Çimentocularda yeni rota Batı Afrika

Türk çimentocuları, iç pazarda ilk yarısında güçlü bir ivme yakaladı. Buna rağmen ihracat pazarlarındaki kayıplar ise dikkat çekici. Kadim pazarlar olan Irak, Libya ve Rusya’da dramatik gerileme yaşayan sektör oyuncuları, rotayı Batı Afrika ülkelerine kırdı. 2014 yılında yüzde 6 büyüme hedefi olan çimento şirketleri, Ocak-Temmuz döneminde 400 milyon dolarlık ihracat rakamına ulaştı. Sektörün yıl sonu ihracat hedefi ise 1 milyar dolar.
70 milyon ton klinker, 100 milyon tonu aşkın çimento öğütme kapasitesine ve 80 milyon tona yaklaşan satış hacmine Türk çimentocuları, Avrupa’da hem üretim hem de ihracatta birinci, dünyada ise Çin’in ardından ikinci sırada. 2013 yılında iç piyasaya 63,5 milyon ton satış ve 12,5 milyon ton ihracat gerçekleştiren Türk çimento sektörü, geçen yıl yüzde 12’lik bir büyüme göstermişti. Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği’nin bu yılki büyüme hedefi ise yüzde 6 gibi daha muhafazakar seviyelerde.
Ocak-Temmuz arasındaki süreç içerisinde ise özellikle yurtiçi tarafta hedefler tutturulmuş görünürken, ihracat tarafında 2013’e oranla yüzde 18’lik bir düşüş var. Özellikle Irak ve Libya gibi pazarlardaki karışıklıklar sonucu bu bölgelere ihracatın önemli derecede düştüğünü vurgulayan sektör yetkilileri, Rusya pazarında da gösterilen varlığın oldukça azaldığına dikkat çekiyor. Çimentocular hal böyleyken yeni Pazar olarak dümeni Batı Afrika’ya kırdı.

İHRACAT 400 MİLYON $

Ocak-Temmuz döneminde toplamda 400 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Türk çimentocuların her ne kadar Libya, Irak ve Rusya Federasyonu’na yoğun bir biçimde ihracat gerçekleştirdiği bilinse de şimdilerde bu ülkelere ihracat yüzde 50’ye varan oranlarda düşmüş durumda.
Ab tarafındaki durgunluk da halen devam ederken, Ortadoğu’daki kaos ortamının sürmesine rağmen Suriye’ye yüzde 61, Mısır’a ise yüzde 285 oranında bir artış yakalandı. ‘’Yine de genel olarak bu bölgede önemli bir ihracat kaybı yaşadığımız da bir gerçek’’ diyen uzmanlar, sektörün yeni pazarlar olarak Batı Afrika’ya yöneldiklerini söylerken, son dönemde yeniden ayyuka çıkan ‘Ebola’ virüsünün ise mevcut durumu bozabilecek bir tehlike olduğuna dikkat çekiyor.

İÇ PAZAR HIZ KESİYOR

İhracat pazarında durum böyleyken, temmuz sonu itibariyle iç pazardaki büyüme yüzde 9 olarak gerçekleşti. Yerel seçimler, devam eden büyük projeler ve diğer altyapı yatırımlarının etkisi ile yurtiçi pazarda mayıs sonu itibarı ile yüzde 14’lük bir büyüme yaşanan sektörde, bundan sonrası için pazardaki büyümenin bir miktar gerilemesi bekleniyor. Zira Ramazan ayı, bayram ve cumhurbaşkanlığı seçimleriyle birlikte satışların mayıs ortasında düşüşe geçtiğini söyleyen  Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ali Özinönü, ‘’Temmuz sonuna kadar iç pazarda yüzde 9 büyüme görüldüyse de yılın geri kalanında bu oranın bir miktar daha düşmesini bekliyoruz. Çimento sektörünün yıllık büyümesini, ağustos ve devamında oluşacak ortam belirleyecek’’ diyor.
Yıl sonu iç pazar büyümesini 2013 yılına göre yüzde 5 ila 6 olarak dillendirilirken, tüketimde 60 milyon tona ulaşacağı, tahmin ediliyor. Bunun da cirosal değeri yaklaşık 9,5 milyar TL.

