E-bültenimize abone olarak
en son bilgilere ve haberlere ulaşabilirsiniz.
Gıdaya dayalı emtia fiyatlarındaki artışın yanında Arap ülkelerinin sattıkları malların (petrol, doğalgaz gibi) fiyatlarının düşmesi Mısır’da patlak veren olayların nedeni konusunda ipucu veriyor. Yani Arap ülkeleri nette zarar ediyor, fakirleşiyor. Kıyamet de bundan kopuyor.
Geçtiğimiz hafta günlük piyasalardan uzak kalsam da Mısır’da yaşananları yakından takip etmek zorunda hissettim kendimi. Tunus, Fas derken halk ayaklanmalarının Kuzey Afrika ve Ortadoğu’yu hareketlendirmesi finansal piyasaları etkiledi. Kısa vadede petrol fiyatlarında artış, orta ve uzun vadede gelişmekte olan ülkelerden fon çıkışı olarak bu hareketlerin “yan etkilerini” göreceğiz.
Dünkü Milliyet gazetesinde Kadri Gürsel’in yazısının ne olduğunu ve neler olacağını net bir şekilde özetlediğini düşünüyorum. Gürsel yazısında sıralamış...
“Bir: Bu, bir diktatöre karşı patlayan bir halk ayaklanması; romantiklerin sandığı gibi devrim değil ve isyanın bir devrime dönüşme potansiyeli çok az. (Lideri ve de ideolojisi olmayan bu isyanın bir devrime dönüşme ihtimali bence de düşük!)
İki: Mısır rejiminin, bu halk ayaklanmasıyla çökmeyeceği anlaşıldı... “Rejimin dramatik biçimde kendi içine çökmesinin neden olacağı bir devrimci durumda, iktidar boşluğunun İslamcılar tarafından doldurulması” şeklinde özetlenebilecek dramatik senaryonun gerçekleşme ihtimali, şimdi sıfır değilse bile çok düşük.
Üç: Geçen günler, her lidersiz ve örgütsüz harekette yol açtığı gibi bu isyanın da enerjisini tüketecek. Ama isyanın enerjisi boşa harcanmıyor; görüldüğü gibi Mısır’da değişimin harekete geçmesine neden oluyor. Artık 15 gün öncesine dönüş imkânsız. Mısır’da ve dolayısıyla Ortadoğu’da hiçbir şey eskisi gibi olmayacak.
Dört: Hüsnü Mübarek’in bundan sonra koltuğunda kalabilmesi, ancak tarihin insanlıkla dalga geçmesi olarak görülebilir. Mübarek gidecek gitmesine de hemen yarın değil. Mamafih arzuladığı biçimde Eylül’e kadar şu an sahip olduğu yetkileri ve gücü kullanarak tutunması da çok zor ve hatta olanaksız.
... Ne olup bitecekse, çerçevenin yukarıdaki dört kenar çizgisi dâhilinde cereyan edecek...”
Hafta sonu gelen haberler de bu varsayımları doğrular nitelikte. Gelen haberlere göre, Mübarek’in çaresizlik içinde 30 yıldan sonra bir ilk olarak Başkan Yardımcılığı’na atadığı Ömer Süleyman, aralarında “Müslüman Kardeşlerin” de olduğu muhalefet ile masaya oturuyor .
Çok büyük ihtimalle ilk turda bir sonuca varılmaz. Yine de görüşmelerin başlamış olması Mısır ve de finansal piyasalar adına iyi haber. Dün itibarıyla bankacılık sistemi çalışmaya başlamış. Gelen ilk bilgiler Mısır bankalarından bir “kaçış” yaşanmadığı yönünde. Ya çok daha önceden çıkan çıktı, ya da “sokaktaki adamın” bankalarda hesabı yok. İkincisi daha yüksek olasılık.
Herkesin aklında bu olayların neden şimdi başladığı sorusu var. Tunus, Fas, Yemen, Mısır, Ürdün... Arkası gelecek mi? Mısır düşerse, hiç süpheniz olmasın. Mısır’ın düşmesi ne demek? Muhaliflerin mevzi kazanması ‘Mısır düştü!’ demek için yeterli olacaktır. Arkası mutlaka gelecektir. Suudi Arabistan, emirlikler ve son durak: İran!
Ne oldu da bu olaylar başladı henüz tam olarak bir fikrim yok. Ancak yukarıdaki grafik “iyi bir sebebi” gösteriyor.
