ABD’yi resesyondan kurtaran 10 kritik gelişme

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Geçen yıl ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz artışlarıyla birlikte, Wall Street analistlerinin ve portföy yöneticilerinin önemli bir kısmı ABD ekonomisinin 2023 yılında kaçınılmaz bir biçimde resesyona gireceğini öngörüyordu. En önemli soru işareti ise bu resesyonun ne kadar derin olacağıydı.

Ancak yatırımcılar 2023’ün ikinci yarısına girerken Amerikan ekonomisindeki zayıflama işaretleri de azaldı. Uzmanlar da bir resesyonun çok yakın olduğu projeksiyonlarından uzaklaşmaya başladı.

Goldman Sachs Baş Ekonomisti Jan Hatzius son yaptığı açıklamada resesyonun yakın olduğu düşüncesini reddetti. JPMorgan Küresel Borsalar Baş Stratejisti Marko Kolanovic de ABD ekonomisi için “yumuşak iniş” olarak adlandırılan senaryonun gerçekleşme ihtimalinin daha yakın olduğunu belirtiyor.

Wall Street çevrelerinde resesyon beklentilerine yönelik tartışmalar devam ederken MarketWatch’un haberine göre UBS Group ekonomistleri hangi faktörlerin Amerikan ekonomisine destek olduğuna odaklanıyor.

Para politikası çok fazla sıkı değil

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre geçtiğimiz yıl FED’in gerçekleştirdiği agresif faiz artışları resesyon beklentilerinin en önemli sebebiydi. Amerikan merkez bankasının politika faizlerini geçen yılın mart ayından başlayarak %0,25 seviyesinden %5,25’e kadar yükseltmesi ABD’nin resesyonla mücadelesi için önemli bir adımdı.

1980’den bu yana en büyük hızla yükseltilen faizler resesyon beklentilerini de beraberinde getiriyordu. FED’in politika faizlerini temmuz ayı toplantısında %5,5 seviyesine çıkarmasına kesin gözüyle bakılıyor.

FED aynı zamanda ABD Hazinesi’ndeki varlıklarını da azalttı ve parasal genişleme politikaları sırasında satın aldığı tahvillerin olgunlaşmasının ardından bu kalemleri yenilememeye karar verdi. FED’in tahvil alımları özellikle de mortgage tahvilleri için geçerliydi.

Tüm bu sıkı para politikası önlemlerine karşın UBS analistleri hâlâ FED’in görece yumuşak bir tutum benimsediğini belirtiyor.

UBS ekibi, “Birçok gösterge para politikasının sadece orta derecede kısıtlayıcı olduğunu ve son altı aydır da bu tutumunu devam ettirdiğini gösteriyor” ifadelerine yer verdi. Faiz artışları ve bilanço kısıtlaması önlemlerine işaret eden analistler, “Her iki koşul da ekonomiyi resesyona sokmak için yeterli olmayabilir” dedi.

Mali harcamalar büyümeyi destekledi

ABD federal hükümetinin harcamaları 2020’deki yoğun pandemi şartları sırasında Amerikan ekonomisinin ayakta kalmasına yardımcı olmuştu. Ancak Amerikan hükümeti 2022’de yardımları sonlandırdığı sırada ülke hazinesine trilyonlarca dolarlık hasar eklenmişti.

Bununla birlikte Amerikan ekonomisindeki mali daralma geçen yaz aylarında durdu ve o tarihten bu yana harcamalar yıllık bazda artıyor. UBS ekonomisine göre bu durum Amerikan ekonomisini de destekliyor.

UBS ekibi, “Maliye politikası son altı ila dokuz ay içerisinde yeniden genişlemeci hale geldi. Bu tablo Amerikan maliye politikasının ekonomik büyüme için engelleyici değil destekleyici bir rol oynadığı anlamına geliyor” açıklamasında bulundu.

Hane halkı borçları hala mücadele edilebilir seviyede

ABD hükümeti tarafından hane halklarına ödenen teşvik ödemeleri, artırılan işsizlik yardımı, maaş koruma programı ve benzeri pandemi dönemi programları Amerikan hane halklarının pandemi sırasında servet biriktirmesine yardımcı oldu.

Enflasyonun yükseldiği sırada Amerikalıların büyük bir çoğunluğu ek tasarruf rezervlerine sahipti. Michigan Üniversitesi’nin en son tüketici duyarlılığı anketleri Amerikan tüketicilerinin yaklaşık son iki yıldır en iyimser seviyeye ulaştığını gösterdi.

Tüketiciler ve işletmeler aşırı borç almadı

İşletme döngüsü teorileri bir resesyon sürecinin tohumlarının ekonomik refah dönemlerinde atıldığını belirtir.

Tipik bir ekonomik döngü sırasında özellikle büyümenin en güçlü dönemlerinde özel sektördeki aşırılıklar yükselme eğilimi gösterir. Hem hane halkları hem de şirketler ekonomik durumları hakkında aşırı iyimser bir tavır benimser. Bu durum hane halklarının ve işletmelerin aşırı borçlanmasına ve aşırı miktarda işe alımlar ve yatırımlar yapmasına sebep olur.

UBS ekibi, “Ekonomik döngünün geç dönemlerinde olduğunu görsek de özel sektörde olması beklenen aşırılıkların çoğunu görmüyoruz. Hane halkı borçlarının harcanabilir gelire oranı veya şirket borçlarının GSYİH’ya oranı çok fazla genişlemedi” ifadelerine yer verildi.

