Borsalarda dalga boyu yükselecek

BİST: Güne satıcılı başlangıç yapan BIST-100 endeksi gün içinde kayıplarını büyük kısmını günü geri alarak günü %0,25 düşüşle 109.556’dan kapattı. Kovid-19 vaka sayısındaki artış ve virüsün ikinci dalga şeklinde yayılacağı beklentisiyle majör borsalarda gün içinde kar satışları yaşanırken, BIST relatif olarak pozitif ayrışmasını devam ettirerek dirençli görünümünü korudu.

BIST kapanışı sonrası Fed’in şirket tahvilleri alacağını açıklamasıyla ABD borsaları kayıplarını geri alarak güçlü yükseliş gerçekleştirirken, risk alma iştahı geri döndü. TL bu haber sonrası dünkü değer kayıplarını geri aldı. CDS’ler yükselişine devam ederek günü 490 seviyelerinden kapattı.

VIX endeksi 44 seviyelerine kadar yükselirken, 34 seviyelerine kadar geriledi. VIX endeksi 28 seviyesi altına gelmedikçe volatilitenin devam etmesi ve endeks yükseldikçe kar satışının tekrar güçlenmesi beklenir. Majör borsalarda ikinci dalga endişeleri ve zayıf gelebilecek verilerle hafta içinde kar satışlarının tekrar tetiklenme riski devam ediyor. Her iki yönde de borsalarda dalga boyunun yükseleceğini düşünüyoruz.

BIST yurtdışı borsalara göre düşüşlerde daha dirençli görünüm sergilese de yükselişlerde ise bankacılık endeksindeki zayıf performans nedeniyle daha geride kalıyor. Bu eğilimin kısa vadede devam etmesi beklenmektedir. Bugün Almanya’da Zew endeksi, ABD’de ise Perakende satışlar, sanayi üretimi ve kapasite kullanımı verileri takip edilecek. ABD vadeli endeksleri BIST kapanışına göre %4, Dax vadeli endeksleri ise %2,5 üzeri yükselişle seyrediyor. Asya borsalarında güçlü yükseliş eğilimi var. BIST’in yurtdışı borsalardaki güçlü eğilime paralel güne güçlü alımlarla başlaması bekleniyor.

Para ve Döviz Piyasaları:

Dün, 6,8499-6,8626 bandında işlem gören Dolar paritesi gün sonunu, önceki gün sonuna göre %0,32 oranında değer kazanarak 6,8578 seviyesinden tamamladı. Sepet bazında ise Lira %0,39 oranında değer yitirdi. Borçlanma araçları piyasasında dün, %12,19-% 12,28 seviyeleri arasında dar bir bantta hareket eden on yıllık gösterge tahvilinin getirisi önceki kapanışa göre 3 baz puan düşüşle gün içinde gördüğü en yüksek seviye olan % 12,28’den günü tamamladı.

Yurt İçi Gündem:

*** Mayıs’ta bütçe açığındaki artış, azalan bir hızda devam etti:
2019’un Mayıs ayında 12,1 milyar TL açık veren merkezi bütçe 2020’nin aynı ayında 17,3 milyar TL açık verirken, geçen seneki 4,1 milyar TL’lik faiz dışı açık da 7,6 milyar TL’ye yükseldi. IMF tanımlı faiz dışı açık ise kabaca 15 milyar TL oldu (2019 Mayıs: -4,8 milyar TL).

OcakMayıs döneminde ise 90,1 milyar TL bütçe açığı ve 25,2 milyar TL faiz dışı açığa ulaşılırken, bu sonuçlar geçen sene aynı dönemdeki 66,5 milyar TL bütçe açığı ve 20,1 milyar TL’lik faiz dışı açığa göre artışa işaret etti. Ancak, Ocak ayındaki 41 milyar TL’lik TCMB transferi başta olmak üzere tek seferlik gelirler dışladığında, faiz-dışı açık yaklaşık 94 milyar TL’ye yükseliyor (geçen sene 66 milyar TL açık). 12 aylık birikimli bütçe açığı da 147 milyar TL’ye ulaşırken, 29 milyar TL de faiz-dışı açık verildi. IMF tanımlı faiz-dışı açık yaklaşık 157milyar TL’ye ulaştı. Mayıs’ta bütçe açığının Mart ve Nisan’daki 43,7 milyar TL ve 43,2 milyar TL’lik gerçekleşmelere göre gerilediği görülüyor. Bu sonuçta, Mayıs ayındaki 1. çeyreğe ilişkin kurumlar vergisi ödemelerinin de payı var ve bu rakam da geçen yıla göre %27’lik artışla 13,7 milyar TL civarında gerçekleşti.

Ayrıca, ödemesi normalde Mayıs’ta yapılacak 12,5 milyar TL’lik emekli ikramiyesi ödemelerinin Nisan’a kaydırıldığını ve Mayıs’ta TCMB’den kar transferinin ikinci taksiti olan 4,7 milyar TL’lik ödemenin yapıldığını da belirtmek gerek. Kurumlar vergisi dışında, diğer vergi gelirlerinde ise ekonomik aktivitedeki Kovid-19 kaynaklı durgunluğa ve de hükümetin aldığı 6 aylığına vergi ertelemesi kararına bağlı olarak, yüksek oranlı düşüşler var. Tüketime ilişkin olarak KDV tahsilatı yıllık %49, ÖTV %14, ithalattan alınan KDV %38 ve işlem vergileri de %29 gerilerken, doğrudan bir vergi olan gelir vergisi de yıllık %29 geriledi (hepsi reel olarak). Buna göre, toplam vergi gelirleri de yıllık reel %17 gerilemeye işaret etti. Öte yandan, faiz-dışı harcamalardaki %10’luk reel azalış da, harcamalarda bir miktar frene basıldığına işaret ediyor.

Hükümetin Kovid-19’dan etkilenen kesimler için yaptığı asgari ücret desteği ve kısa çalışma ödeneği gibi ödemelerin de büyük ölçüde İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanıyor olması da bütçe açığındaki artışı sınırlayan bir faktör.

*** Kovid-19 konut satışlarını da ciddi etkiledi: Mayıs’ta toplam konut satışları geçen yılın aynı ayına göre %45 düşüşle 50.936’ya gerilerken, ilk konut satışları da %55’lk düşüşle 16.860’a geriledi.
Bu arada ipotekli satışların ise geçen yılki düşük bazın etkisiyle, %24’lük artışla 18.483 olarak gerçekleştiği görülüyor.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.