IRAK VE RUSYA KAYBEDİLİYOR

Çok değerli bundan altı yıl evvel Türkiye’nin Irak’a olan çimento ihracatı yıllık 5 milyon ton seviyesinde bulunuyordu. Türkiye Çimento Müstahsilleri Derneği (TÇMB) verilerine göre bu rakam 2013 sonunda 1,6 milyon ton seviyesine düşmüş durumda. Irak’ın bugünkü durumu göz önüne alınırsa şimdiki ihracatın neredeyse sıfırla düştüğü dillendiriliyor. Ali Özinönü en önemli pazarımız olan Irak’ta özellikle iç savaş ve kapı komşusu İran’ın Irak’a çok ucuza mal sattığı için bu pazarın kaybedildiğini ve şu anda ihracatın durma noktasına geldiğini aktarıyor. ‘’Rusya’da ise Rus tarafının bize açtığı bir haksız rekabet davası vardı. İşin ilginç yanı bu dava Rusların lehine sonuçlanırken, gümrük ve limanlarında yaşanan yüksek vergiler ve sorunlar bu pazarı kaybetmemize neden oldu’’ diyor. Rusya da Irak gibi kaybedilme riskiyle karşı karşıya, Ali Özinönü, şu adan Rusya’ya gerçekleştirdiğimiz ihracatın dört katı fazlasını gerçekleştirebilecek durumdayken mevcut durumlar sonrası bunu yapmadığımız dikkat çekiyor.

SATIN ALMALAR ÖNCELİKLİ

Son dönemde ihracat ve iç pazarda bunlar yaşanırken sektörde bir diğer ilgiyle takip edilen konu satın almalar hiç şüphesiz. Bu bağlamda ilk hamle geçtiğimiz ay Çimsa cephesinden geldi. Sabancı Holding Çimento Grubu Başkanı Mehmet Göçmen, holding olarak çimento tarafında 1,5 milyar TL’lik yatırım ve satın alma bütçesi ayırdıklarını belirtmişti. Bu bağlamda Çimsa, Sançim Bilecik Çimento’nun tamamını 220,7 milyon dolar bedelle satın almak için geçen ay sözleşme imzaladı. Bu satın alma ile şirketin üretim kapasitesini yüzde 20 artırması bekleniyor.
Birleşme ve satın alma fırsatlarının yakından izleyen bir diğer grup da Oyak Çimento Grubu.
Grubun Yönetim Kurulu Başkanı Celal Çağlar, yurtiçinde ortaya çıkan her satın alma ihtimalinin ciddi şekilde incelendiğini belirtirken, Avrupa’da Lafarge-Holcim birleşmesinden oluşacak fırsatlar ve olası satın almalarla ilgilendiklerini ve konu ile ilgili uluslararası yatırım bankaları ile görüşmelere başladıklarını söylüyor.

LİMAK’TAN FİLDİŞİ’NE YATIRIM

Irak, Libya, Suriye ve Rusya gibi kadim pazarların kaybedilmesi, sektörü de yeni pazar arayışlarına itmiş durumda. Özellikle Limak Çimento Fildişi Sahili’nde ortağı Afrikbat ile 50 milyon dolarlık bir yatırım yapmaya hazırlanıyor. Abidjan şehir merkezi ile kent limanına 20 kilometre mesafede bulunan, 120 bin metrekarelik bir alanda kurulacak bu tesis, yıllık 1 milyon ton çimento öğütme ve 1 milyon metreküp hazır beton üretim kapasitesine sahip olacak. Tesisin temeli Aralık 2014’te atılacakken, 2015 Ekim’de üretime başlanacak.

‘’BÜYÜME, İKİNCİ YARIDA BİR MİKTAR HIZ KESEBİLİR’’
İş Yatırım Araştırma Uzman Yardımcısı
Ceren Atalay

‘’Yılın ilk altı aylık döneminde çimento şirketlerinin beklentilerin de üzerinde büyüdüklerine şahit olduk. İlk yarı yılda kuvvetli iç talep, çimento şirketlerinin hem cirolarını hem de karlılıklarını olumlu etkiledi. Bu bakımdan yılın ikinci yarısında büyüme, sektörün ilk yarıda yaşadığı büyümenin ardından bir miktar hız kesecektir. Yine bu dönemde altyapı ve hızlanan kentsel dönüşüm projeleri takip edilecek. Bu konjonktürde Marmara Bölgesi’nde faaliyet gösteren Bolu Çimento ve Akçansa şirketleri ön plana çıkıyor.’’

‘’ÜÇÜNCÜ KÖPRÜ AKÇANSA’YI ÖNE ÇIKARIYOR’’
Burgan Yatırım Kıdemli Sektör Analisti
Ece Mandacı

‘’Birinci çeyrekteki baz etkisi ve ikinci çeyrekte seçimlerin etkisiyle yılın ilk yarısında çimento şirketleri yüksek kar rakamlar yazdı. Dolayısıyla yılın ikinci yarısında karlarda bu denli yüksek artışlar beklemiyoruz. Bu dönemde Akçansa’yı beğendiğimizi belirtebilirim. Özellikle üçüncü köprüye yüksek fiyatlı ürün veriyor olması, şirket için bir artı ve şirketin değerlemesini şu an için cazip gözüküyor.’’ Ekonomist

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.