,4'e düşmüş durumda.

Powell, enflasyonun soğumasıyla birlikte Fed'in politika belirleme komitesindeki 19 yetkilinin bu haftaki toplantıda faiz indirimi olasılıklarını tartıştığını söyledi. Yetkililer ayrıca Fed'in gelecek yıl üç kez faiz indirimine gideceğini öngördü.

Bu duruş, Fed'in Mart 2022'de başlattığı faiz artırım kampanyasından ciddi bir sapmaya işaret ediyor. O zamandan itibaren Fed, gösterge faiz oranını borçlanmayı, harcamayı ve enflasyonu yavaşlatmak amacıyla 11 kez sıfıra yakın bir seviyeden yaklaşık 22 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,4'e yükseltti. Sonuç, ipotek, otomobil kredisi, ticari borçlanma ve diğer kredi türlerinin maliyetlerinin çok daha yüksek olması oldu.

Powell'ın aniden daha iyimser sözleri ve Fed'in faiz indirimi tahminleri bu hafta borsa endekslerinin yükselmesine neden oldu. Wall Street yatırımcıları şu anda Fed'in Mart ayındaki toplantısında ilk faiz indiriminin gerçekleşme olasılığını kabaca yüzde 80 olarak öngörüyor ve 2024'te toplam altı faiz indirimi öngörülüyor.

Yine de beklentiler soğutulmaya çalışılıyor

New York Federal Rezerv Bankası Başkanı ve Powell'ın üst düzey yardımcılarından John Williams, bu beklentileri soğutmaya çalıştı. CNBC'ye konuşan Williams, Mart ayında faiz indiriminin yapılıp yapılmayacağı konusunda ‘düşünmek için bile erken’ olduğunu söyledi. Ancak enflasyonun ‘sürdürülebilir’ bir şekilde yüzde 2'ye düşeceği yönündeki tahmininin de olduğunu belirtti.

Bu, Powell’ın Fed'in yüksek enflasyonu tamamen yenmek için faiz oranını yeterince yükseğe çıkarıp çıkarmadığını söylemenin ‘erken' olduğunu söylediği iki hafta öncesinden bir sapmayı temsil ediyordu. Oysa, toplantıda, Fed'in faiz artırımlarının neredeyse kesin olarak bittiği öne sürülmüştü.

Son veriler Powell'ın düşüncesinin değişmesine yardımcı olmuş gibi görünüyor. Çarşamba günü toptan eşya fiyatlarına ilişkin bir ölçüm, ekonomistlerin beklediğinden daha düşük geldi. Bu rakamların bazıları Fed'in tercih ettiği enflasyon göstergesini derlemek için kullanılıyor ve bunun sonucunda, çok daha düşük enflasyon rakamlarının görülmesi bekleniyor.

Powell, bazı Fed yetkililerinin beklenenden düşük toptan eşya fiyat raporu ışığında ekonomik tahminlerini toplantıdan kısa bir süre önce güncellediklerini bile söyledi. Duy, Çarşamba günü paylaştığı notta, “Enflasyonun düşme hızı Fed'de deprem gibiydi” diye yazmıştı.

Veriler ‘yumuşak iniş’i destekliyor

Yine de bu arada ekonomi, Fed'in tasarladığı çok daha yüksek borçlanma oranlarının bir sonucu olarak 2023'ün bir durgunluk getireceğine dair bir yıl önceki yaygın korkulara meydan okuyarak büyümeye devam ediyor. Perşembe günü perakende satışlara ilişkin bir rapor, tüketicilerin geçen ay harcamalarını artırdığını gösterdi. Bu artış, muhtemelen enflasyonu da düşürecek indirimlerin artmasıyla teşvik edildi. Bu tür eğilimler, ekonominin, beraberinde bir durgunluk olmadan enflasyonun yenildiği, yakalanması zor bir ‘yumuşak iniş' elde edeceğine dair artan inancı destekliyor.

Yatırım bankası Evercore'dan analist Krishna Guha, paylaştığı notta, “Fed'in şansına inanamayacağını düşünüyoruz: 'Kusursuz enflasyonla mücadeleye' geri döndük” diye yazıyor.

Ekonomistler Fed'in hızlı faiz artırımlarının enflasyonun düşmesine katkıda bulunduğunu düşünüyor. Buna ek olarak, küresel tedarik zincirlerindeki toparlanma ve iş arayan Amerikalıların ve yeni göçmenlerin sayısındaki artış, ücret artış hızının yavaşlamasına yardımcı oluyor.

California Üniversitesi Ekonomi Profesörü Jon Steinsson, Fed yetkililerinin yaklaşık 15 ay içinde faiz oranlarını agresif bir şekilde artırarak Amerikalıların enflasyon beklentilerini büyük ölçüde kontrol altında tuttuğunu söylüyor ve ekliyor: “Beklentiler kendi kendini gerçekleştirebilir. İnsanlar daha yüksek enflasyon beklerse, genellikle daha yüksek ücret talep etmek gibi fiyatları daha da yükseltebilecek eylemlerde bulunurlar.”

Enflasyondaki düşüşün devam etmesi garanti değil

Yine de enflasyondaki düşüşün devam etmesi garanti değil. Buna dair bir gösterge de kira fiyatları. Yeni daire kiralamalarının gerçek zamanlı ölçümleri, maliyetlerin bir yıl öncesine göre çok daha yavaş arttığını gösteriyor. Bu verilerin hükümetin rakamlarına yansıması zaman alıyor. Aslında, hükümetin ‘barınma' olarak adlandırdığı maliyetler hariç tutulduğunda, enflasyon geçen ay bir önceki yıla göre yalnızca yüzde 1,4 oranında artmış durumda.

Ancak Nationwide'dan ekonomist Kathy Bostjancic, mevcut ev sıkıntısının gelecek yıllarda konut maliyetlerini artırabileceğinden ve potansiyel olarak enflasyonu yüksek tutabileceğinden endişe duyduğunu söylüyor. Bostjancic, Fed'in faiz artırımlarının aslında arz sıkıntısı uzatabileceğini söylüyor ve ekliyor: “Yüksek ipotek oranları ev inşaatını sınırlayabilir ve aynı zamanda mevcut ev sahiplerini satış yapmaktan caydırabilir. Her iki eğilim de konut arzını sınırlayacak ve fiyatları yüksek tutacak.”

Ancak Fed yetkilileri enflasyonun istikrarlı bir şekilde yavaşlayacağına dair tahminlerinden emin görünüyor. Eylül ayında Fed politika yapıcılarının 19'undan 14'ü enflasyonun beklediklerinden daha hızlı artabileceği yönünde riskler bulunduğunu söylemişti. Bu ay ise bu sayısının sadece 8'e düştüğü görülüyor.

Employee America Kıdemli Ekonomisti Preston Mui, “Onların tahminleri çoğunlukla düştü ve enflasyonda bir miktar alevlenme olasılığının daha düşük olduğunu düşünüyorlar” diyor.

Emtia piyasalarında "Fed" etkisi

Atlanta Fed Başkanı Bostic, faiz indirimi için 3. çeyreği işaret etti

Fed’in kendisi bile faizlerin geleceğini öngöremiyor

Avrupa FED rallisinin tadını kaçırdı

FED şüpheleri kaldırdı: Wall Street’te ralli zamanı

Fed yalnız kaldı

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.