Borsada pandemi trendlerinin sonunu gösteren 5 işaret

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Kovid-19 salgınının en büyük yatırım hikayelerinden birisi de tüketici tercihlerine odaklanan hisse senetlerindeki yükseliş oldu. E-ticaret platformlarından ev geliştirme mağazalarına, mobilya ve ev eşyaları satıcılarına kadar, en iyi performans gösterenlerin çoğu bu yatırım temasına uyum gösteriyor.

MarketWatch yazarı Jeff Reeves ABD’deki Vanguard Tüketiciye Yönelik Ürünler Sektörü Endeks Fonu’nun Mart 2020'den Mart 2021'e kadar %90'dan fazla artış göstermesine dikkat çekiyor. Endeks fonundaki bu yükselişin en önemli sebeplerinden birisi Lowe’s ve Home Depot gibi dev perakende şirketlerinin güçlü performansıydı.

Ancak son zamanlarda bu yatırım modeli duraklamaya başladı. Reeves, 1 Nisan tarihinden bu yana S&P 500 Endeksi’nin %6 oranında yükselmesine karşın endeksteki güçlü hisselerin aşağı yönü gösterdiğini belirtti.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre tüketici tercihine odaklanan şirket hisselerindeki düşüş henüz yeni başlamış olabilir. Reeves konuyla alakalı endişeleri 5 maddede özetliyor:

Yükseliş döngüsü sona erdi

Geçen yaz, evde mahsur kalan beyaz yakalı çalışanlar erteledikleri projeleri hayata geçirme imkanı buldu ve iş yapacakları kimselerle kolayca görüşebilmenin avantajını kullandı. Ancak bu tür bir büyümenin sürdürülebilir olmayacağı da açıktı.

Borsa araştırmaları şirketi NPD Group’un verilerine göre musluklar, mutfak dolapları ve hatta tuvaletler 2020’nin en çok satan ürünleri arasındaydı. Reeves evlerine en fazla özen gösteren bireylerin dahi mutfaklarını ve banyolarını her yıl değiştirmeyeceklerine dikkat çekiyor.

Aynı durum mobilya ve diğer ev eşyaları için de geçerli. İnternet alışverişi devi Comscore, Mayıs 2020'de bir tür ev eşyası alışverişi yapan 133 milyon internet kullanıcısı olduğunu ve tarihinin en yüksek ziyaretçi rekoruna ulaştıklarını belirtiyor. Bu istatistik bir kez daha tekrar edilebilir cinsten değil bu nedenle sürdürülebilir olması da beklenmiyor.

Şirket değerlemeleri fazla esnedi

Ev eşyaları satan şirketlerde salgın sonrası gerçekleşen zirvelerin ardından yakalanan satış rakamları ve kârlar sayesinde şirketlerin finansallar verilerinde de büyük artışlar gerçekleşti. Bununla birlikte Reeves söz konusu şirketlerin değerlemelerini tarihsel verilerin yukarısına doğru esnediğini belirterek ABD’li perakende zinciri TJX’i örnek gösteriyor.

TJX’in geleceğe dönük fiyat kazanç oranları (P/E) şu sıralarda 26 kat seviyesinde. Ancak aynı şirketin 2020 bahar aylarındaki P/E oranı ise 21 kat seviyesindeydi. Şirketin fiyat satış oranları bahar ayındaki 1,4 kat seviyesinden 2,1 kata kadar ulaştı. Aynı sektörlerdeki şirketlerin finansal tablolarında da benzeri bir durum gözlemlenebiliyor. Ancak bu tür şirketlerin “adil değerinin” ileriki süreçte nasıl olması gerektiği de bir soru işareti olarak kalıyor.

Gecikmeler ve tedarik zinciri krizi

Perakende sektörü hisselerinin pandemi sürecinde zirveye ulaşılmasının ardından yeniden büyümesi elbette imkansız değil. Ancak tedarik zincirindeki sıkıntılar göz önüne alındığında, bu oldukça düşük bir olasılık gibi görünüyor.

