AVRUPA RAHATLATTI, ABD MORAL BOZDU

Küresel krizin merkezi olan ABD, kriz virüsünü bulaştırdığı Avrupa ve gelişmekte olan piyasalardan ortaya çıkan ikinci dip riski ile gözle görülür biçimde olumsuz ayrışmaya başladı. ABD'de ikinci dip, deflasyon tartışmaları ve birbiri ardına gelen kötü ekonomik veriler moral bozarken, piyasalar Avrupa'dan gelen haberlerle moral buluyor. Son iki haftadır iyi şirket bilançoları karşısında gelen kötü ABD verileri ile hevesi kursağında kalan küresel piyasalar dün Avrupalı banka bilançoları ile Çin ile yükselişe geçti. Yıllın ikinci çeyreğinde net karının yüzde 31 artarak 2,1 milyar euroya (2,7 milyar dolar) çıktığını açıklayan Fransa'nın en büyük bankası Societe General Avrupa piyasalarına alış getirdi. Avrupa'nın en büyük bankası olan İngiliz HSBC'nin yılın ilk yarısına ilişkin vergi öncesi karı ise 11,1 milyar dolar ile 8,8 milyar dolarlık en iyimser beklentileri bile ikiye katladı. Bunun üzerine BNP Paribas ve HSBC'nin hisse değerlerinde yaşanan yüzde 4'e yakın yükseliş Avrupa geneline yayıldı. Gün içinde ekonomik iyileşmeye işaret eden Euro Bölgesi satın alma yöneticileri endeksi (PMI endeksi) ise moralleri tavana taşıdı. 16 ülkenin iş hayatı için gösterge niteliğinde kabul edilen PMI endeksi temmuz ayında 56,7 puanla önceki 56,5'lik tahminlerin de üzerinde geldi. Bu veri Euro Bölgesi'nin yaralarını beklenenden daha hızlı sardığı şeklinde algılanınca Avrupa piyasalarını izleyen Stoxx Europe 600 endeksi yüzde 2'ye yakın yükselerek son 3 ayın en yüksek seviyesini gördü. İngiliz FTSE 100 endeksi yüzde 2,17, Alman DAX endeksi yüzde 1,89, Fransız CAC40 endeksi ise yüzde 2,90 yükseldi. Bloomberg'ün verilerine göre Stoxx 600 endeksindeki şirketlerin 12 Temmuz'dan bu yana açıkladıkları bilançolara göre bu şirketlerin yüzde 60'ı kar açısından beklentilerin üzerinde performans kaydetti. Euro Bölgesi'nin borç krizini en ağır hissettiği yıl başında yapılan tahminlerden daha iyi gelen üretim verisinin Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Jean Claude Trichet'nin de söylemlerini yumuşatması bekleniyor. Çin'de çarklar yavaşladı Öte yandan küresel krizden en hızlı çıktığı düşünülen ekonomilerden biri olan Çin'deki yavaşlama sinyalleri de artmaya başladı. Son olarak dün açıklanan rakamlara göre Çin'de üretim faaliyetleri 3'üncü ayda da üst üste olmak üzere geriledi. Temmuz ayında ekonomik faaliyeti gösteren PMI endeksi 51,2 puana kadar düştü. Endeks haziran ayında da 52,1 puandı. 2008'in sonunda 50 baz puanın altına düşen Çin PMI endeksi son 17 aydır "ekonomik büyüme" anlamına gelen 50 puanın üzerinde seyrediyordu. Ancak mayıs ayından beri PMI'da düşüş kaydediliyor. Çin'de PMI endeksi keyifleri kaçırsa da bu gelişme piyasalara olumlu şekilde yansıdı. Üretimdeki yavaşlama ekonominin aşırı ısınmadığı ve Pekin yönetiminin maliye politikalarını daha fazla sıkamayacağı yönünde algılandı. Japon şirketlerinden gelen bilançolar da iyi olunca Asya piyasaları da günü artıda tamamladı. Japon Nikkei endeksi yüzde 0,35, Hong Kong'un Hang Seng endeksi yüzde 1,82, Singapur'un Straits Times endeksi yüzde 1,25 yükseldi. Öte yandan Çin'deki yavaşlama sinyalleri küresel ekonomideki iyileşme için ABD'den sonra bir yeni darbe olarak değerlendiriliyor. Küresel ekonominin yeni motoru olarak görülen Çin'deki yavaşlama küresel iyileşmeyi de sekteye uğratabilir. Özellikle Çin'in demir cevheri, sanayi makinası gibi ithal ettiği ürünlere olan talebi Çin'deki yavaşlama ile azalabilir. Oysaki ABD ve Avrupa'nın krizin en yoğun dönemini yaşadığı sıralarda Çin başta olmak üzere gelişmekte olan piyasalarda toparlanma kaydedilmeye başlamıştı. Tek moral bozan ABD Piyasalar Avrupa ve Çin'den gelen haberlerle yükseliş yaşarken ABD'den moral bozan veri ve açıklamalar gelmeye devam ediyor. Son olarak dün Obama da ABD ekonomisindeki yavaşlamayı kabullendi. CBS kanalına bir demeç veren Obama " Daha hızlı büyümeyi sürdürmemiz gerekiyor, uzun vadeli işsizlik sorunu ile başa çıkabildiğimiz konusunda emin olmamız gerekiyor, bu çok büyük bir sorun" dedi. "Bu çok olağandışı bir aşağı yönlü gidiş oldu" diyen Obama ne kadar derin bir çukura girilirse buradan çıkışın da o kadar zor olacağını vurguladı. Bu hafta cuma günü açıklanacak olan tarım dışı istihdam rakamı ise yeniden moral bozabilir. Beklenti temmuz ayında da ABD'de işsizlik rakamının ikinci ayda da üstüste olmak üzere artacağı yönünde. Bu da ABD'nin ikinci dibe sürüklendiği ihtimalinin tamamen gözden çıkarılamayacağı anlamına geliyor. Reuters'ın beklenti anketine göre temmuz ayında 63 bin kişi daha işinden olmuş olabilir. ABD ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 2,4 büyüyerek hızını kesmişti. Obama'nın popülerliği de ekonomideki sıkıntılardan olumsuz etkileniyor. Ülkede işsizlik oranı da yüzde 9,5 seviyesi ile çift haneli rakamlara yaklaştı. Öte yandan ABD ekonomisindeki kan kaybı dolara gittikçe daha da olumsuz yansımaya başladı. Dolar endeksi ABD ekonomisindeki iyileşme sinyallerinin yavaşlaması üzerine geçen kasım ayından bu yana ki en düşük seviyesine gerilemiş durumda. Öte yandan dün ABD'de açıklanan PMI endeksi 55,5 ile 54,1'lik beklentilerin üzerinde geldi.Hem Avrupa etkisi hem de iyi PMI verisi de ABD borsalarının güne yüzde 1'in üzerinde artışla başlamasını sağladı.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.