Borsalarda fırtına yaklaşıyor!

Küresel ekonomi gibi uluslararası piyasalar da yeni bir döneme giriyor. Uzmanlara göre son 20 plin en sert yatırım iklimi yaklaşıyor. Fed ve diğer merkez bankalarının faiz indirimiyle sabit getirili menkul değerlerin verimliliği düşerken canlanması gereken his-se senedi piyasaları ise küresel durgunluk, azalan karlar, jeopolitik gelişmeler ve en önemlisi gittikçe şiddetlenen ABD-Cin Ticaret Savaşı’nın baskısı altında.

Dow Jones endeksi 14 Ağustos günü S00 puan birden düşerek pim en kötü gününü yaşadı. 15 Temmuz’da 27 bin 359 puan ile tarihi zirvesini gören endeks, tahvillerde getiri eğrisinin sıfıra inmesinin resesyon sinyali olarak algılanmasıyla 14 Ağustos'da 25 bin 479 puana indi. Endeksin bu tarihi zirveden itibaren kaybı yüzde 6,9 oldu. Ancak endeks daha sonra toparlanarak. 22 Ağustos’ta 26 bin 252 puana çıktı ve yılbaşından bu yana performansı yüzde 123 oldu.

Kuşkusuz 14 Ağustos düşüşü sadece tahvillerde getiri eğrisinin tersine dönmesinden kaynaklanmadı. Son günlerde birbiri ardına gelen olumsuz ekonomik gelişmeler ani satış dalgasına neden oldu. ABD-Çin Ticaret Savaşı'nın daha da kötüleşmesi: Çin'in para birimi Yuan'ın değerini düşürerek kur savaşı silahını kullanması: küresel ekonomideki ve imalat sanayindeki aşağı gidiş: Alman ekonomisinin ikinci çeyrekte yüzde 0,1 daralması;, merkez bankalarının parasal ivmelendirme programlarının küresel ekonomiyi canlandırmayacağının anlaşılması; Arjantin’deki finansal kriz; Brexit krizinin derinleşmesi; İtalyan hükümetinin istifası gibi gelişmelerle yükselen Avrupa’daki siyasi istikrarsızlık; Fransa’da Sarı Yelekliler’in ardın-dan Hong Kong’ta 10 haftadır süren protestolar...

Finansal kriz kaygısıyla 14 Ağustos'ta S&P 500 Endeksi de yüzde 2.9 geriledi. Ancak daha sonra endeks bir miktar toparlanarak 22 Ağustos’ta 2 bin 922 puana çıktı. S&P 500 yılbaşından 22 Ağustos’a kadar yüzde 16,6 performans gösterirken tarihi zirvesine de 26 Temmuz’da 3 bin 25 puan ile çıktı.

Ağustos ortasında sadece ABD borsaları değil tüm gelişmiş borsalarda keskin düşüşler yaşandı. Yıla 6 bin 728 puanda başlayan, yıl içinde dalgalanmalara rağmen sürekli yükselen ve 29 Temmuz’da 7 bin 686 puan ile yılın zirvesine çıkan Britanya’nın FTSE-100 endeksi, 15 Ağustos’ta 7 bin 067 puanı gördü. Ekim 2017’de 13 bin 229 puanla tarihi zirvesini gördükten sonra Alman ekonomisinin ivme kaybetmesi ve Ticaret Savaşları nedeniyle inişe geçen Alman Dax endeksi de aralık sonunda 10 bin 558 puanla dip noktasını gördü. Ancak 4 Temmuz’da 12 bin 629 puana çıkarak yıl içindeki zirvesini yaptı. Endeks buradan dalgalı bir düşüş ile 15 Ağustos’ta 11 bin 412 puanı gördü.

Aşırı dalgalı günlerin habercisi

Ağustos ise oldukça ilginç ve piyasalarda gelecek günlerin işareti niteliğinde bir gündü. Fed Başkanı Jerome Powell’ın Wyoming Eyaleti’nin Jackson Hole Kasabası’nda yapacağı konuşma bekleniyordu. Powell’ın konuşmasında Başkan Trump’ın istediği gibi 100 baz puan seviyesinde bir faiz indirimi sinyali vermesi halinde alım dalgasıyla endeksler hızla yükselecekti. Ancak Powell konuşmasında faiz indirimi konusunda beklentilere tam anlamıyla yanıt veremedi. ABD’nin ticaret politikasını FED’in değil, Kongre’nin belirlediğini söyleyen Powell, "Önemli risklerle karşı karşıya olan ekonomiyi yürütmek için çalışıyoruz. Para politikası, tüketici harcamalarını, yatırımları ve kamu güvenini desteklemek için çalışan güçlü bir araç olsa da uluslararası ticaret için yerleşik bir kural sağlayamaz" dedi.

