Enflasyonda 2017 başlarında kur, vergi, zam ve petrol etkisi

Türkiye’de Kasım ayında tüketici fiyatları aylık bazda %0,52 artış gösterdi. Enflasyonda geçen yıla göre düşük kalan aylık artışın etkisiyle beraber yıllık enflasyon artışı da % 7’ye çekildi. Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden I göstergesi (çekirdek enflasyon) da %6,99 seviyesine geriledi. Üretici fiyatlarındaki artışta da maliyet baskısının etkisiyle piyasa beklentilerinden daha yüksek bir artış gözlemliyoruz. Bir önceki aya göre %2 artan üretici fiyatları bir önceki yılın aynı ayına göre de %6,41 artış gösterdi.

Enflasyonu alt kalemleri itibariyle incelediğimiz zaman gıda ve alkolsüz içecekler fiyatlarındaki %0,58’lk düşüşün gerilemede etkili olduğunu görmekteyiz. İç talepteki zayıf görünüm de enflasyonu aşağı çekmiştir. Bunun yanında, piyasa beklentilerinden ayrışmanın asıl nedeni kur etkisinin yeterince öngörülememiş olmasından kaynaklanmaktadır. Kur geçişkenliğinin tüketici fiyatları üzerine henüz anlamlı yansımalarının olmamasıyla beraber, çekirdek enflasyondaki gerileme trendi devam etmiştir. Kurlardaki artışın etkisi yaklaşık 2-3 ay sonra görülmektedir. Yani biz yüksek ihtimalle 2017 rakamları içerisinde kur geçişkenliğinin gecikmeli etkilerini göreceğiz. Kasım ayı enflasyon beklentilerimizi biz de bu yönde oluşturmuş ve %0,60 artış beklentisi ile tahminlerimizi düşük tutmuştuk.

Aralık ayından sonra birçok faktör fiyatları etkileyecek enflasyonu yukarı doğru çekmeye başlayacaktır. Vergi artışları, zamlar, petrol fiyatlarında yükseliş gibi etkenlerin yanı sıra kur geçişkenliğinin de Ocak ayı itibariyle etkilerinin görülmesi yılın ilk yarısında enflasyonu %8-10 bandında hareket ettirecektir.

Bu durumda para politikası nasıl şekillenir? TCMB’nin bundan önceki dönemde odak noktasının büyümeye kaymasıyla beraber sadeleştirme politikasına devam ettiğini görmüştük. Taa ki Ekim ayına kadar. Ekim ayında kur yükselişinin etkin olduğu dönemde faiz indirmemiş, kur oynaklığının daha yüksek olduğu Kasım ayında da faiz artırmıştı. Ancak emsal piyasalar içerisinde en düşük reel faizlerden birisini hala biz veriyoruz. Politika faizini nominal faiz olarak ele aldığımızda, son gelen enflasyon verisi reel faizimizi %0,93 seviyesine getirmiştir. Brezilya’nın reel faizi %5,42, Rusya’nın %3,68, Endonezya’nın %2,80, Meksika’nın %2,09, Hindistan’ın %1,97’dir. Türkiye’den daha az reel faiz veren tek emsal piyasamız ise %0,56 ile Güney Afrika’dır. Eğer enflasyon tek gösterge ise; TCMB’nin 50 baz puan faiz artırmış olması yeterli değildir. Eğer TCMB reel faizi, emsal ülkeler seviyesinin üzerine getirmeyi düşünürse, ekonomi yönetimiyle yoğun bir görüş ayrılığı yaşayacaktır.

Enflasyonda dibi gördük diyebiliriz. Aralık ayından itibaren vergi, zam ve petrol etkisiyle beraber yukarı yönlü bir trend başlangıcı söz konusu olacaktır. Aralık 2015 enflasyon artışı %0,21 olarak gerçekleşmişti. Bunun üzerinde bir aylık artış, enflasyonu yıllık bazda %8 seviyesine doğru taşıyacaktır. Ocak ayından sonra kur geçişkenliğinin etkisiyle ilave 1 – 1,5 puan daha etkiden bahsedebiliriz. Yılı %8’de, 2017 yılının ilk yarısını da %8 ila 9,5 – 10 bandında geçirebiliriz.

Enver Erkan KapitalFX Araştırma Uzman

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.