Demirdöküm’ün borsadan çıkış fiyatı doğru mu?

BORSAGUNDEM.COM ARAŞTIRMA SERVİSİ

Türk Demirdöküm Fabrikaları’nın borsadan çıkma kararı yatırımcılar cephesinde büyük tepki topladı. Borsagundem.com’u mail yağmuruna tutan yatırımcılar borsadan çıkma fiyatını eleştirerek otoritelerin müdahale etmesini talep ediyor. Borsagundem.com’da geçmişte defalarca yatırımcıların mağdur edilmeyeceği bir modelin hayata geçirilmesini gündeme taşımıştı. Gelen mailler üzerine konuyu tekrar gündeme taşıyoruz.

6362 Sayılı yeni Sermaye piyasası Kanunu’nun 24. Maddesinde ele alınan ayrılma hakkı uygulama fiyatı borsada oluşan değerin 30 günlük ağırlıklı ortalama fiyatı olarak baz alınmakta. Bize göre ise bu model doğru değil. Borsadan çıkışta mali tablolar üzerinden ortaya çıkacak değer yani hisse başı muhasebe değeri (defter değeri) ile bağlantılı bir fiyat tespiti baz alınmalı.  Aksi halde ayrılma hakkı gibi son derece önemli bir açılım tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerini korumak yerine zarar verme ihtimali ortaya çıkacak.

Bize göre, ayrılma hakkı fiyatlama modeli değiştirilerek defter değerinin baz alınmasının daha doğru bir model.

Türk Demirdöküm hisselerinde yaşanan fiyat hareketlerine kilitlenen yatırımcılar ise önemli bir ayrıntıyı gözden kaçırıyor. Şirketin özsermayesi 44 milyon 850 bin lira ödenmiş sermayesi ise 54 milyon lira yani bu şirketin defter değeri 0.83. Şu anda Borsa İstanbul’da tüm şirketler baz alındığında ortalama piyasa değeri/defter değeri oranı 2’ler seviyesini aşmaz iken, buradan yola çıkarak Türk Demirdöküm’ün yaklaşık 7 katı fiyattan borsada alınıp satıldığını görebiliriz. Yatırımcıların tepki gösterdiği bir önemli konu ise yaklaşık 110 milyon liralık şüpheli alacaklar kalemi. Varsayalım ki 110 milyon liralık şüpheli alacak şirketin kasasına girdi ve şirket de bu rakamı sermayeye ekleme kararı aldı. Bu durumda ortaya çıkacak yeni sermaye 164 milyon lira oluyor. Özkaynaklar toplamı da 154 milyon lira seviyesine çıkıyor. Buradan yeni bir defter değeri hesaplandığında 0.93 gibi bir defter değeri ortaya çıkıyor ki mevcut duruma göre ve Borsa İstanbul’da ortalama piyasa değeri/defter değeri çarpanlarına uyarlama yapacak olursak şu an işlem gördüğü fiyatın ortalamalarını üzerinde bir rakam. Bir başka bakış açısıyla 110 milyon TL’lik şüpheli alacağın zarar olarak mali tablolara yansımadığını düşünerek özkaynaklar toplamının 154 milyon TL olduğunu ve ödenmiş sermayenin de yine 54 milyon TL olduğunu varsayarak yaklaşık 3 TL’lik bir defter değeri üzerinden hesaplama yapacak olursak şu anki borsa fiyatının tüm piyasa ortalaması olan pd/dd oranına göre mevcut borsa fiyatının ortalamalar seviyesinde olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.

Hissenin 19 lira seviyesinden işlem gördüğü dönemde mali tablolarına göre son derecek yüksek olduğu görülüyor. İşte bilinçli yatırımcı farkı da burada öne çıkıyor. Yatırımcıların hisse seçerken sadece fiyata değil mali tablolarını da incelemesi gerektiği gerçeği bir kez daha ortaya çıkıyor.

