Borsayı hangisi yönlendiriyor: Kazançlar mı hissiyat mı?

BORSANINGUNDEMI.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

S&P 500 Endeksi’nin yüzde 25 oranında yüksek olduğu varsayımının, yatırımcıların temel verileri önemsememesinden kaynaklandığı düşünülüyor.

Borsaningundemi.com’un derlediği bilgilere göre, kazançlara dayalı bir boğa piyasası, duygulara dayanan bir boğa piyasasından çok daha güvenilir olarak kabul ediliyor.

Yatırımcılar kararsız

MarketWatch’tan Mark Hulbert’in haberine göre, gün içi piyasa dalgalanmaları, hisse senetlerinin değişen yatırımcı ruh hallerine ne kadar duyarlı olduğunu gösteriyor. Örneğin, 19 Kasım'da Dow Jones Sanayi Ortalaması, açılışın hemen ardından 400 puandan fazla düştü ancak öğleden sonra yatay seyretti. Temel veriler böylesi baş döndürücü bir dalgalanmayı açıklayamaz ancak ‘yatırımcıların kararsız duyguları’, böylesi dalgalanmaları açıklamak için en çok başvurulan yöntemdir.

Kazançlara dayanan bir boğa piyasası, yatırımcıların ruh hallerine dayanan bir boğa piyasasından çok daha sağlam ve güvenilirdir. Mevcut piyasa ise daha çok ruh hali odaklı görünüyor ve bu da boğaları sarsıntılı bir zemine oturtuyor.

Gerçek şu ki, S&P 500 Endeksi son beş yılda hisse başına kazançla aynı hızda yükselmiş olsaydı, endeks 4.500 puanın altında olurdu; bu da mevcut seviyelerden yaklaşık yüzde 25 oranında daha düşük bir seviyeye karşılık geliyor. S&P 500'ün 5.900 puanın üzerinde olmasının nedeni ise fiyat/kazanç oranının son beş yılda önemli ölçüde genişlemiş olması.

Şirket kazançları mı yatırımcı duyguları mı?

Şirket kazançlarının mı yoksa yatırımcı duygusunun mu piyasayı yönlendirdiği kısmen bir analizin yürütüldüğü zaman dilimine bağlı oluyor. Rosenberg Research'ün kurucusu ve başkanı David Rosenberg, kazançların ve duygunun bir yıllık gelecekte göreceli rollerini hesaplıyor.

Rosenberg, “Amerika Birleşik Devletleri'nde borsanın son bir yılda yüzde 41, kazançların ise yüzde 4 oranında arttığı bir durum var” diyor. Rosenberg, geçen yılın kazanç çarpanları genişlemesi olmasaydı, S&P 500'ün yaklaşık 4.600 puan seviyesinde olacağını söylüyor.

Boğa piyasasının kazançlarını incelerken bir diğer belirsizlik kaynağı da kazançların nasıl tanımlanacağı. Örneğin, Rosenberg'in yaptığı gibi, 12 aylık geçmiş kazançlara veya 12 ay ileriye dönük kazançlara odaklanmak veya Yale Üniversitesi'nden Robert Shiller tarafından savunulan ‘Döngüsel Olarak Ayarlanmış Fiyat/Kazanç’ oranında (CAPE) olduğu gibi 10 yıllık geçmiş enflasyona göre ayarlanmış kazançlara odaklanan mümkün olabiliyor..

Yine de yaklaşımdan bağımsız olarak, sonuçların büyük ölçüde aynı olduğu görülüyor ve son boğa piyasasında, genişleyen fiyat/kazanç çarpanlarının büyük bir rol oynadığı gözleniyor.

Faiz oranları bağlamında değerlendirme

Hisse senedi piyasasının kırılganlığı aslında daha da büyük oluyor çünkü tipik model, faiz oranları yükseldiğinde kazanç çarpanlarının düşmesi ya da bunun tersi şeklinde cereyan ediyor. Yine de 10 yıllık ABD Hazinesi getirisi bugün beş yıl öncesine göre iki katından fazla seyrediyor.

Daha teknik bir şekilde ifade etmek gerekirse, fiyat/kazanç çarpanı ile faiz oranları arasındaki ters korelasyon, gelecek yılların şirket kârlarının iskontolu nakit akışı analizine dayanıyor. Faiz oranları düştüğünde, bir şirketin gelecekteki kazançlarının iskontolu değeri artıyor ve bunun tersi de aynı şekilde geçerli oluyor. Dolayısıyla, faiz oranları bugün beş yıl öncesine göre belirgin şekilde yüksek olduğundan, fiyat/kazanç oranının o zamanki konumundan buna karşılık gelen şekilde düşük olmasını beklemek doğal oluyor; ancak durum böyle değil.

Yüksek volatiliteye hazırlıklı olunmalı

Durumu farklı bir şekilde ifade etmek gerekirse şöyle açıklanabilir: Son beş yılda kazanç katları istikrarlı bir şekilde artarken faiz oranları istikrarlı bir şekilde düşmüş olsaydı, boğa piyasası çok daha sağlam bir zeminde olurdu. Bunun böyle olmaması, boğa piyasasının artan fiyat/lkazanç çarpanlarına çok fazla bağımlı olması nedeniyle hisse senedi piyasasının kırılganlığını daha da artırıyor.

Peki tüm bu analizin sonucu ne? Yatırımcıların hissiyatı bilindiği üzere değişken olduğundan, piyasalarda daha büyük dalgalanmalara ya da olası düzeltmelere hazırlıklı olunması gerekiyor.

Wall Street devleri 2025’ten umutlu

Wall Street ‘kayıp 10 yıl’ senaryosunda yanılıyor

JPMorgan'dan borsalarda yükseliş tahmini

Goldman’ın 2025 borsa tahmini: İyi ama mükemmel değil

Morgan Stanley: Borsada yıl sonuna kadar düzeltme yok

BlackRock: Hisse senedi piyasalarında satıcı yok

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.