Doların yükselişinin etkisi bu kez farklı

Dolar dokuz ay önce gördüğü zirve seviyelerine geri döndü. Doların yükselmesinde etkili olan unsurlar, 2016 yılının başındaki yükselişe neden olan unsurlara benziyor. Fakat bu kez, finansal piyasalar üzerindeki etkisi epey farklı. Ve eğer bu durum kalıcı olursa, Fed'in politika uygulamaları da farklı olacaktır.

Traderlar, merkez bankaları politikalarında ayrışma olacağına yönelik güvenin etkisiyle dolarda yukarı yönlü beklenti içerisindeydi; Fed sıkılaştırmacı bir politika izlerken, Avrupa Merkez Bankası (AMB), Japonya Merkez Bankası (BOJ), İngiltere Merkez Bankası (BOE) ve Çin Merkez Bankası (PBOC) gibi sistematik önem taşıyan diğer merkez bankalarıgeniş duruşunu ya sürdürecek ya da artıracaktı. Buna karşın ilk zamanların aksine ABD hisse senetleri üzerindeki etki sınırlı düzeyde kaldı.

Kur kaynaklı baskıların etkisiyle satış baskısına konu olması gerekirken -ilk çeyrekte böyle olmuştu- ABD hisseleri gayet iyimser davrandı. Birleşme ve satın almalarla yoğun geçen bir takvim yatırımcıların piyasa faaliyetlerine yardımcı oldu. Finansal koşullar, doların değerlenmesine rağmen önemli ölçüde geniş kaldı.

Ayrıca Fed faiz artırımı sürecinin geçmiş örneklerinden sert bir biçimde ayrılacağına ilişkin giderek güçlenen -ve doğru- farkındalık, hisse senedi yatırımcılarını destekledi. Fed, görece doğrusal bir artırım sürecindense, “dur-kalk” şeklinde bir yol izleyecek. Bununla birlikte gelinen son nokta -ya da ekonomistlerin tabiriyle nötr faiz oranı- tarihi ortalamaların ciddi anlamda altında olacak.

Önemli bir soru ise Fed'in finansal koşulların sıkılaştırılması sürecini piyasaları olumsuz etkilemeden tamamlayıp tamamlayamayacağı. Net olan şu ki doların son yükselişi, bu yıl sonuna kadar faiz artırımına gidilmesi önünde bir engel olmayacaktır. Faiz artırımı, önümüzdeki hafta gerçekleştirilecek Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısındansa, Aralık ayında gerçekleştirilecektir.

Durumu algılayan piyasalar, Aralık ayına ilişkin Fed faiz artırımı ihtimalini yükselterek yaklaşık yüzde 75 seviyesinde fiyatlıyorlar. Yurt dışında kısa vadede sağlanacak sakin ekonomik ve finansal ortam, küçük bile olsa para politikasında normalleştirme için adım atmaya hevesli olan Fed'i rahatlatacaktır.

Şurası kesin ki küresel ekonomide refahı ve gerçek finansal istikrarı sağlayacak olan trendlerden çok kesin temel göstergeler olacaktır. Yeteri kadar güçlü temellerden hala uzağız.

Yaklaşmakta olan yeniden dengelenme, kendini çok düşük seyreden ve daha fazla siyasi kutuplaşma riskini doğuran büyüme oranlarında gösterecektir. Yüksek ve kapsayıcı büyüme oranları yakalanmadan, Fed'in normalleşme süreci düzenli olmaktan uzak kalacaktır ve piyasanın istikrarsızlık riski göz ardı etmek için çok yüksek olmaya devam edecektir.

Mohamed A. El-Erian

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.