Uzmanlardan dış ticaret verisi yorumu geldi

2 / 2

---

Halk Yatırım Başekonomist Banu Kıvcı Tokalı tarafından hazırlanan analiz:

"Yıllık açıktaki daralma devam ediyor Şubat ayında dış ticaret açığı 2,13 milyar dolar (beklentimiz: 1,85 milyar dolar) seviyesinde gerçekleşti. Böylece yıllık dış ticaret açığı, büyümedeki yavaşlama eşliğinde ithalatta devam eden yıllık azalışa ek olarak altın dengesinde iyileşmenin de sürmesiyle, Ocak ayı sonundaki 48,5 milyar dolar seviyesinden 44,5 milyar dolar seviyesine geriledi.

Yıllık dış ticaret açığının, büyüme hızında yavaşlama, altın ithalatında normalleşme, enerji fiyatlarının son zamanlardaki yukarı yönlü seyrine karşılık, geçen seneye kıyasla ılımlı kalmaya devam etmesi ve kurdaki değer kaybının gecikmeli etkileri ile, baz etkisine de bağlı olarak, düşüş trendini yılın ikinci ve üçüncü çeyreklerinde de sürdürerek 35-40 milyar dolar bandına kadar inebileceğini tahmin etmekle birlikte, büyümede yeniden dengelenmenin belirginleşmesiyle, yıllık dış ticaret açığının 2019 sonunda tekrar 50-55 milyar dolar bandına yükselebileceğini öngörüyoruz.

Altın ticareti, dış ticaret dengesindeki iyileşmeye destek olmaya devam etse de katkısında azalma var. Ocak 2018'de 2 milyar doların üzerine yükselen ve Şubat-Mayıs 2018'de 1,0-1,5 milyar dolar bandında gerçekleşen altın ithalatı, Haziran ayından itibaren 0,5-0,7 milyar dolar seviyelerinde bulunuyor (Ekm: 0,4 milyar dolar, Kas: 0,5 milyar dolar, Ara: 0,5 milyar dolar Oca: 0,6 milyar dolar Şub: 0,7 milyar dolar). Petrol fiyatları, dış dengedeki iyileşmenin boyutu açısından kritik olmaya devam ediyor.

2018 yılında aylık ortalaması 3,6 milyar dolar olan enerji ithalatı, Şubat ayında mevsimsel olarak aylık bazda %10,6 düşüş gösterdi ve 3,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Ayrıca, Kasım-Aralık döneminde yaşanan sert düşüşün gecikmeli etkisiyle de yıllık enerji dengesi 2,9 milyar dolar seviyesine geriledi (Şubat 2018'de 3,1 milyar dolar açık seviyesindeydi).

Petrol fiyatlarında yaşanan yükseliş eğilimi sonrasında yüksek seviyelerin korunmasına karşılık, geçen seneye kıyasla ılımlı seyri ve Kasım-Aralık döneminde yaşanan sert düşüşün gecikmeli etkisinin devam etmesiyle de dış dengedeki iyileşmeye katkı sağlamasını sürdüreceğini düşünüyoruz. Ancak küresel resesyon endişelerinin arttığı bu dönemde bile fazla düşüş göstermeyen ve yüksek seviyelerini koruyan petrol fiyatlarındaki mevcut seviyelerin önümüzdeki dönemde de korunup korunmayacağı dış dengedeki iyileşmenin boyutu açısından önemli olacak.

Altın ve enerji hariç dış açıktaki iyileşme devam ediyor. Mayıs ayından beri 12 aylık 'çekirdek' açıkta düşüş eğilimi korunuyor. Nisan sonunda 37,4 milyar dolara çıkan 12 aylık açık, 1,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen aylık altın ve enerji hariç ticaret fazlası ile, Şubat sonunda 0,1 milyar dolar fazlaya dönüşüyor (Ocak ayında 3,0 milyar dolar açık düzeyindeydi).

2019 yılının ilk yarısında da düşüş eğilimini korumasını bekliyoruz. Şubat dış ticaret verilerinin detaylarında, ihracatın ithalatı karşılama oranı aylık 2,3 puan yükseliş ile %86,4 seviyesinde (Ocak: %84,2, Aralık: %83,5, Kasım: %95,9) 12 aylık verilerde ise iyileşme görünümü devam ediyor (Şubat: %79,0, Ocak: %77,7, Aralık: %75,3, Kasım: %73,2).

Altın ve enerji hariç ihracat/ithalat oranına baktığımızda da, 2017 yılında %81,1 olan oranın 2018 yılında %95,4'e çıkmasının ardından 2019 yılının ilk iki ayında %111,4'e ulaştığını izliyoruz. AB'ye euro bazlı ihracat cephesinde de 12 aylık kümülatif verilerde güçlü görünümün devam ettiğini görüyoruz.

Geçen yılın Ağustos ayında, Mart 2014'ten beri en zayıf tabloya işaret etmesinin ardından, Şubat ayında da güçlenmesini sürdürerek yaklaşık son iki buçuk yılın en güçlü yıllık artışını gerçekleştirdi.Yıllık artış oranı Ağustos ayında indiği %4,9'dan Şubat sonunda %9,2'ye yükseldi. Avrupa Merkez Bankası'nın destekleyici adımlarının devamı, bu olumlu gelişimin devamı açısından önem taşıyor."