Uzmanlar enflasyon verisini yorumladı

1 / 6

---

Vakıfbank Tarafından Hazırlanan Analiz Raporu:

 "Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Nisan’da aylık bazda %1.69 (VakıfBank Ekonomik Araştırmalar beklentisi: %2.42, Piyasa beklentisi: %2.40) arttı. Yıllık bazda ise TÜFE Mart ayındaki %19.71’den Nisan’da %19.50’ye geriledi. Enflasyonun Nisan’da beklentimizden sapmasında gıda ve alkolsüz içecekler, giyim ve ayakkabı ile alkollü içecekler ve tütün gruplarındaki artışın beklentimiz altında gerçekleşmesi etkili oldu.

Nisan’da sigara fiyatlarına yapılan zammın etkisiyle harcama gruplarında en yüksek artış bir önceki aya göre %6.77 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda yaşandı. Ancak artış beklentimizin altında kaldı. Grubun enflasyona artış yönlü katkısı ise 0.29 puan oldu.

Beklentilerin altında artışın gerçekleştiği bir diğer grup giyim ve ayakkabı grubu oldu. Giyim ve aykkabı grubu bir önceki aya göre %5.36 arttı ve enflasyonu 0.39 puan artış yönlü etkiledi. Giyim ve aykkabı grubundaki Nisan ayı artışı 2004 yılından sonraki en düşük artış oldu.

Yeni sezon satışlarının başladığı ve geçmiş yıllar Nisan ayları ortalamasının %10.2 olduğu giyim ve ayakkabı grubunda bu yıl kurdaki yükselişin de etkisiyle geçmiş yıllara göre daha yüksek bir artış yaşanmasını bekliyorduk. Bu nedenle giyim ve ayakkabı grubundaki sapma, enflasyonun beklentimizden sapmasındaki ana belirleyicilerden biri oldu. Enflasyon içinde en yüksek ağırlığa sahip gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları bir önceki aya göre %1.4 oranında arttı ve enflasyonu 0.33 puan artış yönlü etkiledi. Ancak taze meyve sebze fiyatlarında artış beklememize karşın düşüş yaşanmış olması sonucu gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki artış da beklentimizin altında kaldı.

Nisan’da mobilya ve beyaz eşyada KDV ve ÖTV indirimlerinin uzatılmasına karşın fiyatlara yapılan zamların etkisiyle ev eşyası grubunda aylık bazda %2.64 artış yaşandı. Kurdaki yükselişin etkisiyle çeşitli mal ve hizmetlerde %1.94, yeni öğretim dönemi için kayıtların devam etmesinin etkisiyle eğitim grubunda %1.26, akaryakıt fiyatlarına yapılan zamların etkisiyle ulaştırma grubunda %1.19, gıda fiyatlarındaki ve hizmet enflasyonundaki yükselişin etkisiyle lokanta ve oteller grubunda ise %1.13 artış yaşandı.

Nisan’da düşüş yaşanan tek grup ise haberleşme grubu oldu. Haberleşme grubunda fiyatlar bir önceki aya göre %0.3 düştü. Nisan’da gıda ve enerji gibi kontrol edilemeyen kalemleri içermeyen çekirdek enflasyon (C endeksi) bir önceki aya göre %1.56 arttı ve yıllık bazda Mart’taki %17.53’ten %16.30’a geriledi. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) Nisan’da bir önceki aya göre %2.98 arttı ve yıllık bazda Mart’taki %29.64’ten %30.12’ye yükseldi. Yİ-ÜFE’de sektörler bazında en hızlı artış %17.1 ile ham petrol ve doğalgazda, ana sanayi gruplarına göre ise %5.29 ile enerji grubunda yaşandı. Böylece Yİ-ÜFE ve TÜFE arasındaki fark açıldı. İki endeks arasındaki farkın Yİ-ÜFE’deki yükseliş sonucu açılması gelecek ay TÜFE üzerinde yukarı yönlü baskının artacağını gösteriyor.

Sonuç olarak, Nisan’da enflasyon sürpriz bir şekilde beklentilerin oldukça altında %1.69 arttı ve yıllık bazda %19.5’e geriledi. Enflasyonun beklentilerin altında kalmasında giyim ve ayakkabı, gıda ve alkolsüz içecekler ile alkollü içecekler ve tütün gruplarında fiyat artışlarının beklentilerin altında kalması etkili oldu. Çekirdek enflasyonda da yıllık bazda düşüş devam etmesine karşın, Yİ-ÜFE yükselmeye devam etti ve son üç ayın en yüksek seviyesi olan %30.12’ye çıktı. Böylece Yİ-ÜFE ve TÜFE arasındaki farkın açılması sonucu önümüzdeki ay TÜFE üzerinde yukarı yönlü baskılar artacaktır. Ayrıca giyim ve ayakkabı grubunda bu ay beklenen ancak gerçekleşmeyen artışı gelecek ay görebiliriz. Sigara fiyatlarında da ÖTV zamlarıyla birlikte yeni artışlar sonucu Mayıs ayında da artış devam edebilir. Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda da aylık artış beklentilerin altında kalsa da yıllık bazda %31.9 ile 2003 bazlı serinin en yüksek seviyesine ulaşıldı. Bu durum TÜFE üzerinde yukarı yönlü baskıya neden olacaktır. Söz konusu nedenlerle Mayıs ayında enflasyonda artış görebiliriz. Yılsonu enflasyon beklentimiz ise %15.9 olmakla birlikte ikinci çeyrek gelişmeleri ve kurdaki hareket yılsonu enflasyon beklentilerinde belirleyici olacaktır."