Bagfaş’tan 23 milyon euroluk itiraz

Hürriyet Ekonomi Yazarı Vahap Munyar, Bagfaş ile Tyssen Krupp arasındaki kirizde son durumu yazdı. İşte "140 milyon Euro’luk anahtar teslim fabrikada ‘tesellüm’ tartışması çıktı" başlıklı yazı...

Bagfaş (Bandırma Gübre Fabrikaları) Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Gençer, 3 Mart 2013’te Bandırma’da dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın temelini attığı 165 milyon Euro’luk fabrika için Alman Tyssen Krupp’la anahtar teslim anlaşma imzalarken dil ve mahkeme uyarısı yaptı:
- Fabrikanın 140 milyon Euro’luk bölümünü anahtar teslim sizin yapmanızı istiyorum. Sözleşmenin dili Almanca olsun. Ayrıca, aramızda pürüz çıktığında gidilecek mahkemeyi Almanya’dan, sizin bulunduğunuz eyaletten seçelim.

Tyssen Krupp yöneticileri iki konuda da seçimi şöyle yaptı:

- Sözleşmenin dili İngilizce olacak. Aramızda pürüz çıkarsa, İsviçre’deki tahkim merkezi yetkili kılınacak.

İmzalar atıldı, 3 Mart 2013’teki temel atma töreninden sonra Tyssen Krupp’un Bandırma’daki fabrikayı anahtar teslim tamamlama takvimi işlemeye başladı. Fabrikanın tamamlanması için 2015 yılı ortaları planlandı. Derken 2016 Ocak-Şubat aylarında test aşamasına varıldı.

Kemal Gençer, testlerde dikkatini çeken eksikleri Tyssen Krupp’a sıraladı:

- Günlük üretimin 2000 ton olması gerekiyor. 1600-1700 tonu geçmiyor. Buradan çıkan gübrede topaklanma oluyor. Ayrıca, emisyon değerleri de taahhüt edilenin üzerinde.

O günlerden itibaren Bagfaş’la Tyssen Krupp arasında “tesellüm tartışması” çıktı. Gençer, kendi cephesinden konuyu şöyle ortaya koydu:

- Bugüne kadar 130 milyon Euro’nuzu ödedik. Eksikleri tamamlayın, “tesellüm” tutanağını imzalayıp, fabrikayı teslim alayım, kalan 10 milyon Euro’nuzu ödeyeyim.

Tyssen Krupp’un Bagfaş’a anahtar teslimi fabrika kurmakla ilgili yöneticileri şu yanıtı verdi:

- Biz fabrikayı tamamladık. Teslim alın, kalan 10 milyon Euro’yu ödeyin.

Gençer, “tesellüm tutanağı”nı imzalamayınca Tyssen Krupp, İsviçre’deki tahkim merkezinin yolunu tuttu. 27 Ağustos 2018’de tahkim kararı çıktı:

- Bagfaş, Tyssen Krupp’a 23 milyon Euro ödeyecek.

Gençer, bu karara şaşırdı:

- Tyssen Krupp’a kalan borcum 10 milyon Euro. 23 milyon Euro da nereden çıktı?

Gençer, Bagfaş Yönetim Kurulu Üyesi Erdal Dumanlı ile birlikte gazeteye ziyarete geldiğinde 1 Mart 2013’te söz konusu yatırımla ilgili yazdığım yazıyı anımsattı:

- O yazı öncesi konuştuğumuzda toplam yatırım bedelinin 165 milyon Euro olduğunu söylemiştim. Bu yatırımla birlikte 450 bin metrekarelik alanda hem fosfat, hem nitrat grubu gübre üretimi gerçekleşmiş olacak.

Yatırımın finansman modelini de yeniden anlattı:

- Alman Commerzbank AG’nin önderliğinde AKA Ausfuhrkredit-Gesellschaft AmbH-Frankfurt’tan 3 yılı ana para ödemesiz, 13 yıl vadeli 132 milyon Euro kredi kullandık. Hermes garantili bu kredi için ipotek, teminat veya Türk bankalarından garanti mektubu vermedik. Sadece ben imza attım.

Fabrikanın yapımının 140 milyon 750 bin Euro’luk bölümünün Tyssen Krupp-Uhde’nin anahtar teslimi üstlendiğinin altını çizdi:

- Yardımcı ve bağlantı ünitelerini 24 milyon 250 bin Euro’luk yatırımla biz kurduk.

Gençer’e tahkimden çıkan karar sonrası ne olacağını sordum, yanıtladı:

- Tahkim kararının ülkemizde bir mahkemede onaylanması gerekiyor. Tyssen Krupp henüz bu konuda adım atmadı.

Mahkeme, Bagfaş’ın 10 milyon Euro yerine 23 milyon Euro ödemesine onay verir mi?

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.