BİST'te en çok onlar kan kaybetti

Küresel sermaye otoritelerinin “parasal sıkılaştırma” kararının etkisiyle Türkiye'den sermaye çıkışı eğiliminin baş gösterdiği Mayıs sonundan bu yana Borsa İstanbul'da yaşanan erimede, borsanın beşte birini elinde bulundurulan ABD'li yatırımcılar önemli rol oynadı. Toplamda 1.1 milyon dolayında yatırımcısı bulunan Borsa İstanbul'da (BİST) iki aydaki erimenin yaklaşık üçte biri, 1.300 dolayındaki ABD'li yatırımcının portföyünden kaynaklandı.
Dünya'dan Nabi Avcı'nın haberinde, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre Mayıs sonundan Ağustos başına kadar olan dönemde Borsa İstanbul'da işlem gören hisselerin toplam değerinin yüzde 12.5 oranında 29 milyar TL eriyerek 202.9 milyar liraya gerilediği yer alıyor. İki ayda yerli yatırımcılara ait portföy yüzde 6.6 oranında 5.2 milyar lira küçülerek 74.5 milyara gerilerken; yabancıların portföyü yüzde 15.6 oranında net 23.7 milyarlık erimeyle 128.3 milyar liraya indi. Borsada yabancıların Mayıs sonu itibariyle yüzde 65.6 olan payı Temmuz sonunda yüzde 63.2'ye geriledi.
Bu dönemde ABD'li yatırımcı sayısındaki 53 kişilik azalışa karşılık, toplam yabancı yatırımcı sayısı iki ayda 152 kişilik artışla 8 bin 922'ye yükseldi. Yerli yatırımcı sayısının ise 9 bin 123 kişi artarak 1 milyon 99 bin 8 kişiye ulaştığı dikkati çekti. Bu gelişmelerle yerli yatırımcı başına ortalama portföy büyüklüğü Mayıstaki 73.2 bin liralık düzeyinden Temmuz sonunda 67.8 bin liraya; yabancı yatırımcılarda da bu tutar 17.3 milyon liradan 14.4 milyon liraya geriledi.
Erimenin 8.2 milyarı ABD'lilerden
Yabancı portföyündeki erimenin ise 8.2 milyar lira ile en büyük bölümü, borsanın beşte birini elinde bulunduran ABD'lilerin portföyünde yaşandı. Borsa'daki ABD'li yatırımcı sayısı iki ayda 53 kişi azalarak  bin 313'e, bunlara ait portföy de yüzde 16 küçülerek 43.3 milyar liraya geriledi. ABD'li portföyünde meydana gelen 8.2 milyar liralık küçülme iki aydaki toplam erimenin yüzde 28'ini oluşturdu. Bu gelişmeyle ABD'lilerin BİST'teki ağırlığı yüzde 22.2'den 21.4'e geriledi.
ABD'li yatırımcı başına ortalama portföy büyüklüğü 37,7 milyon liradan 33 milyona gerilemekle birlikte yüksek düzeyde bulunuyor.
BİST'te ikinci büyük ağırlığa sahip olan İngiliz yatırımcıların portföyü iki ayda yüzde 2.9 oranında 709 milyon lira azalarak 24 milyar liraya geriledi. Üçüncü sıradaki Lüksemburglu yatırımcıların portföyü yüzde 23.2 oranında 2.9 milyar liralık erimeyle 9.7 milyar liraya indi. Norveçlilerin portföyü 1.6 milyar, İrlandalılarınki 1.1 milyar lira eridi.
Borsanın yüzde 50'si bu on ülke yatırımcılara ait bulunuyor. Diğer yabancı yatırımcıların borsadaki payı da yüzde 13.3. Temmuz sonu itibariyle 1 milyon 99 bin 8 olan yerli yatırımcıların borsadaki toplam payı yüzde 36.7 düzeyinde bulunuyor ve bunların tamamına yakınını küçük yatırımcılar oluşturuyor.
BİST'te yabancı yatırımcılarda ilk 10 ülke (Temmuz sonu)
Yatırımcı sayısı (Kişi)    Portföy (Milyon TL)    Pay (%)
ABD    1.313    43.363    21,4
İngiltere    533    24.006    11,8
Lüksemburg    339    9.681    4,8
İrlanda    150    4.930    2,4
Hollanda    100    4.303    2,1
İsveç    49    3.406    1,7
Singapur    8    3.397    1,7
Fransa    63    3.147    1,6
Yunanistan    47    2.707    1,3
Almanya    968    2.415    1,2
10 ÜLKE TOPLAMI    3.570    101.355    50,0
Diğer ülkeler    5.352    26.984    13,3
TOPLAM YABANCI    8.922    128.339    63,3
YERLİ YATIRIMCI    1.099.008    74.548    36,7
GENEL TOPLAM    1.107.930    202.887    100,0

