Dört büyük kulübün derdi de büyük

Bir spor dalı olmasının yanında ekonomik anlamda da boy gösteren futbol kulüpleri mali disiplini sağlamakta oldukça zorlanı­yorlar. Hisseleri borsada İşlem gören dört büyüklerin toplam borcu yaklaşık 3.9 milyar lira civarında. Borçların art­ması, kulüplerin borsa performansını da kötü etkilemeye devam ediyor. Bor­sada işlem gören 4 kulübün toplam piyasa değerleri son 5 yılda yüzde 70 düşüşle 3 milyar dolardan yaklaşık 899 milyon dolara geriledi. Türk Lirası'nın dolar ve euro karşısındaki değer kay­bının da spor kulüplerinin piyasa değe­rini olumsuz etkilediğini söyleyebiliriz.

Yüksek kur, dört büyüklerin finansal görünümü açısından en büyük riskler­den biri durumunda. Çünkü oyuncu kontratlarının birçoğu euro ve dolar üzerinden. Bu durum kulüplerin yeni oyuncu transferi üstünde de ciddi bir baskı oluşturuyor. Kurda gelinen seviyelerin de­vamlılığı, Temmuz ayında başlayacak olan transfer sezonuyla birlikte kulüplerin kullandıkları, kullanmaları ve/veya yapılandırmaları muhtemel krediler, oyuncu kontratları ile birleşerek kulübün borç yükünü ciddi oranda arttırma potansiyeli taşıyor. Fut bolculara ödenen yıllık sabit gelirlerin yanında maç başı ücretleri de kulüplere ek maliyet yükümlüğü ge­tirmektedir. Ayrıca, geçmişi başarılarla dolu yıldız oyuncuların yüksek transfer ücretleri nedeniyle son uğrak yerlerinin Türk kulüpleri olduğunu da belirtmekte fayda var. Şike soruşturmasının ardından zorlu günler geçiren futbol kulüpleri, borsada sert değer kayıplarına uğrayarak yatırımcısını üzmüştü. Temmuz 2011'den bugüne spor endeksinde kayıp yaklaşık yüzde 40'ı bulurken en yük­sek kayıp yüzde 80 İle Galatasaray'ın, en az kayıp İse, yüzde 35 İle Fenerbahçe'nin oldu. Şike soruşturmasından bugüne yaralarını sarmaya çalışan dört büyüklerin borsa perfor­manslarına baktığımızda İse, yılın başından bugüne Galatasaray'ın yüzde 25, Trabzonspor'un yüzde 98, Beşiktaş'ın yüzde 71 prim yaptığını ve Fenerbahçe'nin yaklaşık yüzde 1 değer kaybettiğini görüyoruz.

BEŞİKTAŞ BORSADA ŞAMPİYON

Süper Ligin bitimine bir hafta kala şampiyonluğunu ilan eden Beşiktaş lig döneminin de borsa şampiyonluğu­nu kaptırmadı. Süper Lig'in başladığı 14 Ağustos 2015 tarihinden ilgin son bulduğu tarihe kadar Beşiktaş hisseleri yüzde 143, Trabzonspor hisseleri yüzde 91 değer kazanırken, Fenerbahçe his­seleri yüzde 3.50, Galatasaray hisseleri İse yüzde 7.50 değer kaybetti.

Finansal darboğazdan geçen futbol kulüpleri bu yıl genel olarak toparlan­ma gösterse de en İyi performansı Beşiktaş'ın gösterdiğini görüyoruz. Vodafone Arena'nın açılışı için 350 milyon liralık harcama gerçekleştiren kulübün 380 milyon liranın üzerindeki sponsorluk anlaşmalarını da atlamamak gerekiyor. Buna rağmen kulübün yaklaşık 784 milyon liralık borcu bu olumlu tabloyu gölgesi altına alıyor. Şampiyonluk payı, Süper Lig katılım payı, lisanslı ürün satışı gibi gelir gruplarıyla birlikte siyah beyazlı kulü­bün kasasına şampiyonlukla birlikte toplamda yaklaşık 168 milyon TL gir­mesi bekleniyor. Kulübün şampiyon­lukla birlikte sağlayacağı gelirlerinin toplamı, toplam borcun yüzde 21,5'lni oluşturuyor.

Bordo mavili kulüp ise, naklen yayın futbolcu kiralama, reklam, sponsorluk, İsim hakkı, stat hasılatı gibi kalemler­den toplam 82 milyon 886 bin lira kazanmasına karşılık futbolculara ve teknik ekibe, amortisman giderlerine, seyahat, tescil ve stadyum giderlerine toplam 157 milyon 432 bin lira har­cadı. Kulübün toplam borcu İse, 417 milyon lira düzeyinde bulunuyor.

Dört büyüklerde borç yükümlülüğü sıralamasında 1.5 milyar TL ile Gala­tasaray ilk sırada yer alırken 1 milyar 110 milyon TL ile Fenerbahçe İkinci sırada yer alıyor. Bu İki büyük kulü­bün milyon euro değerinde yaptıkları transferlerde şirket net döviz pozis­yonlarına olumsuz katkısı yadsınamaz bir gerçek.

Diğer taraftan seyirci ortalamalarına bakıldığı zaman E-Bilet ve Passolig uygulamalarından dolayı seyirci ora­nında geçtiğimiz sezona göre düşüş yaşandığı göze çarpıyor. Passolig uygulamasına geçilmesiyle birlikte ku­lüplerinin hedeflediği stat gelirlerinin altında kaldıklarını görüyoruz.

Türkiye'deki kulüplerin operasyo­nel gelirleri operasyonel giderlerini karşılamazken seçili yurt dışı kulüpler­de durumun tam tersi olduğu göze çarpıyor. Kulüplerin gelirleri giderlerini karşılayamadığından dolayı bu kulüpler ek finansman İh­tiyacı duyuyor­lar. Bu nedenle şirketlerin yıllar itibariyle borç­luluk oranları da artış gösteriyor. (Murat Tufan/Derin Ekonomi Dergisi)

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.