Powell’ın Trump’ın istediği gibi Fed’in faiz oranlarını ne kadar hızlı düşüreceği konusunda bir sinyal vermemesi, yönetimin Çin politikasına eleştirel imalarda bulunması, Trump’ın ise aynı gün Tvvitter’da, “Alışıldığı gibi Fed hiçbir şey yapmadı. Çok güçlü bir dolara ve zayıf bir Fed’e sahibiz. Tek sorum şu; bizim büyük düşmanımız Powell mı yoksa Başkan Şi mi?” diye paylaşım yapması satış dalgasını getirdi.

Buna bir de hemen hemen aynı saatlerde Çin’in 75 milyar dolar değerindeki ABD ürününe gümrük vergisini yüzde 5-10 seviyesinde artırmayı planladığını açıklaması, ardından Trump’ın Amerikan firmalardan Çin’den çekilmelerini istemesi eklendi. Bunun üzerine Dow Jones Endeksi, Powell’ın konuşması öncesi olumlu beklentilerle 26 bin 320 puana kadar yükseldiği bu hareketli günde 25 bin 702 puana kadar düştü. S&P 500 Endeksi ise yüzde 2’nin üzerinde kayıpla 2 bin 855 puana indi.

Uzmanlar Wall Street’te böyle sert dalgalanmaların olduğu günlerin artmasını bekliyor. Thornburg Investment Management’ın portföy yöneticisi Ben Kirby, Wall Street'in yüksek dalgalı yeni bir piyasa düzenine girmekte olduğunu, son birkaç yıldır yaşanan yüksek getiril i ve daha az dalgalı piyasa döneminin son aşamalarının yaşandığını belirtti. Kirby, “Bunun tam tersi bir döneme giriyoruz. Bundan sonra daha düşük getiriler ve yüksek dalgalı piyasalar göreceğiz” dedi. Bundan sonra durgunluk yaşanmasa da belirgin bir şekilde yavaşlayacak ABD ekonomisinin, eskiden olduğu gibi tüm dünya ekonomisini ivmelendirmesinin daha sınırlı olacağını vurgulayan Kirby, yatırımcıların bu dönemde yüksek kar payı ödeyen şirketlere yönelmesini öneriyor.

Büyük Satış Dalgasına Hazırlıklı olun

Nomura’nın stratejistlerinden Masanari Takada ise daha karamsar. 2008 krizindeki Lehman benzeri serbest bir düşüşün çok yakın olduğunu, yatırımcıların kriz seviyesinde büyük bir satış dalgasına hazırlıklı olmaları gerektiğini vurguluyor. Tahvil piyasasının sinyalini verdiği resesyon uyarısının dikkate alınması gerektiğini belirten Takada, borsalardaki yılın en kötü günü olan 14 Ağustos düşüşü sonrası endekslerde yaşanan düzeltmenin geçici olduğunu vurguluyor.

JP Morgan stratejisti Mislav Matejka da yatırımcılara gönderdiği bilgi notunda hisse senedi alma zamanı olmadığını, ihtiyatlı duruşun sürdürülmesi ve eylül ayında merkez bankalarının para politikalarının ve Ticaret Savaşı’nda geri çekilmelerin izlenmesi gerektiğini belirtti. Durgunluk riskinin yükselişte olduğunu belirten Matejka yılın kalan bölümünde yaşanacak düzeltmenin ardından, gelecek yılın ilk yarısında hisse senedi piyasalarının yeni tarihi zirveler yapabileceğini savundu.

JP Morgan Asset Management’ın küresel piyasa stratejisti Jasslyn Yeo da bu çeyrek yılda borsalarda güçlü bir satış dalgası beklediğini, Fed politikaları, şirket karları ve ABD-Çin ticaret savaşındaki gelişmeler doğrultusunda güçlü bir düzeltmenin yaklaştığını ifade etti.

93 milyar dolarlık fonu yöneten Wilmington Trust’tan Anthony Roth, ABD’de 2020 başkanlık seçimleri yaklaştıkça sert piyasa dalgalanmalarının artacağını belirterek “2020 seçimleri öncesinde ufukta fırtına bulutları açıkça görülüyor. Şubat ayında seçim sürecinin başlamasıyla birlikte riskler ve piyasalarda dalgalanmalar daha da belirginleşecektir” dedi.

Enes Gürses / Forbes Dergisi

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.