En canlı gelişen ülke borsası BİST oldu
Son dönemdeki kan kaybına rağmen, Dünya Borsalar Federasyonu'nun (WFE) verileri, BİST'in yılın ilk yedi ayı itibariyle gelişmekte olan piyasalar içinde en canlı borsa olduğunu gösteriyor. BİST'te işlem gören hisse senetlerinin piyasa kapitalizasyonu, Temmuz sonu itibariyle 232.8 milyar dolarla, Türkiye'nin GSYH'sının yaklaşık dörtte biri ile diğer gelişmekte olan ülkelere göre çok yükse bir düzeyde bulunuyor. BİST'te Ocak-Temmuz itibariyle işlem hacminin ise 264.8 milyar dolarla, piyasa değerinden daha yüksek olduğu görülüyor. Buna göre BİST, yılın ilk yedi ayındaki işlem hacmi, toplam piyasa kapitalizasyonunu aşan tek gelişmekte olan ülke borsası konumunda bulunuyor. 
Gelişmekte olan piyasalar içinde en derin borsa Çin'de bulunuyor. Çin'deki 3 borsanın toplam piyasa kapitalizasyonu 6.3 milyar dolara, bunların yedi aylık işlem hacmi 4.9 milyar dolara ulaşıyor. İşlem gören şirket sayısında ise Çin borsaları 4 bin 65'le Hindistan'ın ardından ikinci sırada. Temmuz sonu itibariyle 2 milyar dolarlık piyasa kapitalizasyonu ile ikinci, yedi ayda 344.5 milyon dolarlık işlem hacmi ile beşinci sırada yer alan Hindistan borsaları, işlem gören şirket sayısında ise 6 bin 921'le ilk sırada geliyor. Güney Kore borsası 1.1 milyar dolarlık piyasa kapitalizasyonu, yedi ayda 783 milyon dolarlık işlem hacmi ve işlem gören 1.779 şirket sayısıyla üçüncü sırada. Borsa İstanbul ise 233 milyon dolarlık piyasa kapitalizasyonu, 7 aylık 265 milyon dolarlık işlem hacmi ve işlem gören 224 şirketle, baz alınan 18 gelişmekte olan ülke içinde orta sıralarda yer alıyor.
Gelişmekte olan ülke borsalarına ilişkin göstergeler (Temmuz 2013)
Hisse senedi piyasası   Kapital değeri (Milyon $)    İşlem hacmi (Ocak-Temmuz, Milyon$)    İşlem gören şirket sayısı
            Yerli     Yabancı    Toplam
Çin    6.339.072    4.852.046    3.977    88    4.065
Hindistan    2.033.038    344.533    6.920    1    6.921
Güney Kore    1.105.271    782.712    1 762    17    1.779
Brezilya    1.007.729    502.985    354    11    365
Tayvan    757.937    363.903    783    58    841
Meksika    508.174    106.245    571    v.a.    571
Malezya    482.192    90.616    901    10    911
Endonezya    445.854    78.686    479    0    479
Tayland    399.257    261.271    571    v.a.    571
Şili    272.828    28.079    225    79    304
Filipinler    233.459    30.934    250    2    252
TÜRKİYE    232.834    264.804    223    1    224
GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER     14.402.124    7.767.985              18.550
Diğer ülkeler    44.222.474    24.467.511              26.911
DÜNYA    58.624.598    32.235.496    -    -    45.461
Pay (%)    24,6    24,1    -    -    40,8

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.