ABD borsaları çöküyor mu?

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Son haftalarda ABD borsaları sürekli olarak düşüş gösterirken ABD Hazinesi tahvil getirileri de yükselişe geçti. Bu süreçte teknoloji odaklı Nasdaq Endeksi düzeltme bölgesine geriledi ve Amerikalılar borsalarda neler olup bittiğine odaklanmaya başladı.

ABD’de Google aramaları artan bir hızda borsaların ve ekonominin durumuna odaklanmaya başladı. Bunun iyi de bir nedeni var.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, ABD borsalarında Dow Jones Endeksi geçtiğimiz hafta Ekim 2020’den bu yana en sert düşüşünü gösterdi. S&P 500 ve Nasdaq endeksleri ise aynı haftada 20 Mart 2020’den bu yana en sert düşüş görüldü.

Söz konusu düşük performans Google’da “Borsalar çöküyor mu?” ve “Borsalar neden çöküyor?” aramalarını en popüler aramalar arasına soktu.

Borsalar nasıl çöker?

MarketWatch yazarı Mark DeCambre tüm bu tartışmaları derlemek için öncelikle borsalardaki çöküşün genel tanımını derliyor. Zira borsalarda “çöküş” kavramının kesin bir tanımı olmasa da bu kavram genellikle düşüşün zamanlaması, aniliği ve etkileri üzerinden tanımlanıyor.

Yatırım danışmanlığı şirketi Infrastucture Capital Management’ın Baş Yatırım Sorumlusu Jay Hatfield borsalardaki çöküşün genellikle varlık sınıflarında en az %50’lik bir düşüş anlamına geldiğini belirtiyor. Hatfield’a göre bu düşüş ani bir şekilde ya da bir yıl içerisinde meydana gelebilir. Ancak borsalarda çöküş kavramı günümüzde çok daha yaygın bir şekilde kullanılabiliyor. Hatfield çöküşlere örnek olarak Bitcoin’deki sert düşüşü gösteriyor.

Baş yatırım sorumlusu ABD hisse senetlerindeki son düşüşün hiçbir açıdan çöküş kavramını yansıtmadığını ancak borsalarda kırılgan bir dönemin yaşandığını belirtiyor. Hatfield konuyla ilgili açıklamasında borsalara ilişkin, “Çökmüyor fakat oldukça kırılgan” ifadelerine yer verdi.

Piyasalarda neler oluyor?

DeCambre, küresel ekonominin salgınla mücadele ve enflasyondaki artış devam ederken hisse senetleri endekslerinin yeni bir para politikası rejimine geçişini yeniden değerlendirdiğini söyledi. Borsa yazarı ekonominin bazı bölgelerine ilişkin şüphelerin ve Çin-ABD ilişkileri, Rusya-Ukrayna krizi ve Orta Doğu’daki belirsizlik gibi dış politika gündemlerinin de ayı piyasası yatırımlarına ve kötümser havaya katkı sağladığını belirtti.

Tüm bu belirsizliklerin birleşimi borsalardaki düşüşler sırasında daha hassas terimlerin kullanılmasına da etkili oluyor.

Borsalarda düşüş trendi oluşması yeni bir durum değil. Ancak DeCambre’ye göre bu ortam borsalara yeni giren yatırımcılar ve hatta bazı tecrübeli yatırımcılar için rahatsız edici olabilir.

Teknoloji odaklı Nasdaq Endeksi geçtiğimiz hafta Çarşamba günü 19 Kasım tarihli son zirvesinden %10’un üzerinde geri çekilerek düzeltme bölgesi olarak tabir edilen bölgeye geriledi. Nasdaq Endeksi en son 8 Mart 2021 tarihinde düzeltme bölgesine gerilemişti.

Cuma gününü Kasım ayı zirvesinin %14 gerisinde kapatan Nasdaq Endeksi düzeltme bölgesinin daha da derinlerine doğru sürükleniyor. Düşüşün %20’yi aşması ise borsa teknisyenlerinin “ayı piyasası” olarak tabir edilen bölgeye girmesi anlamına geliyor.

Bu süreçte Dow Jones Endeksi ise geçtiğimiz haftayı 4 Ocak tarihinde ulaştığı zirve seviyesinin %6,89 gerisinde bitirdi. Endeks düzeltme bölgesinin %3,11 oranında yukarısında işlem görüyor. S&P 500 Endeksi ise haftayı 3 Ocak tarihindeki zirvesinin %8,31 gerisinde düzeltme bölgesinin sadece %1,69 aşağısında sonlandırdı.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, ABD’de düşük sermayeli şirketlerin endeksi olarak bilinen Russell 2000 Endeksi ise en son zirvesinin %18,6 gerisinde, ayı piyasasına %1,4 uzağında haftayı bitirdi.

ABD Merkez Bankası’nın daha sıkı para politikasına geçmesi borsalardaki boğa piyasası algısının üç sebepten darbe almasına neden oluyor. Pandemi sürecinde borsaları destekleyen varlık alımlarının Mart ayına kadar sonlandırılması bekleniyor. Ardındansa şu anda %0 ila %0,25 arasında olan FED’in politika faizlerinin bu yıl en az üç kez artırılması öngörülüyor. Tüm bunlara ek olarak Mart 2020’den itibaren piyasaları desteklemek için ciddi biçimde büyütülerek 9 trilyon dolara getirilen FED bilançosunun da sıkılaştırılması hedefleri de yatırımcıları endişelendiren FED gündem maddeleri arasında.