Bu çerçeveden bakıldığında Demirdöküm iyi bir örnek değil. Bu tür şirketlerin fiyatlarında yaşanan dalgalanmalarının en önemli nedeni ise likit olmamaları. Piyasada az sayıda hisse bulunduğu için düşük hacimlerle sert fiyatlara sahne olabiliyor. Bu yüzden yatırıcıların daha dikkatli olmaları öneriliyor. Ayrıca bu şirket son 5 yılda sürekli zarar açıklamış ve 2009-2013 yılları arasında toplam 73 milyon lira zarar açıklamış. Şunu da belirtelim ki, Gözaltı Pazarı hisseleri, sürekli zarar açıklayan şirketlerin hisselerine yatırım yapmak yanlış durakta beklemekten farksız! Özellikle mali analiz konusuna önem veren yabancı yatırımcıların ellerinde bulundurdukları hisse sentlerinin iki önemli özelliği ortaya çıkmaktadır. Bunlardan birincisi; kar eden firmalar olmaları. İkincisi ise piyasa değeri/defter değeri oranına dikkat etmeleri. Özellikle banka hisselerine bakıldığında Garanti Bankası’nın piyasa değeri/defter değeri 1.43’lerde iken Demirdöküm de bu oran neredeyse 7’ler seviyesinde. Mali tablolarına göre hisse başına bir birim değeri olan firmaya yabancı yatırımcı en fazla 2 katı fiyat ödüyor. Türkler ise bir birim değeri olan hisse 7 katı değer ödeyebiliyor. İşte en büyük mağduriyetler de bu noktada ortaya çıkıyor.
 
YATIRIMCILARDAN GELEN TEPKİ MAİLLERİ

 Ali Volkan Gündoğdu malinde şu konulara dikkat çekiyor:

"1 Temmuz’da yeni SPK kanunu yürürlüğe girdi. Yeni tebliğde değişen bir uygulama ile küçük yatırımcılar büyük mağduriyetler yaşayacaktır.

 Borsa kotundan çıkma eski uygulama ile ortak yon %95 paya sahip olma, degişenler ise eski uygulamada.

1) 5 yıllık ağırlıklı ortalama + faiz uygulanıyor (Bfren’deki gibi son eski tebliğle çıkan)
2) Son  1 yılda çağrı yaptıysa çağrı fiyatı ve faiz
3)  Değerleme firmasından değerleme yapılıyor.

1. ve 3’üncü maddelerdeki fiyatların hangisi büyükse o fiyattan çıkabilirsin deniyordu kuruldan... bu uygulama gayet küçük yatırımcı için adil ve iyi bir uygulamaydı…

 Yeni uygulama da ise hakim ortak son 1 aylık ortalamaya bakacak (hakim olduğundan fiyatı istediği gibi belirler) hooopppp borsa kotundan çıkacağım diyecek...

 Ve koskoca firmalar bu açığı görüp hemen yararlanmak için kolları sıvamış durumda...

 1 Temmuz’da Alternatif Bank başvurdu (eski tebliğde 2,40’dan çıkacakken yüzde 1 dışarda kalan küçük yatırımcı payını 1,65 almak için) 3 Temmuz’da Tuddf başvurdu en az iki katı fark ödeyecekken 5,28’den çıkmak için...

Son örnek benim de elimde hissesini bulundurduğum fonfk şirketinde yaşandı, detaylarını aşağıda belirtiyorum;

 “10.06.2014 tarihinde FONFK’nın KAP’ a gönderdiği açıklama aşağıdaki şekildedir.

 Hakim ortağımız olan Yıldız Holding A.Ş. Yönetim Kurulu  tarafından 10/06/2014 tarihinde aşağıda belirtilen hususlar karar Sermaye Piyasası Kurulu'nun II-23.1 sayılı "Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği"nin "Borsa kotundan çıkma" başlıklı 8. Maddesi’nin 1’inci fıkrası uyarınca;  %84,53'lük pay ile hakim hissedarı olduğumuz FFK Fon Finansal Kiralama A.Ş.'nin (FONFK) paylarının Borsa kotundan çıkması amacıyla başvurabilmesinin ön koşulu olarak FONFK'daki oy haklarımızın %95'inin üzerine çıkması amacıyla gönüllü pay alım teklifi yapılmasına, yapılacak gönüllü pay alım teklifinin Borsa İstanbul A.Ş.'de işlem gören paylarının tamamı için gerçekleştirilmesine, bu gönüllü pay alım teklifi işlemi için gerekli olan finansmanın  öz kaynaklarımız yoluyla temin edilmesine, 1 TL nominal değerli 1 adet pay için pay alım teklif fiyatımızın, ilgili şirketin son üç aylık borsa günlük ağırlıklı ortalama fiyatlarının aritmetik ortalaması olan 1,53 TL fiyatın üzerinde olarak 1,70 TL olarak belirlenmesine, gönüllü pay alım teklifine aracılık edecek olan aracı kurumun Bizim Menkul Değerler A.Ş. olarak tespit edilmesine ve yatırım danışmanlığı sözleşmesi imzalanmasına, oy birliği ile karar verilmiştir. Bu karar kapsamında, hakim ortağımızın oy oranının gönüllü pay alım teklifi sonucunda %95'in üzerine çıkması durumunda paylarımızın Borsa kotundan çıkması için Borsa İstanbul A.Ş. ve Sermaye Piyasası Kurulu nezdinde gerekli sürecin başlatılması planlanmaktadır. Gerçekleşecek gönüllü pay alım başvurusu ve takip edecek tüm süreçler ile ilgili gelişmeler hakkında kamuoyuna ilgili mevzuat çerçevesinde bilgi verilecektir.”
 
