Aselsan’dan dev adım

Aselsan 2018’de Defense News dergisinin, önceki yıl satışları üzerinden yaptığı en büyük 100 şirket (Top 100 2018) sıralamasında 55’inci sıraya oturdu; önceki yıl 57’nci sıradaydı. Bu yükseliş 2016’daki 1,19 milyar dolarlık askeri satışın 1,42 milyar dolara ulaşması ile gerçekleşti (şirketin 20i7 ihracatı olan 215 milyon dolar, cirosunun yaklaşık yüzde 15’ine karşılık geliyor). Listedeki 100 şirketin askeri satışlar ortalaması 3,7 milyar dolar ve toplam satışlarında askeri satışların oranı ortalama yüzde 55. Defense News Top 100 2018 listesinde Türkiye’den, ASELSAN’ın yanında TUSAŞ (askeri satışları 1 milyar dolar, 64’üncü), Roketsan (376 milyon dolar, 96’ncı) ve bu yıl ilk defa STM (370 milyon dolar, 97’nci) de yer alıyor.

Defense News listesinin en başında 47 milyar 985 milyon dolarlık geliriyle Lockheed Martin yer alıyor. Beş Amerikan (Lockheed Martin, Raytheon, Northrop Grumman, Boeing ve General Dynamics), bir İngiliz (BAE Systems), bir Hollanda/Fransa ortaklığı (Airbus) ile Rus (Almaz-Antey), Fransız (Thales) ve İtalyan (Le onardo) şirketinin oluşturduğu ilk 10’un askeri satış ortalaması 19,4 milyar dolar ve toplam satışlarında askeri satışların oranı yüzde 67,7. İsveçli Stokholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) verileri de benzeri bir sıralamayı gösteriyor. İki çalışmanın ortak yönlerinden birini (özgün alanlarda uzmanlaşan şirketler bir yana bırakılırsa) savunma sanayi şirketleri büyüdükçe sivil alanlara yönelik üretimlerinin cirolarındaki oranının yükselmesi olgusu oluşturuyor.

Bugünlerde ASELSAN yerli sağlık cihazları üretimi konusundaki hazırlıkları ile dikkat çekiyor. Bunlardan biri kalp elektroşok (eksternal defibrilator) cihazlarının üretimi. Bu cihazlar ani kalp durması durumunda ilk 20-30 saniyede elektroşok ile kalp atışı normal ritmine döndürebiliyor. Şirket bu amaçla METsis Medikal ile temel ilk yardım eğitimi alan herkesin kullanabileceği elektroşok cihazları üretimine yönelik iş birliği yapacak.

Nisanda imzalanan, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) ve ASELSAN arasında yerli sağlık biyotek- nolojisi üretimi anlaşması çerçevesinde Sağlık Bakanlığı ASELSAN’ın teknoloji ve bilgi birikiminden tıbbi cihazlar alanında da yararlanacak ve yerlileştirme konusunda işbirliği yapılacak. Bir başka deneyim aktarımı ise biyotanı, biyosavunma ve KBRN (kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer) tehditlere karşı savunma bilgi birikiminin virüs ve bakterilerin sebep olduğu bazı hastalıkların birinci basamak sağlık kuruluşlarında hızlı saptanmasına olanak veren kit ve cihazların geliştirilmesi projesinde ortaya çıkıyor.

Dünya medikal cihaz pazarının 2018’de 494 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. Bunun yaklaşık yüz de 25’ini görüntüleme cihazları oluşturuyor. Pazarın yüzde 49’una ABD, yüzde 12’sine Japonya, yüzde 11’ine Almanya sahip. Dünyada 30 tıbbi cihaz firması pazarın yüzde 89’una sahipken, kalan yüzde 11’lik payı ise 27 bin firma paylaşıyor. Türkiye’nin medikal cihaz pazarı 2,6 milyar dolar olarak hesaplanıyor ve bunun yüzde 85’i ithalata dayanıyor. Medikal görüntüleme pazarı büyüklüğünü cihaz pazarının dörtte biri olarak düşünmek mümkün. Manyetik rezonans görüntülemesinde kullanılan cihazların fiyatı 500 bin dolar civarında. Türkiye’nin bu tür cihaz parkı ise bin kişiye 143 cihaz ile dünyanın en büyüğü unvanını taşıyor. Dolayısıyla görüntüleme cihazlarında bağımlılığı azaltmak şart ama bunlar yüksek teknoloji gerektiren cihazlar. Görüntülemede kullanılan teknolojilerin askeri teknolojilerin bir bölümüyle örtüşmesi, bu alanda Türkiye’nin en büyük mühendislik birikime sahip ASELSAN’ın bu alanda çalışma yapmasını da mantıklı kılıyor.

NATO ÜLKELERİNİN SAVUNMA HARCAMALARI

NATO’nun 2018 savunma harcamaları tahmini, üye ülkelerin 2018’de toplam 1,01 trilyon dolar, Türkiye’nin ise toplam 15,2 milyarlık savunma harcaması gerçekleştireceği yönünde. Verilere göre ABD, 2018’de GSMH’sinin yüzde 3,5’i oranında (706 milyar 63 milyon dolar, NATO toplamının yarıdan fazlası) savunma harcaması yapacak. Onu yüzde 2,27’yle Yunanistan, yüzde 2,14’le Estonya, yüzde 2,10’la İngiltere, yüzde 2’yle Letonya izleyecek. Türkiye GSMH’sinin yüzde 1,68’ini ayıracak.

PROJELERDE REKOR...

Aselsan’ın net karı 2018 ikinci çeyrekte yıllık yüzde 194 artarak (ilk çeyreğe göre yüzde 68) 590,4 milyon liraya ulaştı. Şirketin faaliyetlerinde, projeler yıllara yayıldığından siparişler de bakiyeleriyle hesaplanıyor. Bu çerçevede 2018 ikinci çeyrekte, yıllık yüzde 169 artışla 2,1 milyar dolarlık yeni sözleşme imzalanmış oldu. Böylece yüzde 45’i dolar ve yüzde 32’si euro olan bakiye siparişler toplamı (harcamaların ise yüzde 60’ı TL) bu dönemde, ilk çeyrekteki 7,5 milyardan şirketin tarihindeki en büyük rakam olan 8,1 milyar dolara ulaştı. Yeni siparişlerin net satış gelirlerine oranı da önceki yılın 1,46 seviyesinden 2018 ikinci çeyrekte 2,04’e yükseldi. (FORBES TÜRKİYE DERGİSİ)

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.