Borsalarda nasıl ‘felaket tellalı’ olunur?

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Borsalar için “Er ya da geç çöküş gelecek ve bu muazzam olacak” gibi tuhaf bir tahminin 2023’te viral olması kolay değil. Ancak 1929’da veya Kara Pazartesi’den haftalar önce yapılan bu tür uyarıların büyük bir etki uyandırdığı kesin. Wall Street Journal’ın haberinde zamanında yapılmış karamsar borsa tahminleri ile ün ve servete ulaşan borsa uzmanlarına dikkat çekiyor.

Ünlü ekonomist Roger Babson Amerikan borsaları Büyük Buhran’a batmadan hemen önce bu karamsar tahminlerini kaleme aldı. Zamanında yapılan uyarıları ünlü ekonomiste şöhret ve servet kazandırdı. Kendi adına bir üniversitesi bulunan Babson döneminde ABD başkan adaylığına kadar ilerlemişti.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre Babson’un 1929’daki uyarısından bir gün sonra ABD borsaları tek seansta %3 gerilemişti. Söz konusu düşüş Amerikan borsa tarihinde “Babson Break” olarak isimlendiriliyor. Ancak çok az kişi aynı ismin 1927 ve 1928’de de büyük bir çöküş öngördüğünü hatırlıyor.

WSJ haberine göre borsalardaki her çöküşün Babson gibi bir figürü bulunuyor. 1987 yılında Elaine Garzarelli Kara Pazartesi’den günler öncesinden borsalardaki çöküşü tahmin etmişti. Kriz sonrası fonları kötü performans göstermesine rağmen Garzarelli uzunca bir süre Wall Street’in en iyi ücret alan stratejisti olmayı sürdürdü.

Bu serinin son ismi ise Michael Burry’di. 2007-2008 yıllarındaki mortgage krizini erken ancak doğru tahmin eden borsa uzmanı sadece zengin olmakla da kalmadı. Michael Lewis’in Burry’nin hikayesini anlattığı roman daha sonra bir Hollywood filmine uyarlandı. Burry’i canlandıransa ünlü Hollywood yıldızı Christian Bale’di. Ancak Burry de son dört yıldır “2008’den daha kötü olabilir” ve “tüm zamanların en büyük spekülatif balonu” gibi birçok korkutucu tahminde bulundu.

Ancak Burry’i dinlemek yerine S&P 500 Endeksi’ni takip etmek her seferinde sonraki altı ayda yatırımcılara daha fazla para kazandırdı. Bu dört yılda endeksin ortalama yıllık getirisi %34 civarındaydı ve bu uzun vadede endeksin yükseliş ortalamasından çok daha yüksek. Burry en son ocak ayında Cassandra hisseleri için tek kelimelik “SAT” yazan bir Twitter mesajı yayınlamış ardından da hesabını silmişti.

Ancak tüm bunlar Burry’nin yatırım firması Scion Varlık Yönetimi’nin küresel medyada fazlasıyla kendinden söz ettirmesini değiştirmeye yetmedi. WSJ haberinde yer alan Factiva verilerine göre, sadece geçen ay 264 makalede Burry’den ve Scion’un en son menkul kıymetler bildirimlerinden bahsedildi. Firma borsaların iki popüler endeks fonu için açığa satış pozisyonuna geçmesine sıklıkla dikkat çekildi. Ünlü borsa uzmanının bu hamlesi borsalarda neredeyse her şeyin düşeceği beklentisini beraberinde taşıyor. Üstelik Burry X’teki (eski adıyla Twitter) 1,4 milyon takipçisini bu düşünceden vazgeçirmek için de hiçbir şey yapmadı.

Uzman görüşleri üzerine yapılan çok sayıda araştırma bu görüşlerin tutma olasılığının yazı-tura atmak kadar yüksek olduğunu gösteriyor. Yine de bazı yorumların yanlış çıkma olasılığı daha yüksek. Kıyamet tellallarının neden kamuoyunda daha çok dikkat çektiğini anlamak zor değil. Ancak bu ünlü isimlerin şöhret kazandıktan sonra etkileyici tahminler yapamaması da ayrıca bir merak konusu.

Birkaç yıl önce yapılan bir analizde 68 borsa gurusunun tahminleri analiz edildi. Analizler arasında Robert Prechter ise doğruluk açısından sonuncu oldu. 2010 yılında Jerker Denrell ve Christina Fang tarafından yapılan “Bir Sonraki Büyük Şeyi Tahmin Etme” adındaki çalışma olağanüstü tahminleriyle para kazanan ve şöhret sahibi olan tahmincilerin benzeri tahminlerini devam ettirdiğini ve bu tahminlerin genellikle başarısız olduğunu gösteriyor.

WSJ haberinde “Bozuk saat bile günde iki kez doğruyu gösterir” tabiri bu tahminciler için bir kez bile söz konusu olmamış. Burry gerçekten de dikkat çekici bir figür olsa da ABD’deki yasaklar dönemini geri getirmeyi hedefleyen Babson kadar farklı bir isim değildi. Bununla birlikte kendisinden önce gelen birçok ismin aksine Burry konut piyasası ve birçok başarılı hisse senedi tercihi için para da ortaya koyuyor.

Borsaların yükseleceğine veya düşeceğine dair konuşmak oldukça kolay. Bir sonraki Babson, Prechter veya Garzarelli olmak isteyenler için sosyal medyada mesaj paylaşmak için doğru zaman da yaklaşıyor olabilir. Zira ABD’de faiz oranları yükseliyor ve 1929,1973,1987 ve 2007’deki borsa çöküşlerinde hisse senedi fiyatları bu tür dönemlerde çöküş yaşamıştı. Ancak ne yazık ki internetteki kakafoniye bakılırsa her geçen gün farklı bir kişi doğru bir tahminde bulunuyor olabilir.

WSJ haberine göre, eğer CNBC’de konuşmuyorsanız veya kartınızda Goldman Sachs yazmıyorsa tahminlerinizin görünmesi çok daha zordur. Bu tahminlerin görünürlük kazanabilmesi içinse gerçekten ciddi paraları riske atmanız gerekir. Söz konusu para kendi paranız veya başkalarının parası olabilir. Habere göre ancak bu şartlarda kusursuz bir zamanlamayla doğru tahminleri yapabilenler zengin olabilir ve bir ‘Michael Lewis’ kitabında kendisine yer bulabilir.

Michael Burry ralliyi açığa sattı

Fundstrat: Borsalardaki düşüş, ciddi bir bozguna dönüşebilir

Kiyosaki: Buffett ve Burry borsada çöküş bekliyor

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.