Belirsizlik ve oynaklık hakim

1-6 Nisan için açıklanan ihracat verilerini kullanarak ayın tamamı için bir tahmin ürettiğimizde, koronavirüs salgını sebebiyle gözlenen yavaşlamanın Nisan ayında hızlandığı görülmektedir.

Havayolu yolcu sayısında Mart ayında sert düşüş yaşanırken, uygulanan sağlık tedbirleri havayolu seyahatinin Nisan’da dip noktasını göreceğine işaret ediyor.

Nakit bütçe Mart ayında, bizim tahminimizin biraz üzerinde olan 40.4 milyar TL’lik açık verdi. 12 aylık açık 0.5 puan artışla %2.7’ye çıkarken, bu yükselişte, vergi ertelemeleri sebebiyle gelirlerdeki düşüş etkili oldu.

İhracatta düşüş sürüyor TİM’in Nisan ayındaki günlük ihracat verileri, bu ayın ilk haftasında (1-6 Nisan arası) ihracatın geçen yılın aynı dönemine göre %43 oranında gerilediğini gösterdi. Bunun bir bölümü bu sene bir işgünü eksik olmasından kaynaklanıyor. Dolayısıyla işgünü başına günlük değer hesaplandığında, yaklaşık %32 oranında bir düşüş olduğu görülüyor. Detaylara baktığımızda, tarım ürünleri ihracatındaki düşüşün daha sınırlı olduğu ve bozulmanın daha çok otomotiv, hazır giyim, tekstil gibi sanayi sektörlerinden kaynaklandığını görüyoruz. Hatırlanacağı gibi Ticaret Bakanlığı’nın
Mart ayına dair verileri ihracatta yıllık %17.8 oranında düşüş göstermişti. Bizim mevsim ve takvim etkilerinden arındırdığımız seride bu durum, aylık bazda %15 civarı bir oranda düşüş olduğu anlamına geliyor. Nisan ayının ilk haftasındaki düşüşün ayın kalanına da aynı şekilde yansıdığını varsayarsak, Nisan ayında da %15 oranında daha aylık daralma gerçekleşeceğini, yani iki aydaki toplam daralmanın %30’u bulacağını tahmin ediyoruz.

Havayolu yolcu sayısında sert düşüş Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin (DHMİ) havayolu yolcu sayısı verileri Mart ayında iç hatlarda yaklaşık %43 ve dış hatlarda %58 oranında düşüş olduğunu gösterdi. Koronavirüs salgınına karşı uygulanan kısıtlamalar ay boyunca birçok seferin iptal olmasına yol açmıştı. Mevsim etkilerinin düzelttiğimiz zaman da yaklaşık %40 oranında aylık bazlı düşüş hesaplıyoruz. Mevcut kısıtlamalar Nisan ayı boyunca sürdüğü takdirde, bu ay havayolu taşımacılığında dip noktası görülecektir.

Nakit bütçe Mart ayında yüksek açık verdi Mart ayı Hazine nakit dengesi, bizim 37 milyar TL açık tahminimizin biraz üzerinde, 40.4 milyar TL açık verdi. Açık geçen senenin aynı ayına göre 25.5 milyar
TL yüksekti ki bu da büyük ölçüde gelirlerin yıllık bazda 14.6 milyar TL düşmesinden kaynaklandı. Hatırlanacağı gibi yılın ikinci çeyreğindeki KDV ve sosyal güvenlik ödemeleri yılın son çeyreğine ertelenmişti. Bu ödemeler yılın son çeyreğinde yapılırsa yıllık bütçe üzerinde etkisi olmamakla birlikte, kısa vadede bütçe açığında belirgin artışa yol açacak. Bu doğrultuda, 12 aylık bütçe açığının
GSYH’ye oranı, önceki aya göre 0.6 puan artışla %2.7’ye çıktı. 12 aylık bütçe gelirlerinin GSYH’ya oranı önceki aya göre 0.6 puan artarken, faiz dışı harcamaların oranı %21.6 ile değişmedi. Dün
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ücretsiz izne ayrılanlara destek ödemeleri yapılmaya başlanacağını ve 2.3 milyon aileye daha 1000TL’lik yardım yapılacağını duyurdu. Ücretsiz izin ödemeleri muhtemelen İşkur’un bütçesine yansıyacak. İkinci uygulamanın ise merkezi yönetim bütçesine 2.3 milyar TL’lik maliyeti olacaktır.