Yukarıdaki açıklama mevcut tebliğe uygun gözükmektedir fakat uygulama esnasında küçük yatırımcıların mağdur olması ve zarara uğraması söz konusu olacaktır diye düşünüyorum. Şöyle ki şirketin defter değeri son açıklanan mali tablolara göre hisse başına 2,33 TL’dir. Fonfk hisseleri Sermaye Piyasası Kurulu’nun 23.07.2010-21/657 tarih ve sayılı “İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda payları işlem gören şirketlerin paylarının alım satım esaslarının farklılaştırılmasına yönelik olarak” alınan karar çerçevesinde B grubu olarak tanımlanmış ve hisse senedi kredili alıma konu yapılamadığı için yatırımcılar sadece özkaynakları ile alım yapabilmekte, kredili alım yapamamaktadır. Bu durum talep eksikliğine sebep olmuş ve hisse senedi fiyatı düşük seyretmiştir.

Ben de bu durumu farkettim ve hisse senedi defter değerinin çok altında işlem gördüğü için FONFK şirketine yatırım yaptım. Mevcut tebliğ uygulanırsa benim gibi birçok küçük yatırımcının mağdur olması ve zarar görmesi ihtimali bulunmaktadır. Ana ortak hisse başı 1,70 TL’den çağrı yapacak fakat Şirketin defter değeri hisse başı 2,33 TL’dir . Eski tebliğe göre şirket borsa kotundan çıkmak istese, hisse senedinin 5 yıllık ağırlıklı ortalama ve yasal faizlerle beraber 3,50 TL gibi bir fiyattan çağrı yapılacaktı (Bosch Ev Aletleri (BSHEV) borsa kotundan çıktı ona uygulanan kurallar ve çağrı fiyatı örneğinde olduğu gibi). (Fonfk son 5 yılda 3,70 TL ve 1 TL arasında işlem görmüştür, taşıma maliyeti ile birlikte, maliyeti hisse başı 3,70 TL’lerin bile üzerinde olan yatırımcılar vardır) 

 Mevcut tebliğe göre; MADDE 10 – (1) Payları borsada işlem gören ortaklıkların payları için ayrılma hakkı kullanım fiyatı, işlemin ilk defa kamuya açıklandığı tarihten önceki, açıklanan tarih hariç olmak üzere, otuz gün içinde borsada oluşan düzeltilmiş ağırlıklı ortalama fiyatların aritmetik ortalamasıdır.

Genel olarak baktığımızda bu madde, BİST te işlem gören herhangi bir şirkette, kötü niyetli olma ihtimali olan ana ortakların 30 gün boyunca hisse fiyatına aşağı yönde baskı yapıp, (kasıtlı, olumsuz algılanabilecek haberler, kaydi yüksek zararlar vb.) düşük fiyattan küçük yatırımcıların elindeki hisseleri toplama ihtimaline neden olabilir, (ya da geçtiğimiz yıl yaşanan bazı olaylar, FED açıklamaları vb) piyasalarda kısa vade panik havasına neden olan olaylarda tüm hisse senetleri fiyatlarının düştüğü durumlarda, ana ortaklar bu gibi 20-30 günlük panikleri kullanıp, hisse fiyatları panikle düştüğü için düşük fiyattan kottan çıkma kararı alabilir, ayrıca ileride birçok borsa kotundan çıkma işlemi esnasında küçük yatırımcıların mağdur olması ve zarara uğraması ihtimalini de doğurabilir. Yıllardan beri şirketlerin hisselerini taşıyan yatırımcıları son 30 günlük fiyata mahkum etmekte, uzun vadeli yatırım yapanları cezalandırmak anlamına da gelmektedir.   (Fonfk son 5 yılda 3,70 TL ve 1 TL arasında işlem görmüştür, taşıma maliyeti ile birlikte, maliyeti hisse başı 3,70 TL’lerin bile üzerinde olan yatırımcılar vardır.)  

