Rusya krizi BİST’teki şirketleri nasıl etkiler?

3 / 5

---

TİCARİ İLİŞKİLERDE İBRE RUSYA’DAN TARAFTA, MOSKOVA BÖYLE BİR ORTAKLIĞI BALTALAMAK İSTEMEYECEKTİR 

BURÇAK GEZGİN – ALAN YATIRIM ARAŞTIRMA UZMANI
Son günlerde Rusya’nın Suriye’de operasyon yapmasıyla birlikte gerilen Türkiye-Rusya ilişkilerinde, tabi ki durumun bir de ticari tarafına bakmak gerekiyor. 2015 yılının ilk 7 ayına baktığımızda, Türkiye ile Rusya arasında 15 milyar dolarlık bir ticaret hacmi var. Bu 15 milyar dolarlık ticaret hacminde aslan payını Rusya alıyor. Bu dönemde Rusya’ya ihracatımız, 2.2 milyar dolar olurken, ithalatımız 12.8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Tabi bu ticari ortaklıkta, enerji ithalatımız da önemli bir kalem tutuyor. Özellikle Rusya’da geçen yıl düşük petrol fiyatları nedeniyle başlayan krizin bugün de rubledeki değer kayıplarıyla devam ettiğini görüyoruz. Bu durum özellikle Rusya’da faaliyet gösteren Türk firmaları için baskı uygulayabilir. Son zamanlarda iki ülke arasında gerilimin artması da Rusya’da hali hazırda faaliyet gösteren şirketler ve krizi fırsata çevirmek için Rusya’da yatırım yapan şirketler üzerinde belirsizlik yarabilir. Ancak hali hazırda Rusya ve Türkiye arasında bu kadar güçlü bir ticari ilişkinin olması sebebiyle iki ülke arasında bir kriz çıkması beklenmemelidir.
Özellikle iki ülke arasındaki ticaret hacminin yanında diğer taraftan birçok Türk firmasının Rusya’da yatırımları bulunuyor. Gayrimenkul sektörü bu yatırımlarda başı çekiyor. Başta Enka olmak üzere, Akfen Holding, Alarko Holding, ve Anel Elektrik’in Rusya’da faaliyetleri devam ediyor.  Tabi yatırımlar sadece bununla da sınırlı değil.  Şişe Cam’ın da Rusya’da 11 bağlı ortaklığı, bir iştiraki, bir iş ortaklığının bulunmasının yanında, Arçelik’in bir iştiraki ve Garanti, İş Bankası, Yapı Kredi gibi bankalarımızın iştirakleri bulunuyor. Bu yatırımların milyarca dolar’a tekabül etmesi, bu iki ülkenin birbirine bağımlılığının da ne denli yüksek olduğuna işaret ediyor. Yine de siyasi arenanın ateşlenmesi Rusya’ya yeni yapılacak yatırımlarla fırsatların değerlendirilmesini engelleyebilir. Nitekim geçen yıl Rusya’nın Ukrayna ile yaşadığı savaş ortamında ISGYO’nun Rusya’ya yapacağı yatırımı erteleme kararı aldığını biliyoruz.                                                                                                                                                                     
Bunun yanında Rusya’da iş yapan firmalarımızla birlikte, otomotiv sektörümüzün de Rusya’ya önemli bir ihracatı var. Özellikle yan sektörleriyle birlikte TOFAŞ burada başı çekiyor. Zaten Rusya ekonomisindeki alım gücünün zayıflamasıyla birlikte ihracat hacminin düşmesi, ikili ilişkilerin zarar görmesi halinde otomotiv sektörünü de etkileyebilir.
Tüm bunlar düşünüldüğünde birbirine ticari olarak bağlı olan bu iki ülke arasında ciddi bir siyasi gerilim beklenmemelidir. Ticari ilişkilerde ibrenin Rusya’dan tarafta olması da Rusya’nın böyle bir ortaklığı baltalamak istemeyeceğini gösteriyor.  Tabi,  burada Rusya’yı tek başına da değerlendirmemek lazım.  Özellikle Belarus ve Rusya Federasyonu’ndan ayrılan Asya ülkelerinde de Türk şirketlerinin yatırımı var. Rusya’nın halen bu ülkeler üzerinde siyasi ve ekonomik etkisi bulunuyor. Türkiye’nin de bu ülkelerdeki yatırımlarıyla birlikte bu ortaklık çok daha yüksek bir düzeye ulaşıyor.  Örnek olarak Belarus’da Turkcell’in önemli bir iştiraki bulunuyor. Tüm bunlar değerlendirildiğinde Rusya ile ticari faaliyetlerinin devam etmesi ve Türk şirketlerinin Rusya yatırımlarının zarar görmeyeceği terazide daha ağır basan taraf.