Siyasetçi İbrahim Turhan konuştu

6 / 6

---

DOLARDAN EN FAZLA YELLEN ENDİŞELENMELİ

-Dolardaki tırmanış nerede durur? Bunun Türk ekonomisine etkisi ne olur?

İbrahim Turhan: Bu konuyla ilgili en fazla endişe etmesi gereken kişi FED Başkanı Janet Yellen olsa gerek. Çünkü bu şekilde hem gelişmekte olan ülke paralarının tamamına karşı hem de gelişmiş ülke paralarına karşı değer kazanan ve aşırı güçlü duruma gelen Amerikan doları dünyada talebin daraldığı bir dönemde Amerikan ekonomisi açısından çok arzulanan bir durum olmayacaktır. Özellikle bu gelişmekte olan ülke piyasalarındaki eğilim devam ederse ki ben geçenlerde bunu B20 zirvesinde söylemiştim, bu güçlü doların oluşturabileceği olumsuz etkileri sınırlandırmak için hatta ve hatta yeni bir parasal gelişmenin bile gündeme getirilebileceğini düşünenlerdenim.

Tabi özellikle yabancı para cinsinden borçlu olan ve bu borcunu risk yönetimi yöntemleriyle kapatmamış buna bağışık hale gelmemiş olan kesimler açısından bir sıkıntı söz konusu. Ancak şunu açıkça ifade etmek gerekir, Türkiye ekonomisinin böyle şoklara karşı dayanıklılığı, geçmişle karşılaştırılmayacak kadar yüksek. Bir taraftan da bu artan dolar kuru sebebiyle belli noktalarda maliyet artışı yaşanırken, aynı zamanda doların artmasını sağlayan aynı dinamikler bu sefer emtia ve enerji fiyatlarını aşağı çekmek suretiyle bir dengelemeye de yol açıyorlar. Dolayısıyla doların tek başına ya da sadece Türkiye’den kaynaklanan sebeplerle artması gibi bir durumla karşı karşıya değiliz. Bu küresel ekonomide zaman zaman yaşanabilecek dalgalanma dönemlerinden birisidir. Burada çıkarmamız gereken en önemli ders şu, döviz geliri olmayan ya da döviz riskini yönetebilecek donanımına sahip olmayan kesimlerin dövizle borçlanmaması son derece önemli.

Dolar nerde durur? Bu öyle bir şey ki, arka arkaya beklenmeyen birkaç olay olup bir anda bu seyrin geri döndüğünü de görebiliriz. Bu şekilde bu seviyelerde uzun süre de kaldığını görebiliriz. Yukarıya gittiğini de görebiliriz. Dolarla ilgili bir kestirimde bulunmak mümkün değil. Ancak şunu söyleyebilirim; uzun dönemde ülkelerin para birimleri arasındaki değeri belirleyen en temel faktör, o ülkelerin ekonomilerindeki potansiyel büyüme hızları ve verimlilik artışlarıdır. Bu anlamda Türkiye daha avantajlı tabi çünkü, Türkiye’nin hem potansiyel büyüme hızı daha yüksek hem de verimlilik gücü daha yüksek. Yeter ki biz ülkemizde istikrarı sağlayalım. Daha önceden hazırlamış olduğumuz ve üzerinde bütün kesimlerin neredeyse mutabık kurumsal reform programını gecikmeksizin hayata geçirelim ve hem yeniden güven ve istikrar kazansın ekonomimiz hem üretim gücü artsın. Göreceksiniz bu tartışma diğer bir çok tartışma gibi unutulup gidecektir.