Yüksek enflasyon ile mücadele için uygulanan tüm bu taktikler pandemi ile mücadele için piyasaya salınan milyarlarca dolarlık fonun geri çekilmesi anlamına gelebilir.

Bu yıl ekonomik büyüme konusundaki belirsizlik ve daha yüksek faiz beklentisi yatırımcıları teknoloji ve yüksek büyüme odaklı hisse senetlerinden geri adım atmaya zorluyor. Tüm bu durum Bitcoin ve Ethereum gibi kripto dahil birçok spekülatif varlığın da değer kaybetmesine yol açıyor.

Hatfield, "Aşırı Fed likiditesi, spekülatif hisse senetleri, kârsız teknoloji hisse senetleri, SPAC'lar (özel amaçlı satın alma şirketleri) ve kripto para birimi de dahil olmak üzere birçok varlık sınıfını aşırı değerlenme etkisine sahipti" ifadelerine yer verdi.

10 Yıllık ABD Hazinesi tahvil getirileri 2022’de 20 baz puanın üzerinde artış göstererek 2009 yılbaşından bu yana en hızlı yılbaşı yükselişini kaydetti. Hatfield bu durumu “likidite beklentisinin yok olmasının semptomları” olarak tanımlıyor.

Hatfield, “Temel belirleyici olan faiz oranları değil likiditedir. Halka açık hisse senetlerinin neredeyse tamamı yaklaşık olarak aynı süre/faiz oranı hassasiyetine sahiptir. Bu sebeple teknoloji hisseleri aksi yönde piyasa yorumları olmasına karşın faiz artışlarından orantısız bir biçimde etkilenmez” ifadelerine yer verdi.

Her halükarda, ABD Federal Açık Piyasa Komitesi'nin 25-26 Ocak'taki yapacağı para politikası toplantısının piyasalarda daha fazla fiyatlandırma değişimine zemin hazırladığı muhtemeldir.

Piyasalar ne sıklıkta düşer?

Borsaların yalnızca yükseldiğine yönelik yatırımcı bakış açısı çok da yanlış değil. Zira borsalar pandemi sırasında dahi dirençli kalmayı başarmıştı. Buna karşın DeCambre borsalarda %5 ve üzeri bir düşüşün Wall Street’te sıklıkla görülen bir durum olduğunu belirtiyor.

CFRA’nın Baş Yatırım Stratejisti Sam Stovall ise borsalardaki bu düşüşü, “çok tipik” bir durum olarak görüyor. Stovall açıklamasında, “Bu bir çöküş mü? Hayır. Ancak ister inanın ister inanmayın bu ortalama bir düşüş. Ben piyasaların her zaman yaptığı şeyi yapıyor olduğu şeklinde yorumluyorum. Bir boğa piyasası asansörü yükseltirken ayı piyasası da aşağı indirir. Sonuç olarak insanlar borsalardaki düşüşlerden korkar” ifadelerine yer verdi.

Stovall, borsadaki düşüşleri genel büyüklüklere göre kategorize etmeyi tercih ediyor ve şu anki düşüşün bir "çökme" için belirli kriterler sunmadığını belirtiyor. Baş stratejist, “Yüzde 5’e kadar olan düşüşleri ‘gürültü’ olarak tanımlıyorum. Ancak bu oran yüzde beşe yaklaştıkça daha fazla gürültü duyarız” dedi. Stovall yüzde beş ila yüzde 10 arasındaki düşüşleri geri çekilme en az yüzde 10 oranındaki düşüşleri düzeltme ve yüzde 20 ve üzeri düşüşleri ayı piyasası olarak tanımladığını belirtiyor.

Yatırımcılar ne yapmalı

Düşüşler sırasında en iyi strateji hiçbir strateji yapmamak olabilir. Ancak DeCambre’ye göre bu noktada her şey yatırımcının risk toleransına ve yatırım ufkuna bağlı olarak değişebilir. Jay Hatfield konuyla ilişkili olarak, “Hiçbir şey yapmamak genellikle en doğru stratejidir” diyor.

Hatfield ayrıca yüksek temettü geliri olan tüketici ihtiyaçları, altyapı ve enerji yatırımları gibi savunma yatırımları olarak bilinen sektörleri de işaret ediyor.

Finans uzmanları normalde aceleci bir şey yapmamak konusunda dikkatlidirler. Ancak bazı Amerikalıların yaşlarına ve yatırım profillerine bağlı olarak diğerlerinden daha fazla endişelenmeleri için nedenleri olduğunu da belirtirler. Stratejistler, daha yaşlı olan bireylerin mali danışmanıyla durumu tartışmak isteyebileceğini ve daha genç bir yatırımcınınsa mevcut yatırım kurulumlarından memnun olması durumunda yatırımlarını sabit tutabileceğini söylüyor.

Borsalardaki geri çekilmeler portföy yönetiminde dikkatli davranan yatırımcılar için fırsatlar oluşturabilir. Bununla birlikte, düşüşler genellikle sürü psikolojisine ve yatırımcıların toplu halde satışa geçmesine neden olur.

Hatfield, piyasanın "yatırımcı güvenini sarstığını ve daha fazla satış yapma eğiliminin oluştuğunu" belirtiyor.

Ancak DeCambre ne olursa olsun yatırımcıların çökme söylentileri karşısında bile borsalar hakkındaki düşünceli konusunda temkinli ve akılcı olması gerektiğinin altını çizdi.

ABD Ukrayna’ya silah yardımına devam ediyor

Brent petrolün varil fiyatı 87,65 dolar!

Goldman'ın Fed beklentisi

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.