A1 Capital Menkul Değerler Genel Müdür Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyesi Ender Şahin Kartalbakisi.com’a yaptığı konuşmada Beşiktaş ve Türk futbolu hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu. Sermaye Piyasalarının ‘Beşiktaş sevdalısı’ usta ismi Şahin, Kartal’ın gelirlerindeki azalma miktarını, ücret giderlerindeki büyük düşüşü, Beşiktaş’ın rakipleriyle olan farkını rakamlarla ortaya koydu. “Yeni yönetim bu tabloyu düzeltebilir mi?”, “Yeni stat Beşiktaş’ın kurtuluşu olur mu” ve “Yanlış transferler” sorularına da yanıt veren Ender Şahin’in, Borsa ve futbol dünyasında çok ses getirecek önemli tespitleri şöyle…
Kartalbakışı: Ender Bey merhaba, öncelikle Avrupa ve Türkiye’de futbol sektörü hakkında konuşalım isterseniz.
Avrupa’da futbol çok büyük bir Pazar. 2011-2012 yılında sektörün büyüklüğü 17.9 milyar euro. İngiltere ve İspanya’nın başı çektiği ilk 5 lige baktığımızda, sektörün toplam %70 ini oluşturduklarını görüyoruz. Türkiye’de futbol ise hiç azımsanamayacak kadar büyük. 563 m milyon dolar ile dünyanın en büyük 7. ligiyiz.
Peki, bahsettiğimiz bu futbol endüstrisini oluşturan etmenler nedir? Türkiye’de futbol sektörü hakkında biraz daha bilgi verebilir misiniz? -Futbol anlamında çok gelişmiş ve bu sporu her bölgeye yaymış bir ülkeyiz. Türkiye’de futbol endüstrisinde başı çeken kalemler; kulüpler, futbolcular, teknik direktör ve heyetler, spor malzeme şirketleri ve sponsorlar oluşturuyor. Toplam 1150 adet futbol sahamız ve 45 adet stadımız var. Profesyonel ve amatörler dahil 5500’ün üzerinde kulübümüz var. Bu rakamlar Türkiye’nin futbol anlamında çok büyük bir güce ulaştığının göstergesi.
Havuz gelirleri adı verilen televizyon yayın hakları, başlıca kulüplerin en büyük gelir kaynağı. Bunun dışında maç hasılatları, sponsorluklar, bağışlar ve reklam gelirleri diğer büyük gelir kalemleri arasında. Şunu da eklemek isterim ki, futbol sektörü Türkiye’de tekstilden turizme, yiyecek-içecek sektöründen telekomünikasyona kadar çok geniş kitleler ve piyasalara destek veren bir sektör.
- Türkiye’de futbolun geleceği hakkında düşünceleriniz neler? -Bir kere bir sektörün geleceğini konuşmak için, o sektöre genç nüfusun ilgisini gözlemlemek gerekiyor. Bizde futbolun izleyici profili çok genç, ağırlıkla 13-19 yaş grubunu kapsamakta. Böyle bir durumda futbolun geleceği için olumsuz konuşmak da mümkün değil. Türkiye’de “en çok hangi spor türünü seversiniz?” şeklinde yapılan son ankette %71 “futbol” diye cevap veriyor. İlgi düzeyi çok yüksek ölçüde, bu sebepten bu sektöre yapılan yatırımların da gelecek vadettiğini söylemek mümkün.
- Beşiktaş’a gelelim… Beşiktaş’ın ekonomik yapısı ve görüntüsü nedir? -Beşiktaş’ın %37,5’u Borsa İstanbul’da işlem görmekte. Ödenmiş sermayesi 240 milyon TL ve bunun yaklaşık 90 milyonu halka açık.
Şirketin 2011-2012 sezonu ile 2012-2013 sezonu arasındaki ekonomik farklılıklarını karşılaştırdığımızda, gelirin 2012-2013 sezonunda yaklaşık 5 milyon TL azaldığını görüyoruz. Bu düşüşteki ana sebep, lisanslı ürün satışlarındaki ve sponsorluk gelirlerindeki artışa rağmen (Feda Hareketi etkisi), yayın gelirlerindeki düşüşten kaynaklanıyor.