Ekonomistler tarafından sıklıkla dile getirilen bir gösterge olan hane halkı borcunun GSYİH’ya oranı tüketicilerin mali sağlık durumuna ilişkin kritik bir göstergedir.

Korkulan senaryo olan ‘kredi sıkışıklığı’ hiç görülmedi

Silicon Valley Bank’in bu yılın başlarında çökmesinin ardından Wall Street çevrelerinde birçok analist bankaların tüketicilere sağlayacağı kredilerin sınırlandırılacağını öngörüyordu. Yaklaşan bu kredi sıkışıklığının şiddetli olması bekleniyordu. Hatta bazı analistler bu tablonun FED’in enflasyonla mücadelesine de yardımcı olabileceğini öne sürüyordu.

Ancak böyle bir durum gerçekleşmedi. Aksine bankalar kredi notu daha düşük kurumlara dahi kredi vermeye devam etti.

Sıkışan istihdam piyasası büyümeyi destekledi

UBS ekibi işçilere yönelik talebin ABD ekonomisinin resesyondan uzak kalmasında önemli bir faktör olduğunu belirtiyor.

Amerikan hükümet verilerine göre, pandemi sonrası ABD ekonomik toparlanmasının başladığı Mayıs 2020’den bu yana ülkede 25 milyondan fazla yeni istihdam üretildi ve yaklaşık 10 milyon iş ilanı halen açık durumda.

Pandemi sonrası dünyanın nasıl olacağı hala belli değil

2020’de ortaya çıkan ve yüzyılda bir görülecek nitelikte bir felaket olan pandemi ve ardından gelen maliye ve para politikası tepkileri ABD ekonomisini tarihsel emsali olmayan keşfedilmemiş bir bölgeye itti. Ekonomide ve finansta bu tür beklenmedik durumların sonuçlarını tahmin etmek son derece zordur. Ancak pandemi söz konusu olunca yeni dünyanın ne olacağını tahmin etmek pratik olarak imkansız hale geldi.

UBS ekibi, “Pandemi ve pandemi sonrası ekonomi, ekonomistlerin ve yatırımcıların şimdiye kadar yaşadığı hiçbir şeye benzemiyor. Bu hem ekonominin ne kadar iyi performans gösterdiğini hem de resesyon olasılığını belirlemeyi daha da zorlaştırdı” diyor.

Ekonomi “dönüşümlü resesyon” yaşıyor

Kovid-19 dünyaya ilk ortaya çıktığı sırada tüketim mallarına olan talep artarken hizmet sektörüne olan talep düşmüştü. Şimdi ekonomik ilerlemenin başlamasıyla bunun tam tersi yaşanıyor.

UBS analistlerine dönüşümlü resesyon tabirini bu tablo süreçle açıklıyor: Ekonomide hizmet sektörü patlama yaşarken imalat sanayi resesyona giriyor.

İsviçre bankası analistleri, “Pandemi sırasında ekonomik toparlanmanın ilk yılında, patlama yapan ürün bazlı sektörleri yükselişe geçerken çok daha sert etkilenen ve toparlanması çok daha yavaş olan hizmet sektörleri düşüşe geçmişti. Servetin bu şekilde el değiştirmesi süreci K şeklinde ekonomi adlandırılır.

“İmalat sektörü, mal talebi nedeniyle nispeten hızlı bir şekilde toparlanabildi. Harcama kalıpları 2022'de normale dönmeye başladığında ve mallara olan talep düştüğünde, imalat çıktısı süreci kısa bir zamanda takip etti. Sonuç olarak, imalat üretimi geçen sonbahardan bu yana daraldı ve etkin olarak bir resesyon dönemi içerisinde. Tüketim mallarına özellikle de otomobillere yapılan harcamaların 2023’te yeniden artmasıyla imalat sektörü de derin bir çöküşten kaçınacaktır ve yıl sonuna doğru toparlanmaya başlayacaktır” diyor.

Hizmet sektörü daha sağlam

ABD Tedarik Yönetimi Enstitüsü'nün (ISM) verileri, aylardır imalat sektöründeki ekonominin hizmet sektöründen daha fazla yavaşladığını gösterdi. Ancak hizmet sektörü ABD ekonomisinin yaklaşık dörtte üçünü oluşturduğundan ekonomide geniş çaplı bir gerileme mümkün olmadı.

Haziran ayına ilişkin ISM imalat sektörü anketi, Mayıs 2020'den bu yana en zayıf rakamları paylaştı. Ülkedeki imalat sanayi üretimi bir önceki ay %46,9 seviyesinden %46'ya gerileyerek sekiz ay üst üste düşüş gösterdi.

Buna karşılık, ISM'nin hizmetler sektörüne yönelik barometresi haziran ayında %53,9'a yükselerek %51,3'lük tahminleri aştı ve üst üste altıncı ayda da genişledi.

Ekonomik genişleme dönemleri daha uzun sürüyor

Geçen yüzyılda ekonomik genişleme dönemleri ortalama olarak daha uzun süre devam ederken resesyonlarsa daha kısa sürede çok daha az sıklıkla gerçekleşti. UBS analistleri ekonomilerdeki yapısal değişikliklerin ekonomileri genişlettiğini resesyon risklerini azalttığını belirtiyor. Analistlere göre, pandemi sonrasında bu ekonomiyi destekleyen nitelikteki bu dinamiğin değişmesi muhtemel değil.

Vanguard: Yatırımcılar hisse senetlerinde yükseliş eğiliminde

Tesla'nın yılın ikinci çeyreğinde net kârı arttı

Goldman Sachs'ın kârı yüzde 58 geriledi

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.