EURO 2.20 LİRA OLUR MU?

Hayır olmaz; bence kesinlikle euro bu yıl 2.20 TL olmaz… Üzüldünüz mü; yoksa sevindiniz mi? Eh mutlaka üzülen de vardır sevinen de! Ama döviz kuru tartışması Türkiye'nin nerede ise hiç bitmeyen tartışmasıdır (cari açık tartışması ile birlikte!). Kimi zaman "TL çok değerli" diye tartışılacaktır; kimi zaman "TL çok değersiz" diye. Geçen hafta ekonomistlerin de belli bir ilgi ile izledikleri Big Mac Endeksi açıklandı. Bu endeksin 2010 hesabına göre TL sadece yüzde 4 değerliymiş! Yüzde 4 nedir ki? Hani sıkı bir yellensek (!) kapanacak bir fark gibi değil mi? Ama bütün resme bakarsanız durum öyle değil… Çin parası Yuan yüzde 48 değersiz (devalüe) çıkıyor! Tabi ki Türkiye'nin uluslararası piyasalardaki rakibi Çin değildir. Ama dünya imalat sanayi liderinin parası bu kadar devalüe edilmiş bir durumdayken sizin paranızın yüzde 4 değerli olması önemlidir değil mi? Ben hep şunu savundum: Türkiye'nin bir sanayi ve kalkınma politikası olmalıdır. Bu politika hükümetlere göre değişmez; değişmemelidir. Ama kimse son yirmi yıldır Türkiye'nin nasıl bir sanayi ve kalkınma politikası olduğunu söyleyemez. Yok eğer birileri, "Olur mu canım; işte yabancı sermaye çekerek ülke kalkınıyor" derse buna da karşı dururuz. Çünkü Türkiye'ye gelen/ çekilen sabit sermaye yatırımı (yani uzun dönemli yabancı kaynak) değildir. Gelen para, Türkiye'de yüksek reel faiz olduğu için (ve risk de buna göre düşük olduğu için), kısa dönemde kazanç sağlamaya gelen portföy yatırımlarıdır (yani "sıcak para"dır). Zaten tam da bu nedenle İMKB rekor üzerine rekor kırmaktadır. Çünkü yüksek reel faiz, banka ve finans kuruluşlarının kazançlarını patlattığı için bu kuruluşlarının Borsada işlem göre hisse senetleri de patlamaktadır. Sıcak para ile kalkınma olmaz. Olmaz kardeşim, menfaatin var diye "olur" diyerek adamı fıtık etme! Dünyada bunun örneği yoktur ve olmayacaktır da. Ama dünyada dışsatıma dayalı sanayileşme modeli ile kalkınan ülkeler vardır. Son elli yıldır sırası ile Almanya (1950'lerde), Japonya (1970'lerde), Güney Kore (1980'lerde), Çin (1990'larda) ve Hindistan (2000'lerde) dışsatıma dayalı sanayileşme modeli ile kalkınmışlardır. Bu örnekler ortada iken, olmayacak bir ‘sıcak para ile kalkınma modeli'nin peşinde koşmak; ya da insanları bu biçimde kandırmak neyin nesidir? Merkez Bankası Başkanımız, "İhracatçılar döviz kuruna takılmasınlar; verimlilik artışına yoğunlaşsınlar" diye buyurmuşlar! Emirleri olur… Bir de bize bunun nasıl yapılacağını lütfedip söylerler mi? Daha altı ay önce euro kuru 2.20 TL idi. Şimdi 1.95 TL'dir. Kabaca yüzde 12 - 13 değerlenme vardır. Hangi babayiğit tanıyorsunuz ki altı ayda işletmesinde verimliliği yüzde 10 artıracak? Hem de bunu en az on yıldır beceriyor olacak? Şaka mı bu? Hani "Bekara karı boşamak kolay" derler ya; işte bizim Sayın Merkez Bankası Başkanımız da aynı o sözdeki gibidir: Yaşamında üç koyun gütmemiş (bir kere bile imalat yapmamış ve dış piyasalara mal satmamış) birisi için "ama siz de verimlilik artırın" diye nasihat vermek çok kolaydır, çok! Daha da ileri giderek verimlilik artırma konusunda da bir söz edeyim. Verimlilik artışının esası, aynı girdi (input) ile daha çok çıktı (output) elde etmektir. Ya da daha az girdi ile aynı çıktıyı sağlamak. Bir bakıma da maliyet azaltmaktır. Yani daha az eleman kullanmaktır. Yani işsizliktir. Sayın Merkez Bankası Başkanımız verimlilik artırın derken aslında "İşten eleman çıkarın" demek mi istemektedir? Başbakanımız bu söylemin farkında mıdır? Farkındaysa bu öneriyi desteklemekte midir? Neyse boş verin; biz ne kadar yazsak da finans baronları gerekli önlemleri alırlar ve karlarına kar katarlar. Türkiye'de döviz kuru da (kriz dönemlerinde kısa dönemli patlamalar dışında) hep düşük gider. Yani euro bu yıl 2.20 TL falan olmazzzzz… ERTUĞ YAŞAR-REFERANS

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.