Çelik liderlerini yayan bıraktık

Türkiye Demir-Çelik Üreticileri Derneği (DÇÜD) Genel Sekreteri Veysel Yayan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2012 yılında dünyada ve Türkiye'de sektörde yaşanan gelişmeler hakkında bilgi verdi. Türk çelik sektörünün geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 5,2 büyüme gösterdiğini belirten Yayan, üretimin 2012'de 35,9 milyon ton seviyesine ulaştığını dile getirdi.
Türkiye'nin, 2011 yılında sektörel bazda gerçekleştirdiği yüzde 17 büyüme ile bu anlamda dünya çelik üretimindeki en büyük 10 üretici arasında ilk sırada yer aldığını hatırlatan Yayan, geçen yılki büyümenin bir önceki yıla göre oldukça mütevazı sayılsa da dünya çelik sektörünün büyümesindeki keskin düşüşün göz ardı edilemeyeceğini kaydetti.
2009 yılından farklı olarak uzak doğu ve gelişmekte olan ülkelerin de küresel krizden olumsuz etkilendiğini anlatan Yayan, dünyada çelik üretiminin yüzde 1,2 arttığını ifade etti. Dünyadaki çelik üretim hızındaki düşüşe karşın Türkiye'nin geçen yılki yüzde 5,2 büyümesinin önemli olduğunu ifade eden Yayan, Türkiye'nin dünya çelik üretiminde 8'inci sırada bulunduğunu bildirdi.
Geçen yılki üretim artışının Türkiye'yi, dünyanın en büyük çelik üreticisi 10 ülke arasında, üretimini en fazla artıran ülke konumunu kazandırdığını belirten Yayan, şunları kaydetti:
''Geçen yıl yüzde 20'ler seviyesinde üretimini artırmasına alıştığımız Çin'in üretimi yüzde 3,1 arttı. Japonya'nın üretimi yüzde 0,1 oranında geriledi. ABD yüzde 2,5 oranında üretimini artırdı. Hindistan yüzde 4,3, Rusya yüzde 2,5, Güney Kore yüzde 1,2 oranında arttı. Almanya'nın üretimi yüzde 3,7 oranında düştü.
Böylelikle geçen yıl Almanya ile aramızdaki 10 milyon tonluk üretim farkı, bu yıl 7 milyon ton seviyesine düştü. Türkiye'nin önümüzdeki 3 yıl içinde Almanya'yı yakalayabileceği yönündeki beklentilerin gerçekçi beklentiler olduğu ortaya çıktı.''
Türkiye'nin geçen yıl büyüme hızı açısından geride bıraktığı ülkeler arasında yer alan Ukrayna'nın, ürettiğinin yüzde 83'ünü ihraç eden geleneksel bir çelik üreticisi olduğuna dikkati çeken Yayan, ''Uzun yıllar gerisinde kaldığımız bir ülkeydi. 2012 performansımızla lehimize olan üretim farkını, 3 milyon tona çıkardık. Aramızdaki fark giderek açılıyor'' diye konuştu.
Çelik liderleri Türkiye'nin gerisinde kaldı
Türkiye'nin üretilen ham çelik bazında Ukrayna'nın yanı sıra Brezilya, Meksika, İngiltere, İspanya, Kanada, İran, Tayvan gibi ülkeleri geride bıraktığını dile getiren Yayan, bu ülkelerden Brezilya'nın nüfusunun Türkiye'nin 2,5, Meksika'nın ise yaklaşık 2 katı olduğuna dikkati çekti.
Söz konusu ülkelerden bazılarının doğal kaynak açısından zengin olmalarına karşın bu kaynakların nasıl değerlendirildiğinin önemli olduğunu belirten Yayan, ''Organizasyon kabiliyeti çok önemli ve Türkiye bunu iyi yapıyor. Bununla ne kadar gurur duysak azdır. En alt kademedeki teknisyenden en üst kademedeki Genel Müdüre ve Yönetim Kurulu Başkanına kadar herkes adanmışlık duygusuyla çalışıyor'' değerlendirmesinde bulundu.
Yayan, büyüme hızı açısından son 10-12 yılda Çin ve Hindistan'ın dışında Türkiye'nin önüne geçen ülke olmadığına işaret etti.
Kişi başına çelik tüketimi hakkında da konuşan Yayan, 2002 yılında 150 kilogram olan kişi başına ham çelik tüketiminin 400 kilogram seviyelerini geride bıraktığını belirterek, ''Şimdi 600 kilogramı hedefliyoruz. Türkiye'nin bunu 1000 kilograma kadar çıkartma şansı var'' ifadesini kullandı.
Bunun gerçekleşmesi için Türkiye'nin yıllık ortalama büyüme hızının yüzde 5-6 bandında veya 6'nın üzerinde olması gerektiğini kaydeden Yayan, cari açık riski başta olmak üzere belli risklerin üstlenilmesinin önemine değindi.
İhracat yüzde 10 arttı
2012 yılına ilişkin ihracat ve ithalat rakamları hakkında da bilgi veren Yayan, geçen yıl miktar bazında çelik ihracatının yüzde 9,6 artarak 20,3 milyon tona çıktığını dile getirdi. Değer bazında artışın ise yüzde 3,3 seviyesinde kaldığına işaret eden Yayan, ''Bu durum, demir-çelikte fiyatlar genel seviyesindeki gerilemeden kaynaklanıyor'' dedi.
