Ayı mı, boğa mı, düzeltme mi? Piyasalar yönünü arıyor

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Yüksek enflasyon, Temmuz ayı tüketici fiyat endeksi verileri sonrası yeni bir rotaya girdi. FED’in sıkılaştırma politikasının başarılı olduğunun bir işareti olarak algılanan veriler, faiz artırımlarının şiddetinin düşeceğine yönelik yeni beklentiler oluşturdu.

Birkaç haftadır toparlanma sinyalleri veren piyasalarda yine de tam anlamıyla bir rahatlık yaşandığı söylemek mümkün değil. Yatırımcılar hala tam olarak piyasalara dahil olmuş değil. İhtiyatlılığın izlerinin görüldüğü borsalarla ilgili olarak analistler de şu kritik soruyu soruyor: Çöküş bitti mi? Ancak miadını tamamlayan bir ayı piyasasında mı olduğumuz ya da yeni bir boğa piyasasının başlangıcında mı olduğumuz tam olarak cevaplanabilmiş değil.

Ayı piyasası sona mı erdi?

Reuters’tan Noel Randewich’in haberine göre, hisse senetleri, beklenenden daha iyi gelen şirket kazançları sayesinde toparlanma yaşıyor. Yüksek enflasyonun Temmuz verileri sonrası frene basması, yatırımcıları enflasyonun Haziran ayında zirve yapmış olduğunu düşünmeye zorluyor. 16 Haziran’da en düşük seviyesini gören Nasdaq borsası o günden bu yana yüzde 20 oranında değer kazanırken, S&P 500 endeksi de yüzde 15 oranında artış gösterdi.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, yükselişler, bazı analistleri ayı piyasasının sona erdiğini ilan etmeye kadar götürdü. Yine de Bespoke Investment Group analistleri, ayı piyasasının sona erdiğini iddia etse de endeks Kasım ayındaki rekor zirvenin hala yüzde 21 oranında altında seyrediyor.

Kavram kargaşası mı?

Wall Street’te boğa ve ayı terimleri genellikle yatırım araçlarının fiyatlarındaki geniş yukarı ve aşağı eğilimleri karakterize etmek için kullanılıyor.

Her iki endeksin de 2022 yılında ayı piyasasında olduğu analistler ve uzmanlar tarafından yaygın olarak kabul görüyor. Ancak yine de tüm analistler boğa ve ayı piyasalarını aynı şekilde tanımlamıyor ve bu terimleri biraz ciddiyetsiz şekilde kullanabiliyor. Bespoke şirketi araştırma notunda, 16 Haziran'da yeni bir boğa piyasasının başladığının doğrulandığını söyleyerek, “Boğa ve ayı piyasalarının semantiği üzerine saatlerce yazabiliriz” diyor.

Merriam-Webster sözlüğü boğa piyasasını basitçe “Menkul kıymetlerin veya emtiaların sürekli olarak değer kazandığı bir piyasa” olarak tanımlıyor. Bazı yatırımcılar, ayı piyasasını daha spesifik olarak, bir hisse senedi veya endekste önceki zirvesinden en az yüzde 20'lik bir düşüş olarak tanımlarken zirve, ayı piyasasının başlangıcını tanımlıyor ve bu yalnızca en az yüzde 20'lik bir düşüşün ardından fark edilebiliyor. Benzer şekilde, bazıları boğa piyasasını önceki düşük seviyeden yüzde 20 artış olarak tanımlıyor ve Bespoke tarafından da kullanılan bu ölçüye göre Nasdaq şimdi yeni bir boğa piyasasına başlamış gözüküyor.

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu web sitesinde ise “Genel olarak, en az iki aylık bir süre içinde, bir piyasa endeksinde yüzde 20 veya daha fazla artış olduğunda bir boğa piyasası oluşur” deniyor.

Düşüş sonrası aynı oranda bir yükseliş, zirveden uzaklaştığınız anlamına gelir

S&P 500 ve Dow Jones Endüstriyel Ortalamasını gösteren S&P ve Dow Jones endeksleri, boğa piyasasını daha da ayrıntılı bir şekilde tanımlıyor.

S&P Dow Jones endeksleri analisti Howard Silverblatt ise ayı piyasasını tanımlarken, Bespoke tarafından yapılan boğa piyasası tanımına da karşı çıkmış oluyor: “Yüksek bir seviyeden yüzde 20 veya daha fazla düşüş ve ardından bu alt seviyeden başlayarak gerçekleşen yüzde 20'lik bir kazanç, endeksi bir önceki zirvesinin epey altında bırakacaktır” diyor.

Analistler, mevcut hissi yakalamak veya hisse senetlerinin gelecekte nereye gideceğini tahmin etmek için çok az işe yarayan piyasa döngülerinin geriye dönük tanımlarına çok fazla güvenme konusunda uyarıyor.

Genel kabul ise, piyasanın yükseliş veya düşüş hızı ve ne kadar hisse senedinin ortalama ne kadar değiştiği gibi faktörlerin, yönün değiştiğine yönelik ani iniş ve çıkışlarda yatırımcıların bu hareketi büyük bir hareketin başladığı bir dönüm noktası olarak mı yoksa mevcut boğa veya ayı piyasasının kısa vadeli bir düzeltmesi olarak mı görmelerine katkıda bulunduğudur.

Tanım, gerçekte olan biteni daima geriden takip ediyor

Gerçekten de yatırımcılar ancak yeni bir rekor seviyeye ulaşıldığında yeni bir boğa piyasasında olduklarından emin olabiliyor ve bu noktada, önceki düşük seviye, S&P 500’e göre ayı piyasasının sonunu ve yeni boğa piyasasının başlangıcını işaretlemiş oluyor.

Örneğin, 2008 ekonomik krizinin neden olduğu ayı piyasası sırasında, S&P 500 endeksi Kasım 2008'deki en düşük seviyesinden yüzde 20'nin üzerinde yükselmiş ve düşüşün sona erdiği umutlarını artırmıştı. Ancak S&P 500, Mart 2009'da yüzde 28 daha düşerek daha da derinlere indi ve teorileri işlemez kıldı. Aynı şekilde, Mart 2013'te tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşılana kadar, yatırımcıların dört yıl önce yeni bir boğa piyasasının başlamış olduğunu kesin olarak söyleyebilmeleri mümkün değildi.

Yani piyasaları tanımlamak için mutlaka ama mutlaka bir teyide ihtiyaç duyuluyor. Bu nedenle de tanım, gerçekte olanı daima geriden takip etmek durumunda kalıyor.

Bank of America: Wall Street ayı piyasası dibine henüz ulaşmadı

Ayı piyasasında kazanmanın anahtarı

Borsa uzmanları uyardı: Ayı piyasası rallisi

Ayı piyasasının sona erdiğini nasıl anlarız?

Boğa piyasası geri mi dönüyor?

JPMorgan’ın boğasından ‘sat’ tavsiyesi

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.