Uluslararası nakliyelerdeki gecikmelerin yanı sıra birçok sektörü etkisi altına alan kapasite ve mal çıktısı krizi tedarik zincirindeki sıkıntıların bir dizi sebebi arasında bulunuyor. Ancak pandemi sürecinde yükselen hisselerin bu dönemde en büyük darbeyi alacağı öngörülüyor.

ABD Ulusal Ev Üreticileri Birliği’nin rakamlarına göre inşaat şirketlerinin %94’üne yakınlık kısmı teçhizat sıkıntısı çekiyor. Şirketlerin %93’lük kısmı kereste temininde yetersiz kalırken inşaat şirketlerinin %87’si ise kapı ve pencere temin etmenin zorlaştığını belirtiyor.

Şirketler talep endişelerini geride bıraksa dahi çalışabilmek için ham madde tedarikinde yetersiz kalırsa gelecekte herhangi bir alanda büyümek zorlaşacak gibi görünüyor.

Enflasyon baskıları

Yeni eşya satışlarıyla ilgili en önemli sorunlardan birisi de enflasyon. ABD’de tüketici fiyat endeksi Mayıs ayında %0,6 oranında yükselirken yıllık bazda ise bu artış %5’e ulaştı. Bu artış beklentilerin çok az üzerinde olsa da söz konusu enflasyon artışı ABD’de 2008 yazından bu yana görülen en hızlı enflasyonu işaret ediyor.

Enflasyon krizinin ekonomi için ciddi bir risk haline gelmesiyle ABD Merkez Bankası (FED) en son toplantısında faiz artırımı programının ivmesini hızlandırabileceğini açıkça belirtti. Enflasyondaki bu artışın tüketicilerin satın alma gücünü aşındırması halinde son dönemde artışına şahit olduğumuz evde kalma ekonomisine uygun hisse senetlerinin bir kısmı büyüme konusunda problem yaşayabilir.

Gayrimenkul krizi

ABD’de mayıs ayında ortalama konut fiyatları 2020’ye göre %23,6 oranında artarak ilk kez 350 bin doların üzerine çıktı. Gayrimenkul araştırmaları şirketi Realtor.com’un anketi satış yapan ev sahiplerinin kabaca üçte birinin istedikleri fiyatın daha fazlasını almayı beklediklerini belirtiyor. Ev sahipleri evlerinin satışa konulmasının ardından bir hafta içerisinde teklif almayı bekliyor.

Bu beklentilerin bir kısmının haklılık payı var. ABD’deki emlak arzındaki düşüş hakkında son dönemde birçok makale kaleme alındı. Bununla birlikte evde kalma sürecinde uzaktan çalışmaya başlayan insanlar için ev ortamı her zamankinden daha da önemli bir hal aldı.

Ancak gayrimenkul krizine neden olacak asıl konu beklenen primleri önceden ödeyen ev sahipleri. Mortgage bankası Freddie Mac geçen yıl ABD’deki konut piyasası için yaklaşık 152,7 milyar dolar özkaynak kredisi çekildiğini belirtiyor. 2019 yılına göre %41,7 oranında artışı ifade eden bu rakam 2007 yılından bu yana en yüksek refinansman nakit dolar çıkışını ifade ediyor.

Reeves bu noktada 2007 yılında ortaya çıkan mortgage krizini hatırlatıyor. Borsa uzmanına göre henüz bir emlak balonunun patladığına dair net bir işaret olmasa da ABD’li ev sahiplerinin evlerinin değeri konusunda aşırı iyimser olma riski bulunuyor. Reeves, mortgage kredilerinin tüm borçlular tarafından sürdürülebilir olarak ödenemeyebileceğine dikkat çekti.

Yüksek enflasyonda yatırımın püf noktaları

Kripto para piyasası tepki alımlarıyla toparlandı

Fed'in iyimser tutumu, piyasaları sakinleştiriyor

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.