EURUSD paritesinin Türkiye ekonomisi ve yatırım araçları üzerindeki etkisi

EURUSD Paritesinin Türkiye Ekonomisi ve Yatırım Araçları Üzerindeki Etkisi 

Türkiye dış ticaretinde ithalatın ağırlıklı olarak Dolar, ihracatın ise Avrupa’ya ağırlıklı olarak Euro cinsinden olması nedeniyle EURUSD paritesindeki büyük çaplı trend değişiklikleri dış ticaret kanalı üzerinden ekonomik büyüme üzerinde direkt etkisi bulunmaktadır. TÜİK verilerine baktığımızda, 2017 yılında toplam ihracatın %47’si Euro ve %40’ı Dolar cinsinden, toplam ithalatın ise %32’si Euro ve %58’i Dolar cinsinden gerçekleşmiştir. Türkiye 2017 yılı toplam ihracat hacmi 157 milyar Dolar, toplam ithalat hacmi ise 234 milyar Dolar olarak gerçekleşmiştir.

İhracat ve ithalat verileri üzerinden yaptığımız analize göre, son 15 yıllık dönemde, EURUSD paritesindeki anlamlı yükseliş, Türkiye’de ihracatın artmasına destek olmuştur. İhracattaki bu artışın doğal bir sonucu olarak artan üretim talebi, ithalatın da artmasını beraberinde getirmiştir. Aynı zamanda EURUSD‘deki artış, Türkiye genelinde, tüketici güveni ve risk iştahını pozitif etkileyerek iç tüketimi arttırmaktadır. Bu durum, ithalat artışının da diğer bir sebebidir. Analizimize göre, EURUSD paritesindeki %10’luk artış, 6 ay gecikmeli olarak ihracatta %5.5‘lik, ithalatta ise %7’lik bir artışa neden olduğu görülmüştür. Bu paralelde, dış ticaret açığında ise %10, cari açık üzerinde de %4’lük bir artışa neden olmuştur.
EURUSD Paritesindeki Artışın Döviz Kurlarına ve Enflasyona Etkisi…

Temel olarak, EURUSD paritesindeki yükseliş (diğer anlamıyla dolardaki değer kaybı), küresel büyümeye, iç piyasada ise TRY‘nin kısmi değer kazancına bağlı olarak güçlü olmayan yükselişler tüketici güvenini arttırmaktadır. Bu artan tüketici güveni de ekonomik büyümeyi destekleyici bir unsurdur.

Analizimize göre, son 15 yıllık dönemde EURUSD paritesinin yükselişi, temel olarak TRY’nin değer kazanmasına veya değer kaybı sürecinin yavaşlamasına sebep olduğu görülmüştür. TRY’deki değerlenme ise enflasyon üzerinde aşağı yönlü baskıya neden olduğu görülmüştür.

EURUSD üzerindeki %10’luk artış, Türkiye’nin ekonomik büyüme oranında %1‘e kadar ek katkı sağlamıştır. Gerçekleşen bu büyüme, hisse piyasalarının da yükselişini genelde desteklemiştir. Sonuç olarak, Gayri Safi Milli Hasıla’nın artışı şirketlerin karlılık oranlarında ve risk iştahında artışı beraberinde getirmektedir. Aynı zamanda enflasyonda da aşağı yönlü etkide bulunduğu için, şirket değerlemelerini risk primine bağlı olarak olumlu etkilemektedir.
Sonuç olarak, bu çalışmada EURUSD paritesindeki değişimin, Türkiye makroekonomik verilerine ve sermaye piyasası araçlarına anlamlı bir şekilde direkt ettiği görülmüştür. EURUSD paritesindeki artış, ekonomi ve sermaye piyasalarını pozitif etkilerken, düşüş negatif etkilemiştir. Bu nedenlerle Türkiye’nin Avrupa ile olan yüksek oranlı ticari ilişkisi nedeniyle, EURUSD paritesi en çok yakından izlenilmesi ve analiz edilmesi gereken bir parite olarak karşımıza çıkmaktadır.

Alan Yatırım

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.