BORSADAKİ ŞİRKETLER KRİZİ UNUTTU

Global krizin etkisini 2009 yılı boyunca önemli ölçüde üzerinden atan şirketlerin performansı 2010 yılının ilk yarısında da sürdü. Hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) işlem gören şirketler, bu yılın ilk yarısında, geçen yılın iki katından fazla kar ettiler. İMKB Ulusal Pazar'da işlem gören şirketlerin toplam varlıkları da, bu yılın ilk yarısında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24,3 artışla 138 milyar liraya çıktı. Hisse senetleri İMKB'de işlem gören şirketlerin, 2010 yılı ikinci çeyrek ve dolayısıyla yılın ilk yarısına ilişkin bildirimleri, birkaç şirket dışında tamamlandı. Buna göre, İMKB Ulusal Pazar'da 2009 yılının ilk yarısında işlem gören tüm şirketlerin kar-zarar toplamları 1.33 milyar lira net kar olurken, aynı pazarda bu yılın ilk yarısında işlem gören şirketlerin toplam net karı yüzde 122 artışla, 2.96 milyar lira oldu. Aynı dönemler itibarıyla, en çok kar artışı imalat sanayii grubunda işlem gören şirketlerde yaşandı. Hisse senetleri 2009 yılının ilk yarısında İMKB'de işlem gören imalat sanayii şirketlerinin toplam net karı 579 milyon lira düzeyindeyken, bu yıl aynı grupta işlem gören şirketlerin toplam net karı, yüzde 212 artışla 1.8 milyar liraya çıktı. Hisse senetleri İMKB'de işlem gören ticaret şirketlerinin kar performansı ise imalat sanayii şirketlerinin oldukça gerisinde kaldı; aynı dönemler itibarıyla ticaret şirketlerindeki net kar artışı, enflasyonun oldukça üzerinde gerçekleşse de, yüzde 28 düzeyinde kaldı. İMKB 100'de 144,4 kar artışı İMKB'nin temel gösterge endeksi olan İMKB-100 endeksi içinde yer alan şirketlerin kar-zarar toplamlarının 2009 yılında 960 milyon lira net kardan, bu yılın aynı döneminde yüzde 144,4 artışla 2.35 milyar liraya çıktı. İMKB-30 şirketlerinin 2009 yılının ilk yarısında 62 milyon lira zarar olarak çıkan kar-zarar toplamı ise bu yılın ilk yarısında 1.13 milyar lira net kar düzeyinde yükseldi. Bilançolarda şirketlerin, borçlarını gösteren kısa ve uzun vadeli yükümlülüklerinde ise iki dönem arasında önemli değişiklikler yaşanmadı. Hisse senetleri İMKB Ulusal Pazar'da 2009 yılı ilk yarısında işlem gören şirketlerin toplam 35 milyar lira olan kısa vadeli borçları bu yılın aynı döneminde işlem gören şirketlerde yüzde 5 artışla 36.7 milyar liraya çıktı. Bu şirketlerin uzun vadeli borçları ise 21.5 milyar liradan 23 milyar liraya çıktı. Bu çerçevede, imalat sanayii şirketlerinin kısa vadeli borçları 2009 yılının ilk yarısındaki 22.7 milyar liralık düzeyinden, bu yılın aynı döneminde 700 milyon liralık azalışla, 22 milyar liraya geriledi. Ticaret şirketlerinin kısa vadeli borçlarının toplamı ise, aynı dönemler itibarıyla yaklaşık yüzde 20 artışla 3.74 milyar liraya yükseldi. Piyasa yeteri kadar rekabetçi değil İMKB şirketlerinde krizden çıkış sürecinde hızlı kar artışları yaşanmasının, "piyasanın yeteri kadar rekabetçi olmamasından" kaynaklandığını vurgulayan Işık Üniversitesi Ekonomi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Emin Karaaslan, "Yapılan araştırmalar, 1929 bunalamının ardından da, bazı oligopol piyasalarda şirketlerin batmak bir yana, krizi kar artışlarıyla geçirdiklerini ortaya koydu" dedi. Karaaslan, "Özellikle büyük şirketler, kriz sürecinde istihdam azaltması ve benzeri önemlemlerle karlılığı daha hızlı artırabiliyorlar" diye ekledi. Az sayıda oyuncunun bulunduğu sektörlerde, şirketlerin kriz sürecinde ciddi fiyat indirimleri yapmaktan da kaçındıklarına işaret eden Karaaslan, "Çünkü, böylesi piyasalarda fiyat indirimlerinin diğer şirketler tarafından da yapıldığı takdirde, ilk fiyat indirimi yapana pratik bir yararı olmadığı görülmüştür" dedi.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.