Yıllarca borsa nimetlerinden yatırımcından yararlanacaksın sonra son bir aylık ağırlıklıdan çıkacaksın…

Sizin gibi yatırımcı haklarını savunan başka biri gelmedi aklıma, sizden rica ivedilikle konuyu incelemeniz ve Borsagundem’e konu yaparak mağduriyetlerin oluşmasını engellemeniz... Saygılarımla..."
 
“HİSSE FİYATI BİLİNÇLİ ŞEKİLDE DÜŞÜRÜLDÜ”
 
Dt. Mustafa Korhan Pilatin:
“Sayın yetkili,
4 yıldır Demirdöküm hissesi sahibiyim. Şirket Koç Holding'ten Vaillant'a satıldığından itibaren aralıksız 6 yıl zarar açıklamıştır. Bu zararda en büyük etken asıl kendisi "şüpheli" olan şüpheli alacaklar kalemidir. 54 mln TL sermayesi olan bir şirketin 110 mln TL şüpheli alacağı olması hangi akla, mantığa uygundur? Nitekim, borsa endeksi 90.000'ler seviyesine çıkarken hisse değeri manipülatif şekilde 18,85 TL'den 4,25 TL'ye kadar düşürülmüştür. Bunu yaparken belli aracı kurumlardan sürekli 50 lotluk satışlar gerçekleştirilmiş, her gün az az zararına satışlar ile fiyat baskılanmıştır. Şirketin 2008 yılındaki çağrısının üzerinden 5 yıllık sürenin geçmesini müteakip yeni çıkan ve yatırımcıya hiçbir hak tanımayan, şirket patronunun insafına bırakılan 01.07.2014 tarihinde yürürlüğe giren yeni tebliğ ile birlikte uzun süre baskı altında tutulan hisse senedinde şirket patronu tarafından traji-komik bir şekilde sadece 300 lot hisse satın alınarak yeni pay alımı yapılmış olarak borsadan son 5 senenin en düşük fiyatından çıkma başvurusu yapılmıştır. Bu fiyat 2008 yılındaki çağrı fiyatının yaklaşık 4'te 1'idir. 3 senedir hisse fiyatının bilinçli şekilde düşürüldüğünün itirafı niteliğindeki bu başvuru, yatırımcının da elindeki hisseleri en düşük fiyattan satın alma girişimidir. Bu konudaki hukuki ve diğer yardımlarınızı talep etmekteyim.
Gereğinin yapılmasını arz ederim.”

“TEBLİĞDEKİ AÇIĞI BİLDİĞİ İÇİN FİYATI KENDİ BASKILADI”

Recep Akçay:
“Demirdöküm 1 Temmuz'da yürürlüğe giren tebliğdeki açığı görerek sadece son 30 günün ortalamasını alarak borsa kotundan çıkmak istiyor. Tebliğdeki açığı bildiği için fiyatı kendi baskıladı. 7 yıl önce Koç Grubu’ndan 10.77 TL’ye aldığı hisseleri şimdi ky’dan 5.22 TL’ye almak istiyor. Sonra deriz ki sermaye piyasalarımız neden gelişmiyor. Demirdökümün bu üçkağıtçılığını lütfen haber yapalım. SPK’nın hazırladığı bu yeni tebliğ kime hizmet ediyor? Bütün olay sadece 30 günlük ortalama mıdır? Bu şirketin mal varlığının hiç mi önemi yok? Bu nasıl bir tebliğdir; fiyatı 30 gün istediğin yerde tut, sonra git 300 lot tahtadan mal al, sonra ben çıkmak istiyorum de. Bizim maliyetimizin kaç para olduğu önemli değil. Hisseyi son beş yılın en düşük değerinden almak istiyor. Lütfen bunu haber yapalım.”

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.