Adım adım metrekare borsası!

SPK’nın ‘gayrimenkul sertifikası’ tebliğine göre, projelerdeki daireler borsada işlem görüp, metrekare bazında satılacak. Bir metrekare daire almak mümkün olacak.
Gayrimenkul sektöründe ‘metrekare metrekare’ ev sahibi olma dönemi başlıyor. Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) yayımladığı ‘Gayrimenkul Sertifikaları Tebliği’ ile bundan sonra daireler ve ticari alanlar, metrekare bazında borsadaki hisse senetleri gibi satışa sunulacak. Projeler başlarken borsaya ihraç edilecek gayrimenkul sertifikaları, proje tamamlanana kadar işlem görecek. Proje bittiğinde de işlemden çekilecek. Bu aşamada, isteyen sertifikasının karşılığı olan daireyi alacak, isteyenler de sertifikalara karşılık gelen tutarı. Gayrimenkul sertifikaları, bir dairenin tüm bedeli kadar parası olmayanların parça parça ev sahibi olmasına olanak sağlarken, projeden daire sahibi olmadan yaptığı primden yararlanmayı sağlayacak.
Borsaya başvuru zorunlu
SPK’nın ‘Gayrimenkul Sertifikaları Tebliği’ dün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğe göre, bir gayrimenkul projesinin belirli bağımsız bölümleri, borsada işlem görebilecek. Sertifikaların borsada işlem görmesi ve firmaların SPK’nın yanı sıra borsaya başvurmaları zorunlu olacak. Bir projenin borsada işlem görebilmesi için şu şartlar aranıyor:
Yarısından fazlasına izin yok
- Her bir bağımsız bölüme karşılık gelen gayrimenkul sertifikası adedi ihraç öncesinde belirlenecek.
- Projedeki daire sayısının yarısından fazlası gayrimenkul sertifikası yoluyla ihraç edilemeyecek.
- Sertifika olarak sunulacak gayrimenkullerin üzerinde hiçbir hak, haciz bulunmayacak.
- Sertifikalar yurt dışında ve yurt içinde nitelikli yatırımcıya satış için de ihraç edilebilecek.
Firma tecrübesi aranıyor
Tebliğ, gayrimenkul sertifikası çıkaracak kuruluşlar için de bazı şartları içeriyor. Firmaların gayrimenkul sertifikası çıkarabilmesi için sertifikaya konu olan projenin en az yarısı büyüklüğündeki bir projeyi 5 yıl içinde tamamlamış olması gerekiyor. Eğer arsanın sahibi değilse, kat irtifakı tesis edilmiş olması, zorunlu tutuluyor. TOKİ veya iştiraklerinin ihraçcı durumunda olması halinde ise 5 yıl şartı aranmayacak.
SERTİFİKA MI KONUT KREDİSİ Mİ?
GAYRİMENKUL sertifikası konut almak isteyenler için yeni bir araç oldu. Peki, konut kredisiyle ev almak mı, gayrimenkul sertifikasıyla ev almak mı daha avantajlı?
- Konut kredisiyle ev alanlar, taksitler halinde kredi borcunu ödeyecek ve belli bir faiz yüküyle karşı karşıya kalacak. Gayrimenkul sertikası alanlar ise faiz maliyeti ödemeyecek. Bunun yanı sıra elindeki sertifikadan prim elde edecek.
- Konut kredisiyle ev alanların projeden koşulsuz çıkması mümkün değil. Ancak gayrimenkul sertifikası alanlar isterlerse sertifikalarını satıp projeden çıkabilir.
- Konut kredisiyle ev alanların, daireye sahip olamamak gibi bir riski yok. Ancak, sertifika toplayanların, istedikleri sertifika sayısına ulaşamayıp daire sahibi olamama riski var. (Bu durumda parasını alabiliyor.)
Yeni finansman kaynağı olacak
GYODER Başkanı Aziz Torun, gayrimenkul sertifikalarının sektörde finansman bulunması ve daha düşük parçalar halinde tasarruf sahiplerinin yatırım yapması için yeni bir imkan olduğunu söyledi. Torun, “Ancak uygulamada bazı zorluklarla karşılaşılabilir. Uygulaması çok kolay görünmüyor. Şirketlerin kurumsal ve şeffaf olması gerekiyor. Sertifikaların nasıl tasfiye edileceğiyle ilgili de zor bir nokta var. Çok küçük sertifika sahipleri için cazibesini azaltan noktalar var ancak yeni bir finansman modeli olarak önemli bir uygulama olacak” diye konuştu.
Proje gerçekleşmezse yatırımcı korunacak
Gayrimenkul sertifikası ihracından elde edilen fonlar, yalnızca o projenin tamamlanmasında veya bu projenin tamamlanması için başvuru tarihi itibarıyla kullanılmış finansman kaynaklarının geri ödenmesinde kullanılacak. Projenin gerçekleşmemesi durumunda ihraçtan elde edilen fon hesabında kalan tutarlar ihraççıya aktarılmayacak ve yalnızca yatırımcılara yapılacak geri ödemelerde kullanılacak. Öte yandan, inşaat firması sertifikalarla ilgili gerekli şartları yerine getiremezse, yatırımcılara ihraç aşamasında belirlenen cezai şartlar da ödenecek. Ödemeler, bir banka tarafından garanti altına alınacak.
1.0 lirası olan da primden faydalanabilir
VARYAP CEO’su Erdinç Varlıbaş, gayrimenkul sertifikasının yeni bir finanman aracı olarak sektöre çok büyük katkısı olacağını belirterek, “Gelişmekte ve büyümekte olan gayrimenkul sektörünün en etkin parametresi daima finansman modelleri olmuştur. Fiyat ve finansman her zaman ön plana çıkmıştır. Sertifika, daha küçük bütçeli vatandaşlarımızın da gayrimenkul sektöründeki fiyat artışlarından ve prim olanaklarından faydalanabilmesi için çok büyük bir yer teşkil edecek. Yatırımcı profilini daha geniş bir kitleye yayacak. Artık 1000 lirası olan, 5 bin lirası olan gayrimenkul projelerindeki prim artışlarından yararlanacak” diye konuştu. Varlıbaş, Varyap-Gap ortaklığındaki Metropol İstanbul’da sertifika için çalıştıklarını hatırlatarak, “Önümüzdeki günlerde çalışmamızı yapacağız” dedi.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.