Arap doğal gaz hattı yeniden canlandırılıyor

Lübnan'ın enerji krizine çözüm bulmak amacıyla 9 Eylül'de Ürdün'ün başkenti Amman'da bir araya gelen Mısır, Lübnan, Ürdün ve Suriye hükümeti enerji bakanları, Arap doğal gaz hattının yeniden canlandırılması için düğmeye bastı.

Mutabık kalınan yol haritasına göre, Mısır'ın kuzeyindeki Ariş şehrinden çıkan gaz, ilk olarak Ürdün'ün güneyindeki Akabe'ye iletilecek. Buradan Suriye'nin Humus kentine ulaşacak gaz, son durak olan Lübnan'ın kuzeyindeki Deyr Ammar elektrik santraline varacak.

Gaz tedarikinin yanı sıra elektrik iletimi için de çizilen yol haritası, Mısır'dan gelen gazın Ürdün'de elektriğe dönüştürülüp Suriye'nin Deyr Ali elektrik santrali üzerinden yine Lübnan'ın Deyr Ammar santraline ulaştırılmasını öngörüyor.

Lübnan Enerji ve Su Bakanı Rimun Gacar, toplantı sonrası yaptığı açıklamada, gazın iletimiyle birlikte söz konusu tesiste 450 megavat elektrik kapasitesine ulaşabileceklerini söylemişti. Bunun için 600 milyon metreküp gaza ihtiyaç olduğunu ekleyen Gacar, finansman sağlanması adına Dünya Bankası ile görüşmelerin sürdüğünü kaydetmişti.

Ürdün Enerji ve Maden Kaynakları Bakanı Hale Zevati ise Ürdün'ün ihraç edebileceği elektrik miktarının 200 megavat ile 250 megavat arasında olduğunu belirtmişti.

Şu an 3 bin 600 megavat elektriğe ihtiyacı olan Lübnan, sadece 700 megavatın altında üretim yapabiliyor. Son 30 yılın en büyük ekonomik krizinin yaşandığı Lübnan'da döviz likidite sorunu nedeniyle elektrik santrallerine akaryakıt temin etmekte zorluk yaşanırken ülke genelinde birkaç aydır günlük enerji kesintileri 20 saati buluyor.

Lübnan Elektrik Kurumunun hizmet veremediği saatlerde vatandaşlara elektrik sağlayan mahalle jeneratörlerinin sahipleri, Merkez Bankasının düşük kurdan sağladığı akaryakıtı piyasada bulamadıkları ve karaborsadan fahiş fiyatla satın aldıkları gerekçesiyle faturaları da ona göre yüksek tutuyor.

Merkez Bankası, 12 Ağustos itibarıyla uygulanmak üzere akaryakıta sağlanacak döviz kredilerinin resmi kur yerine piyasadaki serbest kur üzerinden hesaplanacağını ve böylelikle akaryakıt sübvansiyonunun kaldırılacağını açıklamıştı.

ABD, Sezar Yasası'ndan vazgeçebilir

Lübnan Petrol ve Gaz Girişimi (LOGI) Danışma Kurulu Üyesi Diana El Kaissy, yaptığı açıklamada, bölgedeki savaşlar sebebiyle hasara uğramış Arap doğal gaz boru hattının rehabilite edilerek, Mısır gazının Lübnan'a ulaştırılabileceğini ya da Mısır'ı Lübnan'a bağlayan bir denizaltı boru hattının inşa edilebileceğini söyledi.

Lübnan'ın enerji yoksunluğuyla mücadele edebilmesi için önünde birkaç seçenek olduğuna dikkati çeken El Kaissy, "İlk olarak Ürdün, Mısır'dan gelen gazla Lübnan'a gönderecek kadar elektrik üretebilir. Bu kapsamda Lübnan-Suriye Yüksek Konseyi tüm teknik detayları görüşmek üzere toplanacak." açıklamasında bulundu.

El Kaissy, Lübnan'daki krizin, ABD'yi Suriye'nin de dahil olduğu bir çözümü desteklemeye ittiğini belirterek, Mısır gazının Lübnan'a sevkiyatının ABD’nin Lübnan Büyükelçisi Dorothy Shea tarafından önerilmesinin, Suriye hükümetine yaptırım uygulayan Sezar Yasası'ndan feragat anlamına geldiğini kaydetti.

"Lübnan için masada iki seçenek daha var"

Öte yandan Lübnan için masada iki seçenek daha olduğuna işaret eden El Kaissy, İran'ın, Suriye üzerinden ülkeye akaryakıt ve benzin göndererek, enerji denkleminde rol almak istediğini ifade etti.

El Kaissy, Tahran'ın, yakıt tankerlerini Suriye'ye ulaştırıp kara sınırından Lübnan'a sokmayı planladığını ve böylece Beyrut'a karşı olası yaptırımları bertaraf edebileceğini aktararak, "Ancak sevkiyatla ilgili birçok spekülasyon var, somut adım yok. Ayrıca Lübnan Enerji ve Su Bakanlığı böyle bir talebin kendilerine iletilmediğini bildirdi. Eğer amaç, yakıtı Suriye'den kara yoluyla Lübnan'a getirmek ise uydu görüntüleri böyle bir hareketlilik gözlemlemedi." değerlendirmesinde bulundu.

Diğer seçeneğin ise Lübnan'ın Irak'tan hizmet ve ticari ürün karşılığında 1 milyon ton petrol ithal etmesini öngören bir anlaşma olduğuna değinen El Kaissy, bu petrolün her ay açılacak ihalelerle Lübnan Elektrik Kurumunun kullanımına uygun yakıtlara dönüştürüleceğini kaydetti.

Anlaşmaya göre Beyrut, Bağdat'tan her ay 85 bin ton yakıt alacak. İlk nakliyatın ise bu hafta olması bekleniyor. Ayrıca Irak'tan alınacak petrolün Lübnan Elektrik Kurumunun santrallerinde kullanılacak uygun ürünlerle değiştirilmesi için ihale açılmıştı. BAE Ulusal Petrol Şirketi, yaklaşık 84 bin ton petrolün, 30 bin ton ağır akaryakıt ve 33 bin ton gazla değiştirilmesi için açılan ihaleyi kazanmıştı.

Emtia piyasasına geçen hafta doğal gaz damgasını vurdu

Gazprom'un doğal gaz ihracatı 8 ayda yüzde 19,4 arttı

Doğal gazda yeni dönem öncesi EPDK'dan önemli adım

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.