Boğa piyasası senaryosunun iki zayıf noktası

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Ekim ayının başından bu yana devam eden ralli son bir haftadır duvara toslamış gözüküyordu. Ancak işsizlik verilerindeki artış, faiz artış hızında yumuşama olacağı beklentisini doğrulayınca, piyasalar bir nebze olsun nefes aldı.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, yine de piyasaların Ekim ayından beri yaşadığı ralliyi devam ettirebilmesi için iki kritik engeli aşması gerekiyor. Bunun ise anahtarının Fed’de olduğu gözüküyor.

‘Short squeeze’ler genellikle dip seviyeleri göstermez

Advisorpedia’dan Lance Roberts’ın analizine göre, Ekim ayının başından bu yana, enflasyonun zirve yaptığı ve Fed’in faiz artırımını yavaşlatacağı varsayımıyla piyasalar daha iyi performans gösteriyor. Eylül ayının dip seviyeleri civarında beklenen güçlü ‘short squeeze’ yani ‘açılmış kısa pozisyonların arz eksikliğinden kaynaklı olarak fiyatı ani şekilde yukarı itmesi’ olasılığı beklendiği gibi gerçekleşti. O zaman hakim olan mantık şu düşünceler üzerine kuruluydu: “Herkes düşüş eğilimi gösteriyor. Yalnızca ‘yatırımcı duyarlılığı’ açısından değil, aynı zamanda ‘pozisyon alma’ açısından da. Profesyonel yatırımcılar, daha fazla düşüş yönlü pozisyonlara sahipler. Bu da genellikle, kısa vadeli piyasa diplerini gösteriyor. Özellikle trend karşıtı yatırımcılar için, herkesin kısa ya da uzun pozisyonların aynı tarafında olması, olası aşırılıklardan faydalanmak açısından anlamlıdır. Böyle zamanlarda herkes o kadar düşüş eğilimi gösterir ki, duyarlılık değiştiğinde alım satımlar da bir refleks gibi aniden ve hızla gerçekleşir.”

Gerçekten de Ekim ayında aşırı sayıdaki kısa pozisyonun patlaması sonucu S&P 500'ün sadece bir günde yüzde 5'in üzerinde yükselmesiyle, sonuçta rekor düzeydeki en önemli kazançlardan biri gerçekleşmiş oldu.

Bu tür kazanımların ise iki temel özelliği bulunur. İlk olarak, genellikle yalnızca ayı piyasalarında görülürler. İkinci olarak ise ayı piyasalarının son aşamalarında gelme eğiliminde olsalar da, tarihsel olarak dip noktayı göstermezler.

Sonuçta, Eylül ayının düşük seviyelerindeyken bir ralli bekleniyordu ve bu ralli gerçekleşti. Ancak, o gün de bilindiği gibi, gelecek birkaç ay boyunca piyasa hakkında endişelenmek için pek çok neden vardı. Bu nedenle, riskleri azaltmak ve riskleri buna göre korumak için rallileri kullanmak gerekiyordu.

Neticede beklenen rallinin yaşanması, piyasaları ayı piyasasından çıkarmasa da, yatırımcıların nefes almasına yardımcı oldu. Ancak boğa piyasası için hala iki temel sorun bulunuyordu ve bu sorunlar hala varlığını hissettirmeyi sürdürüyor.

Fed ve Fed

Yatırımcılar, Fed'in para politikası konusunda ‘geri adım atacağını’ umarak piyasayı kovalarken, gerçek muhtemelen önemli ölçüde farklı seyrediyor.

Yükseliş beklentisi, Fed'in nihayet para politikasında arzu ettiği zirve noktaya ulaştığında, bunun ayı piyasasını sona erdireceği yönünde. Bu beklenti yanlış olmasa da boğa piyasası beklentisinde olanların beklediği kadar çabuk gerçekleşmeyebilir.

Tarihsel olarak, Fed faiz oranlarını düşürdüğünde bu, hisse senedi piyasalarında ‘ayı piyasasının sonu’ değil, 'daha çok başlangıcını' işaret eder. Bunun nedeni, politika eksenindeki değişikliğin, bir şeyin ya ekonomik yani ‘resesyon’ ya da finansal yani ‘kredi borçlanma oranı’ olarak kırıldığının kabul edilmesiyle gelmesidir. Oysa, bu olay meydana geldiğinde ve Fed harekete geçtiğinde, piyasa daha düşük ekonomik büyüme ve daha düşük kazanç oranları için yeniden fiyatlandırılır.