Dünya çelik piyasasında talebin düştüğünü ve 540 milyon tonluk kapasite fazlası olduğunu anlatan Yayan, bunun fiyatların gerilemesine neden olduğunu kaydetti. Yarı ürün ihracatındaki yüzde 21,4'lük artışın dikkat çekici olduğunu anlatan Yayan, geçen yıl 3 milyon ton civarında yarı ürün ihracatı gerçekleştirildiğini kaydetti.
Yassı ürün ihracatında ise yüzde 19,1 gibi ciddi bir düşüş yaşandığını belirten Yayan, ''Bu düşüş, ağırlıklı bir şekilde AB'ye gerçekleştirdiğimiz ihracattaki gerilemeden kaynaklanıyor. İhracattaki azalışa karşın, ithalattaki yüzde 0,2'lik artış bizim için son derece manidardır. Bu artışın yassı ürün kapasitemizdeki 7,5 milyon ton civarındaki fazlalığa rağmen gerçekleşmesi, ayrıca sorgulanması gereken bir durum olarak ortaya çıkıyor'' dedi.
Geçen yıl 6 milyon 446 bin ton yassı ürün ithalatı yapıldığını dile getiren Yayan, bunun 5,6 milyar dolara karşılık geldiğini söyledi. Uzun ürünlerde ise ithalatın yüzde 3,2 düşüşle 1 milyon 390 bin tona gerilediğini anlatan Yayan, ihracatın yüzde 11,8 artarak 11,7 milyon tona ulaştığını kaydetti. İthalatın miktar bazında yüzde 10,8 arttığını bildiren Yayan, ithalat artışının ihracat artışından fazla olmasında yarı ürün ithalatındaki yüzde 55'lik artışın etkili olduğunu kaydetti.
Yayan, ''Burada iki mesele var. Birincisi Türkiye'nin serbest piyasa mekanizmasını işletme konusundaki liberal tavrının ifadesi. İkincisi ise pek olumlu değil. Pazarlarımızın Japonya, Ukrayna, Çin gibi bazı ülkelerdeki arızi durumlara karşı korunmasız olduğunu gösteriyor. Bunun önüne geçilmesi gerekiyor'' diye konuştu. Buna rağmen, 2012 yılında değer bazında ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 141'den yüzde 153'e çıktığını belirten Yayan, alınacak tedbirler ile bu oranların 2013 yılında daha da iyileşmesini beklediklerini vurguladı.
2011-2012 arasında 62 ülkenin ham çelik üretimindeki büyüme oranları (bin ton) şöyle:
Ülkeler 2011 2012 Değişim (yüzde)
Çin 695.000 716.540 3,1
Japonya 107.601 107.460 -0,1
ABD 86.398 88.598 2,5
Hindistan 73.590 76.720 4,3
Rusya 68.852 70.608 2,5
Güney Kore 68.519 69.345 1,2
Almanya 44.284 42.661 -3,7
Türkiye 34.107 35.885 5,2
Brezilya 35.221 34.682 -1,5
Ukrayna 35.332 32.911 -6,9
İtalya 28.735 27.310 -5,0
Tayvan 20.178 20.660 2,4
Meksika 18.101 18.180 0,4
Fransa 15.784 15.607 -1,1
İran 13.197 14.463 9,6
Kanada 12.967 13.730 5,9
İspanya 15.504 13.628 -12,1
İngiltere 9.478 9.756 2,9
Polonya 8.779 8.366 -4,7
Avusturya 7.474 7.421 -0,7
Belçike 8.026 7.385 -8,0
Güney Afrika 7.546 7.120 -5,7
Hollanda 6.937 6.870 -1,0
Mısır 6.485 6.640 2,4
Suudi Arabistan 5.275 5.203 -1,4
Çek Cumhuriyeti 5.583 5.072 -9,2
Arjantin 5.611 4.995 -11,0
Avusturalya 6.404 4.893 -23,6
Slovakya 4.236 4.403 3,9
İsveç 4.867 4.326 -11,1
Kazakistan 4.699 3.850 -18,1
Romanya 3.835 3.780 -1,4
Finlandiya 3.989 3.759 -5,8
Belarus 2.614 2.745 5,0
Venezuela 3.073 2.554 -16,9
Lüksemburg 2.521 2.230 -11,6
Portekiz 1.871 1.885 0,8
Şili 1.615 1.684 4,3
Macaristan 1.746 1.543 -11,6
Kolombiya 1.287 1.323 2,8
Yunanistan 1.934 1.255 -35,1
Peru 926 973 5,1
Latvia (e) 568 930 63,7
Yeni Zelanda 844 912 8,1
Özbekistan 733 735 0,3
Bosna-Hersek 649 700 8,0
Norveç 600 685 14,2
Bulgaristan 835 632 -24,3
Slovenya 648 632 -2,4
Trinidad and Tobago 603 610 1,1
Ekvador 522 536 2,7
Fas 654 530 -18,9
Cezayir 551 510 -7,5
Sırbistan 1.324 346 -73,9
Guatemala 445 334 -24,9
Moldova 313 330 5,5
Küba 282 317 12,4
Makedonya 386 217 -43,8
Uruguay 81 138 70,4
El Salvador 97 103 6,2
Paraguay 30 44 46,7
Hırvatistan 96 30 -68,6
Toplam 1.500.442 1.518.289 1,2

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.