Mısır, pamuk, şeker, buğday, soya, kahve ve kakao vadeli kontratlarının ilk vade fiyatlarının toplamının 100’e bölünmesiyle oluşturduğum “AGRI paritesi” ile 19 emtiadan oluşan CRB endeksinin grafiği son “ayaklanmaların” sebebi konusunda ipuçları veriyor. AGRI; 2008 yılının Temmuz ayı başlarında 68.32 seviyesini görmüş ve bu yılın Ocak ayının 27’sinde 67.87 ile bir önceki zirvesine çok yaklaşmış.
2008 yılında benzer dönemlerde zirve gören ve içinde petrol ile doğalgazın ağırlıklı olduğu CRB endeksi henüz önceki zirvesinden çok uzaklarda. Önemli kısmı petrol veya doğalgaz ihracatçısı olan söz konusu Arap ülkelerinin sattıkları malın fiyatı düşerken, beslenmek için aldıkları malların fiyatları sürekli artıyor. Nette zarar ediyorlar, fakirleşiyorlar. Kıyamet de buradan kopuyor. Siyasi irade de bu konudaki hassasiyeti iyi yönetemeyince, aç insanlar hızla sokaklara dökülüveriyorlar.
Dolarda yükseliş sürecek mi?
Gerilimin azalmasıyla bu hafta petrol fiyatlarında ve de euroda bir parça gerileme görülecektir. Bizi yakından ilgilendiren ve Mısır’daki karışıklıklardan doğrudan etkilenen (Venezuela Petrol Bakanı’nın Süveyş kapanırsa 200 dolara çıkar dediği) Brent petrolünde 94.70-95.90 dolar seviyelerine kadar bir gerileme (kâr realizasyonu) görülecektir!
Euro/dolar paritesi her ne kadar Mısır ile doğrudan ilgili olmasa da geçtiğimiz hafta Trichet’nin enflasyona bağlı olarak bir faiz arttırımından söz edeceği beklentisiyle yükselen euro, bu hafta geçtiğimiz hafta elde ettiği kazanımların bir kısmını geri verecektir. 1.3725’in yukarı kırılmasıyla 1.3862’ye kadar yükselen ancak ECB toplantısı sonrası gerilemeye başlayan euroda bu hafta içinde 1.3480 ve hatta ardından da 1.3250 seviyelerinin görülmesi ihtimali var. Yukarıda ise 1.3925 seviyesi kritik. Şu veya bu sebeple bu seviyenin aşılması durumunda “düşük 1.40’lı seviyeler” dillere düşecektir. Mısır’daki gerilimin azalması TL üzerindeki baskıyı azaltacak, pariteye rağmen (!) dolar/TL kurlarını da bir parça geriletecektir. 1.6070 seviyesi kritik idi ve onca volatiliteye rağmen geçtiğimiz hafta bir gün hariç bu seviyenin üzerinde kapanış olmamış. Bu hafta başında 1.5830’un altına inilecek olursa 1.5540-90 seviyelerine kadar bir düzeltme görülebilir. 1.6070’in üzerindeki günlük kapanışlar yeniden 1.6350-1.6470 seviyelerinin önünü açacaktır!
Ali Ağaoğlu - Vatan
Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.
borsagundem.com’da yer alan bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan bilgiler, güvenilir olduğuna inanılan halka açık kaynaklardan elde edilmiş olup bu kaynaklardaki bilgilerin hata ve eksikliğinden ve ticari amaçlı işlemlerde kullanılmasından doğabilecek zararlardan www.borsagundem.com ve yöneticileri hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Burada yer alan görüş ve düşüncelerin www.borsagundem.com ve yönetimi için hiçbir bağlayıcılığı yoktur.
BİST isim ve logosu “koruma marka belgesi” altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BİST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BİST’e ait olup, tekrar yayınlanamaz.
borsagundem.com verilerin sekansı, doğruluğu ve tamliği konusunda herhangi bir garanti vermez. Veri yayınında oluşabilecek aksaklıkar, verinin ulaşmaması, gecikmesi, eksik ulaşması, yanlış olması veri yayın sistemindeki performansın düşmesi veya kesintili olması gibi hallerden oluşan herhangi bir zarardan borsagundem.com sorumlu degildir. BİST, verinin sekansı, doğruluğu ve tamlığı konusunda herhangi bir garanti vermez. Veri yayınında oluşabilecek aksaklıklar, verinin ulaşmaması, gecikmesi, eksik ulaşması, yanlış olması, veri yayın sistemindeki performansın düşmesi veya kesintili olması gibi hallerde Alıcı, Alt Alıcı ve/veya kullanıcılarda oluşabilecek herhangi bir zarardan BİST sorumlu değildir.
Finansal veriler aracılığıyla sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir. Son güncelleme saati (17:19)