Avrupa için çıkış yolu 'zayıf euro'mu

Euro bu ay 16. yıl dönümünü kutlayacak ve yaşıtları gibi birçok zor dönemden geçiyor. Ortak para birimi geçen yıl dolar karşısında yüzde 14 değer kaybı yaşarken, 14 Ocak'ta 1.17 dolar seviyesi ile 10 yılın en düşüğünü gördü. Eurodaki değer kaybını faal bir biçimde destekleyerek uluslararası bir kur savaşı çıkarmak istemese de, Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Mario Draghi euronun toparlanması için hiçbir şey yapmıyor. Bunun nedeni de zayıf bir para biriminin bölgenin sendeleyen ekonomisinin toparlanması için en büyük şansı olabileceği gerçeğinde yatıyor.

İhracat Avrupa'nın gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH) yarısına yakınını teşkil ederken, bu oran ABD ve Japonya'da 5'te 1'e kadar düşüyor. Euronun zayıflaması, Avrupa ürünlerini hem bölgede hem de dışarıda daha rekabetçi hale getirerek, büyüme ve enflasyonu artırabilir. AMB'nin ekonomik modelleri euronun ticaret ağırlıklı kurunda yaşanacak yüzde 5'lik düşüşün GSYH'yi yüzde 0.3, enflasyonu da yüzde 0.5 yukarı çekeceğini gösteriyor. Bu çok yüksek bir oran gibi gözükmeyebilir. Ancak Avrupa'nın bugünkü durumunda iyi karşılanacaktır. AMB Euro Bölgesi'nde büyümenin bu yıl yüzde 1, enflasyonun da yüzde 0.7 olacağı tahminlerinde bulunuyor. 

Bu durumun katkısı şu ana kadar oldukça sınırlıydı. Avrupa 2014'te resesyonun eşiğine geldi. Tüketici fiyatları bölge genelinde 5 yılı aşkın bir sürenin ardından ilk kez Aralık'ta geriledi. Enflasyon AMB'nin yüzde 2'lik hedefinin altında kalmayı sürdürüyor ve ekonomistleri fiyatların bu yıl da düşeceği öngörüsünde bulunuyorlar. İtalya Maliye Bakanı Pier Carlo Padoan 12 Ocak'ta Avrupa Parlamentosu komitesine yaptığı konuşmada ''Ciddi biçimde enflasyona ihtiyaç duyuyoruz. Aynı zamanda dolar karşısında zayıf bir euro da bize yardımcı olabilir'' tespitlerinde bulundu. 

Bloomberg News'ün anketine katılan stratejistler euronun 2015 boyunca dolar karşısında değer kaybetmeye devam edeceğini belirtiyor. Bu ay içinde Goldman Sachs, euronun 2016 sonuna kadar dolar ile aynı seviyeye geleceğini tahmin eden az sayıdaki bankanın arasına katıldı. Yatırımcılar ise deflasyon tehlikesinin Draghi'yi ülke tahvilleri almak için daha fazla teşvik politikası uygulamaya iteceğini ve bunun sonucunda da arzı artırarak euroyu daha da zayıflatacağına inanıyor. Bu durumun aksine ABD Merkez Bankası Fed de 2006'dan beri ilk defa faiz artışını değerlendirerek doların cazibesini artırmaya hazırlanıyor. Amsterdam'daki ABN Amro Bank makro araştırma bölüm başkanı Nick Kounis ''AMB kurun önemini anlamaya başlıyor ve ihracat merkezli bir ekonomide büyüme ile enflasyonu artırmak için para birimini zayıflatmak ciddi öneme sahip'' dedi.

Euronun zayıflaması, satışlarının büyük bir kısmını ihracattan sağlayan bazı büyük Avrupa şirketleri için iyi olabilir. Fransa'nın en büyük ilaç üreticisi Sanofi, gelirinin 3'te 1'lik kısmını ABD'den elde ediyor. Fransız araba üreticisi Renault'nun CEO'su Carlos Ghosn'a göre ise euronun düşüşü iyi haber, çünkü Avrupa'dan diğer pazarlara ihracata yardımcı oluyor veya en azından ithalatı önlüyor. 

Değer kaybeden euro bölgedeki büyümenin artışı için yine de yeterli olmayabilir. Zira Avrupa ülkelerinin kendi aralarında yaptıkları ihracat bu durumun faydalarını azaltacak. Euro Bölgesi ihracatının yüzde 45'e yakın bir bölümü bölgede kalıyor. Üreticilerin düşük maliyetlerden sağlayacakları fayda, tüketicilerin alım gücünün düşmesi ile etkisiz hale geliyor. Çin ve Japonya'daki yavaşlama, bu ülkeleri kendi para birimlerini zayıflatmaya götürdüğü için Avrupa ürünlerine olan dış talep sınırlı olacak. HSBC'nin baş Avrupa ekonomisti Janet Henry, bunun rekabeti artırmaya çalışan Euro Bölgesi için sorun olacağını düşünüyor.

Her ne kadar kuru zayıflatmak kendi içinde kusurlu bir strateji olsa da, bu Draghi'nin elindeki en iyi araç olabilir. Royal Bank of Scotland Avrupa kredi araştırma bölüm başkanı Alberto Gallo durumu şöyle özetliyor: ''Parasal teşvikin artırılması ekonominin geneline kolayca yansımayabilir. Bankalar halen zayıf ve AMB'nin teşvikini düşük faizlerle tüketiciye yansıtmayabilirler. Şirketler de talebin arttığını görmedikçe işe alım yapma konusunda isteksiz olacaktır. Bu sorunlar göz önünde bulundurulduğunda, 'zayıf euro' bölgede işe yaraması açısından eldeki en iyi strateji''

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.