Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, kapıdan satış olarak bilinen doğrudan satışa çeki düzen getirmeye hazırlanıyor.
Erdinç Çelikkan'ın Hürriyet'teki haberine göre düzenlemeyle doğrudan satış şirketlerinin ‘hızlı zengin olma fırsatları, gerçekleşmesi mümkün olmayan vaatler’ gibi sistemle ilgili yanıltıcı bilgiler vermesi yasaklanıyor. Sistem, şirketlere kazanç üzerine yeni kişilerin kazandırılması üzerine kurulamayacak.
Bakanlığın hazırladığı İşyeri Dışında Kurulun Sözleşmeler Yönetmelik taslağının önümüzdeki günlerde yürürlüğe girmesi planlanıyor. Düzenlemede en dikkat çekici değişiklik ise doğrudan satış şirketleriyle ilgili yapılıyor. Buna göre kurulan sözleşmeye ilişkin tüketicilerin iletişime geçebilmesi için satıcı tarafından bir telefon hattı verilmesi durumunda, bu hatla ilgili satıcı olağan ücret tarifesinden daha yüksek bir tarife seçemeyecek. Doğrudan satış şirketlerinin kullandığı sistemin, sisteme yeni kişiler kazandırmaktan ziyade mal veya hizmetlerin tüketicilere satışını esas alması gerekecek.
HAYAL SATMAK YOK Sistemde yer alanların elde ettiği kazanç, ağırlıklı olarak sisteme yeni kişiler kazandırılması ve bu sayede oluşan komisyon, prim, teşvik, ödül ve benzeri isimler altında nitelendirilen menfaatlerin dağıtılması üzerine kurulamayacak. Doğrudan satış şirketleri hızlı zengin olma fırsatları, gerçekleşmesi mümkün olmayan vaatler gibi sistemle ilgili yanıltıcı bilgiler veremez. Baskı kurma, aldatma, rahatsızlık verme ve bunlara benzer yollarla kişileri sisteme dahil olmaya zorlayamayacak.
Doğrudan satıcı olarak sisteme dahil olmak isteyenlerden işe başlamaları ya da işe başladıktan sonra sistemde kalabilmeleri için giriş aidatı, başlangıç paketi, yenileme ücreti, aidat, paket ücreti gibi herhangi bir isim altında bedel alınamayacak.
MASRAFSIZ AYRILMA HAKKI Düzenlemeyle doğrudan satıcıların, hiçbir masraf ve cezai şart ödemeden sistemden ayrılabilmesi hakkı da getiriliyor. Doğrudan satıcıların sisteme dahil oldukları tarihten itibaren 60 gün içinde sistemden ayrılması halinde, doğrudan satış şirketleri, doğrudan satıcıların elinde bulunan ve kullanılmamış tüm malları geri almak; söz konusu malların bedelini ise on dört gün içerisinde iade etmesi zorunluluğu bulunacak.
18 YAŞ ALTINA YASAK Doğrudan satış şirketleri 18 yaşından küçükleri, fiil ehliyetine sahip olmayanları, şirketin ortaklarını ve çalışanlarını doğrudan satıcı olarak sisteme dahil edemeyecek. Doğrudan satış şirketleri, doğrudan satıcıların yaptığı her türlü doğrudan satış faaliyetinden müteselsilen sorumlu olacak.
SAADET ZİNCİRİ VE PRAMİT YASAKLANIYOR Doğrudan Satış Derneği üyesi ve Amway Avrupa Dış İlişkiler Bölge Müdürü Candan Çorbacıoğlu, “Piramit düzen ve saadet zinciri olarak adlandırılan sistemler yasayla engellenecek” dedi. Taslağın hazırlanması sırasında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile çok yakın temas halinde olduklarını belirten Çorbacıoğlu, Hürriyet’e şunları söyledi:
“Bizim sektörü doğrudan etkileyen bir konu olduğu için yönetmeliği destekliyoruz. Doğru bir düzenleme yapıldı. Sektörde yasal olmayan piramit düzenler var. Bunların Türkiye’de engellenmesini istiyoruz. Çünkü bu yasal olmayan şirketler bizi de olumsuz etkiliyor. Taslağa göre piramit sistemler yasaklanıyor. Kandırmacayla dolu, düzmece oluşumlardan biz de zarar görüyoruz. Dünya ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de yasal sistemler ayrışmalıdır. Piramit düzen ve saadet zincirleri yasal şirketleri de etkiliyor. Ama düzenlemeyle bu sistemler tamamen engellenmiş olacak. Yönetmelik doğru. Satışı kanuni yapmanın önü açılmış oluyor. Ancak düzenlemede değişmesini istediğimiz maddeler de bulunuyor. Bunları da bakanlıkla koordineli şekilde yürütüyoruz.”
SATIŞ ŞİRKETİ SORUMLU Doğrudan satış şirketleri, gerek kendileri gerekse doğrudan satıcılar tarafından yapılan satışlarla ilgili olarak yönetmelikte yer alan hükümlere uymak zorunda olacak. Yetki belgesinin doğrudan satış şirketi tarafından alınması yeterli olacak. Doğrudan satıcıların ayrıca yetki belgesi alması gerekmeyecek. Doğrudan satıcılar tarafından yapılan satışlarda yükümlülüklerin yerine getirilmesinden doğrudan şirketler sorumlu bırakılacak.
PRAMİTLE WEB SİTESİ SATIŞI Doğrudan satış adı altında piramit yapılanma ile para toplayan son oluşum Mega Holdings olmuştu. Web sitesi satışı yapan, ancak sisteme yeni kişiler kazandırılması halinde yüksek vaatlerde bulunan şirketin yaklaşık 40 bine yakın kişiden para topladığı öne sürülmüştü.
Hürriyet’in bu konuda tüketicileri de uyaran haberi sonrasında Mega Holdings mahkeden tekzip kararı almıştı. Şirketin internet sitesi, sosyal medya ve bizzat satış temsilcileri kanalıyla bu tekzip kararını da pazarlama unsuru olarak kullandığı görüldü.
Hürriyet’in alt mahkeme kararına yaptığı itiraz 14 Mart’ta üst mahkeme tarafından bozulmasına rağmen şirket önceki mahkeme kararını kullanmaya devam etti. Normal piyasa fiyatının 4 katına web sitesi satılan ve piramit yapılanma ile yüksek kazanç vaat edilenler arasında lise öğrencilerinin de olması dikkat çekiyor.
KISA SÜREDE ÇOK PARA Özellikle 20’li yaşlardaki gençler arasında yaygınlaşan Mega Holdings etkinliklerinden biri de geçtiğimiz 16 Şubat’ta Konya’da lüks bir otelde yapılmıştı. 350 kadar kişinin katıldığı etkinlikte, sisteme dahil olanların kısa sürede çok para kazanabilecekleri vurgulanmıştı. Şirketin diğer etkinliklerinde de boy gösteren 5-6 kişi, kısa süre öncesine kadar hiç paraları olmamasına karşın şimdi lüks otomobil sahibi olduklarını anlatmıştı. Sözü edilen lüks otomobillere slayt aracılığı ile katılımcılara da gösterilmişti.
Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.