Boğa piyasaları, özellikle Fed'in faiz oranı artışlarını durdurma fikri üzerine kuruludur. Ancak, daha yüksek varlık fiyatlarını destekleyecek bir ‘dönüş’, iki temel para politikası değişikliği gerektirir. Bunlardan biri Fed’in faiz oranlarını sıfıra düşürmesiyken bir diğeri ise ‘niceliksel sıkılaştırmayı’ gevşeterek piyasaya likidite sağlamasıdır.

Bu sıfır faiz oranlı dönemler ve parasal genişleme varlık fiyatlarını yükseltir. Bilançonun daralma dönemleri ve daha yüksek faiz oranları ise piyasada satışlara yol açar. Şu anda, Fed faiz artırımlarını yavaşlatsa veya durdursa bile, rotayı ‘sıkılaştırıcı’ bir para politikası rejiminden ‘genişlemeci’ bir para politikası rejimine çevireceklerine dair herhangi bir gösterge bulunmuyor.

Başka bir deyişle, boğa piyasasının önündeki en önemli zorluklar, Fed'in faiz oranlarını düşürmemesi ve Fed'in ‘niceliksel gevşeme’ye girmemesi olarak öne çıkıyor.

Olasılıkları değerlendirmek

Finansal müdahalelerin ve piyasa performansının geçmişi oldukça açık olsa da, ‘bu sefer farklı olabilir’ ihtimali elbette her zaman bulunuyor. Evet, ekonomi bir resesyondan kaçınırsa, şirket kazançları istikrara kavuşursa ve enflasyon düşerse, boğa piyasasının olgunlaşması mümkün gözüküyor. Bununla birlikte, kısıtlayıcı para politikasının yani, daha yüksek faiz oranlarının gecikme etkisi ve talep tahribi göz önüne alındığında, resesyon riskinin arttığını da görmek gerekiyor. Bu nedenle, kazançların henüz tüketici talebindeki azalmayı hesaba katacak şekilde ayarlanmamış olduğunu hesaba katmak gerekiyor.

Daha da önemlisi ise, parasal sıkılaştırmanın ‘gecikme etkisi’nin henüz ekonomik verilere yansımamış olması gibi gözüküyor. Ekonomi hafif de olsa yavaşlama belirtileri gösteriyor, istihdam ise henüz daralmış sayılmaz. Daha şimdiden, daha fazla şirket işçi çıkarıyor ve işe alımları donduruyor. CEO güveninde de keskin bir düşüş gözleniyor. Kısacası bu, sonunda daha yüksek işsizlik, daha yavaş ekonomik büyüme ve olası kazançlar için azalan beklentiler anlamına geliyor.

Yine de piyasalarda her şeyin mümkün olduğunu dikkate almak gerekiyor. Ancak yatırımcılar olarak mevcut ekonomik ortam için ‘olasılıkları değerlendirmek’ten başka bir ihtimal gözükmüyor.

Fed, ekonomide ‘talep yıkımı’ yaratarak enflasyonu bastırmak için faiz oranlarını artırıyor. Bu, daha yüksek işsizliğe, daha yavaş ekonomik büyümeye ve daha düşük kazançlara yol açıyor ve açacak. Ancak bu verilerin hiçbirinin daha yüksek varlık fiyatlarını veya yüksek değerlemeleri desteklemediğini kabul etmek gerekiyor.

Piyasa temel gerçeklere meydan okuyabilir ve Fed'i bir sonraki para politikası için kendine çekidüzen vermeye yönlendirebilir. Bununla birlikte, güçlü piyasa rallilerinin Fed'in çabalarını kısıtlaması göz önüne alındığında, boğa piyasası olasılığının Fed'i tahmin edilenden daha uzun süre kısıtlayıcı modda tutması da muhtemeldir.

Sonuç olarak, şu an için boğa piyasasından bahsetmek gerçeğin çok ilerisinde bir tavır sergilemek anlamına gelebilir. Bu nedenle, bu süreçte biraz daha temkinli olmak ve satış rallileri yapmak, 2023 yılındaki olası düşüş risklerinden korunmanızı sağlayabilir.

“Boğa döngüsü başlamak üzere”

Boğa piyasası için aşılması gereken 3 engel

Tek bir iyi haber boğa piyasası yaratmaz

Boğa piyasası beklentisi ne kadar doğru?

JPMorgan’ın boğasından ayı piyasası uyarısı

Morgan Stanley ayı piyasası için tarih verdi

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.