BIST yeterince BES'leniyor mu?

Borsa İstanbul'da hisse senetlerinin yüzde 12'si bireysel emeklilik (BES) fonlarında bulunuyor. Doç. Dr. Serra Eren Sarıoğlu, "BES, ülkemizde tasarrufların artması sorununa büyük oranda çözüm sağlayabilecek bir sistem" diyor. Sarıoğlu hemen ekliyor; "Ancak bunun yapılabilmesi için BES'in yaygınlaşması ve bilinirliğinin artırılması şart."

Şüphesiz bu tespite katılmamak mümkün değil. Bunun yanı sıra sistemde yapılacak iyileştirmeler ve yeni düzenlemeler de BES'in yaygınlaşmasında etkili olacaktır. Söz konusu çaba aynı zamanda borsanın da genişlemesine olanak tanıyacaktır. Bugün Borsa İstanbul'da hisse senetlerinin yüzde 62'si yabancıların elinde bulunurken yüzde 16'sı bireysel emeklilik fonları ile yatırım fonlarında. Mevcut haliyle borsadaki hisselerin yüzde 78'i kurumsal yatırımcılarda toplanmış durumda. Gelişmeler ise fonların piyasadaki etkinliklerinin artacağını destekler yönde.

Global Menkul Değerler Stratejisti Gökhan Uskuay, "Eskiden takasa baktığınızda Çiti ve Deutsche Bank'ın satıcı, yerli banka takaslarını alıcı görürdük. Sonra alıcı olarak emeklilik fonlarını gördük" diyor. Uskuay, eskiden likidite sağlayan, derinlik oluşturanın bireysel yatırımcı ve sonra emeklilik fonu olduğunu, şimdi ise yabancının likiditeyi sağladığını dile getiriyor.

Piyasalarda derinliğin oluşmasında emeklilik fonlarının katkısı olduğu muhakkak. Ancak yeterli olmadığı eleştiri konusu. Şüphesiz borsadaki yüksek riskten uzak durma kaygısının etkisi hissediliyor. Öte yandan performanslar kabul edilir nitelikte. Yılbaşından bu yana BIST 100 Endeksi yüzde 7,9 artarken aynı sürede BES hisse fonlarının getirişi yüzde 7,69 oranında gerçekleşti. Geçtiğimiz dört yıllık süreçte de yıllık ortalama BIST 100 Endeksi'nin iki katı getiriler sağlandı. BES hisse fon yatırımcılarından Hüseyin Yıldırım, "BES Hisse fonlarını takip ediyorum. Böylece borsada hisse almak yerine birikimimi BES'te tutarak devlet katkısından da yararlanıyorum" diyor.

Diğer taraftan endeks hisse senedi fonlarının getirişinin yılbaşından bu yana yüzde 12,63 seviyesinde gerçekleşerek endeksi aştığı gözleniyor. Fonların katılımcılarını memnun edecek düzeyde performans göstermesi büyüyebilmeleri açısından önemli.

Devlet katkısının devam etmesi ise fonların katılımcı sayısına destek olurken ileriye dönük beklentiyi de güçlü kılıyor. Ancak tüm bunlar BES fonlarının borsaya yeterli ilgiyi göstermediği gerçeğini değiştirmiyor. BES'teki hisse oranı son 10 yıl içerisinde en fazla yüzde 16,99'lu seviyelere yükselebildi. Şimdilerde de oran yüzde 12'de bulunuyor.

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ise tasarrufları artırmak amacıyla BES'te model değişikliğine gidildiğini ve böylece tasarruf miktarının 20 milyar TL'den 57 milyar TL'ye, katılımcı sayısının da 3 milyondan 6,5 milyona ulaştığını söylüyor. BES'te otomatik katılım uygulamasının 1 Ocak 2017'den itibaren başlayacağını hatırlatan Şimşek, çeyiz, konut hesabı gibi inisiyatiflerin de ilerideki süreçte tasarruflara etkisinin olumlu olacağını, ifade ediyor. Bu tasarrufların BES aracılığıyla borsayı güçlendirmesi ise genel beklenti. Beklentinin hayat bulması borsadaki yerli kurumsal yatırımcı tabanının güçlenmesine imkan tanırken, yabancı ağırlıklı dengenin yerli lehine değişmesine yol açabilecektir. (ZEYNEP AKTAŞ/FORTUNE TÜRKİYE DERGİSİ)

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.