Alan Yatırım’dan ABD İstihdam Verileri öncesinde analiz

Amerikan istihdam ve ücret göstergeleri ekonominin tam anlamı ile ısınamadığı izlenimini vermekte…

Kriz döneminden sonra, Amerika’da işsizlik seviyesi yaklaşık %9’dan %5 seviyelerine düşüş göstersede enflasyon da güçlü bir artış görememekteyiz. Enflasyon, ekonomilerin ısınması ve ekonomik döngülerde kendini toparlama trendinin en önemli göstergelerinden biridir. Enflasyon rakamlarındaki bu mevcut düşük seviyeler, piyasalarda Amerikan ekonomisinin toparlanma döngüsüne girdiği beklentilerini karşılamamaktadır. İstihdam rakamlarının iki yıldır ivme kaybetmesi ve işsizlik oranlarının düşmesi, mevcut bir istihdam kapasitesinde artış olduğunu gösterse de, saatlik kazançlar da olması gereken ivmeyi gösterememekte, bu sebepten dolayı Amerikan hanehalkının gereken harcamaları yapamayarak ekonomiyi ısıtamadıkları ve bunun sonuçlarını enflasyondaki düşük seviyeler olarak yorumlayabiliriz. Cuma günü Amerika’da önemli istihdam dataları açıklanacak. Piyasada önceki Ağustos ayı verisi 156 bin olan tarım dışı istihdam rakamının Eylül ayında kasırgalar sebebi ile yaklaşık 80 bin civarı olması beklenmektedir. Ayrıca açıklanacak diğer önemli iki veri olan işsizlik ve saatlik kazançlarında bir önceki aya göre değişim göstermemesi beklenmektedir. 

İstihdam kısmında uzun vadeli görünüm…

Amerika istihdam datalarındaki gördüğümüz paradoks aslında uzun vadeli dengeleri değiştirici faktörlerin de etkilerini hafiften göstermeye başladığının işareti. İstihdamın artış hızının azalması ile işsizliğin azalması ve saatlik kazançların ciddi bir artış göstermemesine, iş rekabeti faktörü bir sebep olarak gösterebilir. Artık günümüzde bilgiye kolay ulaşılması ve eğitim seviyesinin okur yazarlık oranları ile beraber geçmişe nazaran daha yüksek olması, kalifiye insan gücünü daha fazla olması, geçmişte iyi koşullarda istihdam edilen pozisyonlarda rekabet ve bunun ile beraber daha düşük ücretlere çalışılmasına yol açmaktadır.

Düşük işsizlik oranına rağmen güçlü enflasyon ve ücret artışı neden olmuyor?

FED 2008 krizi sonrası bilançosunu 4,5 trilyon dolara çıkarmasına rağmen güçlü büyüme görülmemesi ile beraber enflasyon ve ücretlerde herhangi bir sıçrama görülmemektedir. Bunu eski FED başkanı Fisher da ifade etti. Kendisine göre işsizliğin en düşük seviyelerinde olmasına rağmen hala ücretlerin artması için zaman gerektiğini belirtmiştir. Bizim görüşümüz artık günümüzde gelişen teknoloji ve otomasyon sistemlerin her sektörde artması ve gelir dağılımında bozulmaların devam etmesi yönündedir. Her ne kadar gayri safi yurtiçi hasıla %3 olsada ortalamada hane halkı bu artışı hissedememektedir. Ünlü yatırımcı Warren Buffet bir konuşmasında gayrisafi yurtiçi hasıla yüzde %3 büyüsede asıl hissedilenin yüzde %2 olduğunu belirtmiştir. Genel trend ve mevcut faktörlere bakıldığında biz de bu trendin değişmeyeceğini düşünmekteyiz.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.