5 kritik soruda faizdeki artışın cevabı

Türkiye yeni ve PPK toplantısıyla kritik bir haftaya girdi. Gözler MB’nin faiz kararında. Peki bundan sonra neler olacak? Habertürk Gazetesi ekonomi yazarı Abdurrahman Yıldırım yazdı:
Ekonomi yönetiminin Başbakan Erdoğan‘la yaptığı Dolmabahçe Zirvesi ardından Merkez Bankası, faiz koridorunun üst sınırını yukarı çekmeyi görüşeceğini açıkladı. Geçen hafta piyasalar da yatıştı. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan son bir haftada Türkiye’ye gelen yabancı sermayenin 1 milyar doları bulduğunu açıkladı. Mayısın son haftasından itibaren sermaye hareketleri bitişikte yer alıyor. Mayıs sonunda Dolmabahçe Zirvesi’ne kadar geçen 7 haftada net bazda 4 milyar dolarlık çıkış yaşandı. Bu çıkış sadece hisse senedi ve devlet iç borçlanma senetlerinden. Yabancıların bu iki yatırım aracındaki portföy büyüklüğü de mayıs sonunda 142 milyar dolardan 12 Temmuz’da 119 milyar dolara indi ve yüzde 16.2 düzeyinde azaldı. Net bazda 4 milyar dolarlık çıkışın yanında piyasa değerindeki azalma 23 milyar dolarlık daralma yarattı. Son hafta gelen net 1 milyar dolarla son 7 haftalık sermaye çıkışları tersine çevrilmiş oldu.
KREDİNİN REFERANSI
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı‘nın taahhüdü, 23 Temmuz’daki Para Politikası Kurulu’nda faiz koridorunun üst sınırını artırmayı görüşmek. Yüzde 6.5 olan faizkoridorunun üst bandınının yaklaşık 1 puan yukarı çekilmesi bekleniyor. Bu faiz oranından normal günlerde Merkez Bankası para vermiyor, zaten isteyen de olmuyor. Ancak olağanüstü durumlarda Merkez Bankası’nın piyasaya, yani bankalara vereceği paranın en üst faizini ifade ediyor. Bankalar koridorun üst bandını daha çok kredi faizlerine referans olarak alıyor. Faizoranının artması sonucu bankalar da kredi faizlerini daha rahat artırabilecekler. Üst sınırın artırılmasının bankalara tek yarar tarafı bu.
ASIL YABANCILAR İSTİYOR
Buna karşılık Merkez Bankası olağanüstü zamanlarda satacağı paranın faizini artırmış oluyor ki, bu bankaların pek işine gelmiyor. İlle üst sınırın artırılması değil ama Merkez Bankası’nın gerektiği zamanda faizi artırıp artıramayacağını görmek ve test etmek isteyenler yabancılar. Oyun küresel kurallara göre mi oynanacak yoksa yerel mi kalacak, bunu görmek istiyorlar. Yoksa Merkez Bankası’nın artıracağı faiz ile piyasada oluşan Hazine faizi zaten birbirinden kopmuş durumda. Türkiye’nin yüzde 4.5’lik politika faizi dünyada 85. sırada yer alıyor. Buna karşılık 10 yıllık tahvil faizinde yüzde 8.62 ile 8. sırada bulunuyor. Faiz artıracağını açıklaması ile Türkiye’nin tahvil faizlerinin düşmesi böylesi büyük faiz makasından ve yabancıların yeniden piyasaya gireceği beklentisinden kaynaklanıyor. Siyasi otorite veMerkez Bankası da kredi ve Hazine faizleri artmasın diye faiz artışına sıcak bakmıyor.
FONLAMA FAİZİ DÜŞTÜ
Geçen hafta Hazine ihalelerinin yoğun olduğu bir haftaydı ve Merkez Bankası bir yandan faizi artıracağını açıklayarak tansiyonu düşürdü ama öbür yandan da piyasaya daha düşük faizle borç verdi. Açıklama 12 Temmuz’la biten haftanın sonunda yapıldı. 12 Temmuz’da Merkez Bankası’nın bankaları fonlama faizi ortalama yüzde 5.55 iken, üç gün sonra geçen çarşamba günü yüzde 4.78’e kadar düştü. Merkez faiz koridorunu artırmaya hazırlanırken piyasaya verdiği paranın ki, son haftalarda açık piyasa işlemleri yoluyla sağlanan likidite 30-40 milyar lira tutarında, faizi düşürüldü.
TEK YER ETKİLENEBİLİR
Birden çok faizin olduğu ve bankaların fonlanacağı ana faizin her gün değiştiği bir ortamda faiz koridorunun üst bandının artırılmasından kim etkilenecek? Faiz artırım ihtimali ve Merkez Bankası’nın fonlama maliyetini aşağı çekmesi, Hazine faizini düşürüyor. Geriye etkilenecek faiz olarak ticari ve tüketici kredileri kalıyor. Ticari faizlerin maliyetlerinin düşürülmesiyle ilgili çalışmanın başlatıldığını Ali Babacan açıkladı. Bu durumda Merkez’in artıracağı faiz koridorunun üst bandı, olsa olsa tüketici faizlerini yükseltici etki yapar. Zaten ekonomi yönetiminin açıklamalarından ve Başbakan’ın konuşmalarından tüketici kredi artışına soğuk oldukları sonucunu çıkarıyorum.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.