Petrol boğaları işbaşında

2 / 4

---

PETROL FİYATLARI ZIPLAYABİLİR

Çoğu uzman en azından bu yüzyılın kalan bölümünde temel yakıt kaynağı olmaya devam edecek petrolde jeopolitik riskin dönüş yaptığını kabulleniyor. Birkaç yıldan bu yana petrol fiyatlarında var olmayan endişe faktörünün Ortadoğu’daki gerginlik ile artık yeniden fiyatlanmaya başladı. 

Ortadoğu’daki gerginliklerin üzerine Suudi Arabistan’daki son gelişmeler ve bölgeyi daha riskli bir hale getirdi. Suudi Arabistan’ın Yemen’e saldırılarını yoğunlaştırması, Yemen’deki Husi hareketinin Riyad’a füze saldırıları ve Suudi Arabistan saldırıyı İran ve Hizbullah saldırısı ve bir savaş ilanı olarak nitelendirmesi bölgesel savaş riskini artırıyor. 

Dünyada ihraç edilen petrolün üçte birinin geçtiği Hürmüz Boğazı’nda kaza ile bile olsa bir petrol tankerine füze isabet etmesi, bölgeyi deniz trafiğine kapatacağı gibi uzun bir süre bölgeden arzın kesilmesine neden olacak. 

Ortadoğu’da olası bir savaş, sadece petrol fiyatlarının ‘zıplamasına’ neden olmayacak, hisse senetleri, tahvil, gayrimenkul, güzel sanatlar gibi bütün küresel finansal balonların petrol fiyatlarının sivri ucuyla patlamasına neden olabilir. 

Petrol fiyatları haziran ayında dip yaptıktan sonra eylül başından bu yana yükseliş trendinde seyrediyor. Brent petrol yılbaşından 19 Aralık’a kadar yüzde 12,5 değer kazanırken, yıl içinde en dip noktasından en tepe noktasına yüzde 44 değerlendi. 

Petrol fiyatları bilindiği gibi Haziran 2008’de tarihi zirvesi olan 140 dolara çıktıktan sonra küresel finansal krizle beraber 45 dolara kadar indi. Daha sonra küresel ham madde kaynaklarını adeta yutan Çin’in öncülüğündeki canlanma ile yeniden yükselerek 2011 başından 2014 Temmuz’una kadar 100-125 dolar arasında dalgalandı. Kuşkusuz bu yükselişte Arap Baharı, Irak’taki kargaşa, Suriye’de iç savaşın başlaması ve Rusya’nın Kırım’ı işgali gibi jeopolitik olayların da etkisi vardı. 

Daha sonra keskin bir düşüşle 2015 başında 50 dolara, aşırı bolluğun ve talep azalmasının devam etmesiyle 2016 Ekim’inde 31 dolara indi. 2017’ye de bu seviyeden hareketlenmeyle 57 dolar seviyesinden başladı. Küresel arz talep dengesinin 2017 başından itibaren dengelenmesi de fiyatların yıl içinde yükselmesinin en önemli nedeni...