Diğer taraftan maliyetleri karşılaştırdığımızda, 2012-2013 te maliyetlerin de düştüğünü görüyoruz.
Ücret giderlerinde yaklaşık 50 milyon TL’lik öyle büyük bir düşüş var ki, gelirdeki düşüşü hissettirmeyecek nitelikte. Aslına bakarsanız Beşiktaş bu günlerde stat yenilemesinin yanı sıra, ekonomik olarak çok zor bir süreçten geçmesine rağmen, önceki dönemlerde gösterdiği iyileşme ile ekonomik olarak başa çıktı diyebiliriz.
4 büyük kulübün hasılat gelir ve giderlerine baktığımızda oran olarak Beşiktaş’ın Maliyet/Hasılat oranı 3. olsa da, yeni yapılmakta olan yatırımlar ile ileriye baktığımızda pozitif bir tablo çizmek mümkün.
Lisanlı ürün satışı, maç hasılatı sportif başarı ile orantılı. Satışların etkileyen diğer faktörler ürün çeşitliliği, ürün kalitesi ve ürüne ulaşım gibi faktörler. Yeni yapılanmada bu faktörlerde de iyileşme olmasına rağmen halen rakiplerimizin gerisindeyiz. Galatasaray’ın mağaza satış gelirleri 2012-13 senesinde 73 milyon iken kulübümüzün gelirleri 54 milyon. Fenerium için konulan hedef ciro ise 100 milyon TL ve bu hedef üzerinden halka arz planlanmakta. KartalYuvası 38 mağaza ile taraftarlarımıza ulaşırken, GS Store 81, Fenerium 85 mağaza adedi ve 10 bin metrekare kapasiteye ulaşmıştır. Maç günü hasılatlarında KartalYuvası’nın hasılatının artırılması için korsan ürün satışının önüne geçilmesi gerekmektedir. Bu konuda da takip ve önlemlerde maalesef rakiplerimizin gerisindeyiz.
Son iki dönemin bağımsız denetim raporlarını okuduğunuzda spor kulübü hüviyetinden çok yönetim geçmiş yönetimden kalan sorunlarını çözmek için hukuk bürosu gibi çalışmıştır. Raporlar sayfalarca haciz ve uyuşmazlık davalarının bilgilerini içermektedir.
Kulübümüzün bu süreci kısa sürede geçebilmesi için gerekli mali disiplin tedbirleri çeşitli kalemlerde alındığı bilançoda görülmüştür ancak titizlikle yapılan bu çalışmaların geri dönüşünün alınması için aynı verimliliğin en büyük giderimiz olan transfer bütçesinde de ücret giderlerinde yapılması gerekli. Yıllardır kanayan yaramız yanlış transferler bugünlere gelmemize sebep oldu.
Sixten Veit, Sam Dominique Abouo, Marius Măldărăşanu, Antônio Carlos, Marinho, Federico Higuaín, Peter Kjær yakın tarih Julio Alves, Dentinho ve niceleri bu isimlerin çoğumuz hatırlamıyoruz. Maalesef şirketin en büyük gideri satışlardaki maliyetler futbolcu ücret giderleri. Mevcut gelir kalemleri ile bu giderlerin sportif başarı ile desteklenmesi gerekmekte. Taraftar Sadakat Programı kulübün geleceğinde önem arz edecektir. Ekonomide ölçülebilirlik verim analizinde hedeflere ulaşmada önemlidir.
Taraftarın kulübe güveninin tazelenmesinde profesyonel yönetim ve kurumsallaşma önemlidir. CAS davaları bu güveni zedelemiş yapılan yeni lisans, sponsor, sözleşmelerinin alt yapısındaki kulübü koruyacak hukuki çalışmalar benzer durumların yaşanmasını önleyecektir.
*Not: Ender Şahin, önümüzdeki hafta www.besiktas.fm'e konuk olacak
Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.