Hazine tahvil ihraçları ve TCMB’nin alımları Hazine dünkü TLREF’e endeksli tahvil ihalesinde kamuya satış yapmazken piyasaya toplam 6.2 milyar TL’lik ihraç gerçekleştirdi. Bunun yanında, 1.5 milyar TL’lik, TÜFE’ye endeksli kira sertifikası ihracı da vardı. Böylece, dünkü iki ihale ile birlikte, bu haftaki toplam iç borçlanma tutarı piyasadan 19.2 milyar TL, kamu dahil de 20.3 milyar TL oldu. Hazine’nin aylık borçlanma programına göre Nisan ayının toplam borçlanma hedefi 30 milyar TL olarak belirlenmişti. Hazine ayın geri kalanında, ilki 21 Nisan’da olmak üzere, toplam 5 ihale daha gerçekleştirecek. Piyasa şartlarında önemli değişiklik olmazsa Hazine, sonraki aylardaki yüksek finansman ihtiyacını da dikkate alarak, hedefin üzerinde borçlanmaya gitmeyi tercih edebilir. TCMB’nin tahvil alımlarının da son günlerde hızlandığı görülmektedir. TCMB dün miktar yöntemiyle düzenlediği 5 ihale ile toplam 5.1 milyar TL’lik tahvil alımı gerçekleştirdi.

Bilindiği gibi TCMB 31 Mart’ta yaptığı duyuru ile İŞKUR’un bankalara sattığı tahvilleri alacağını duyurmuştu ki miktar ihaleleri de bununla ilgili olarak düzenleniyor. (Ayrıntılar için link) TCMB geçen Cuma günü de 10.5 milyar TL’lik alım yapmıştı. Geleneksel yöntemle yapılan diğer ihalelerle birlikte bu ayki toplam tahvil alım tutarı 19.5 milyar TL ile şimdiden geçen ayki 5.0 milyar TL’nin üzerine çıktı.
Piyasalarda bugün Yeni koronavirüs vaka sayısındaki artışla global risk iştahı azalırken, ABD’de S&P 500 endeksi günü %4.3 düşüşle tamamladı. VIX endeksi hafifçe yukarı gelerek 46.7 seviyesine geldi.
10 yıllık ABD tahvil faizi ise %0.72 ile fazla değişmedi. EUR/USD ise dün gün içinde 1.09 seviyelerine kadar çıktıktan sonra, dolardaki güçlenmeyle beraber 1.0860 seviyelerine indi. Petrol üretimin kısılması konusunda da belirsizlik devam ediyor ve buna bağlı olarak gerileyen Brent petrol fiyatı 32.5 dolar civarına indi. USD/TL dün sabah 6.72 seviyesine kadar gevşedikten sonra, küresel gelişmelere bağlı olarak tekrar 6.77 seviyesinin üzerine yükseldi. 5 yıllık Türkiye CDS’i döviz kurundaki ilk harekete paralel olarak 630 baz puana hafif geriledi. Dalgalı seyretmeyi sürdüren 2 yıllık gösterge tahvil faizi ise 37 baz puan artarak %12.70 oldu. Bu gece ABD’de son Fed toplantısı tutanakları yayımlanacak. Hatırlanacağı gibi küresel piyasalardaki belirsizlikler sebebiyle planlanan tarihten önce harekete geçen Fed politika faizini %0-0.25 seviyesine kadar indirmiş ve geniş kapsamlı likidite önlemleri açıklamıştı. Tutanaklar Fed üyelerinin küresel belirsizlikler ve parasal genişleme süreci konusundaki görüş ve öngörülerini yansıtması açısından önemli olacak.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.