Rusya krizi BİST’teki şirketleri nasıl etkiler?

2 / 5

---

GERGİNLİĞİN PSİKOLOJİK SİNYALLERİYLE HİSSELERE SATIŞ BASKISI OLACAKTIR

BELGİN MAVİŞ – A1 CAPITAL DİREKTÖRÜ 
Geçtiğimiz hafta üst üste Türk hava sahasını ihlal eden Rusya ile Türkiye arasında ipler gerildi…
Bu gergin ortamda her ne kadar politik söylemler söz konusu olsa da eyleme geçildiği taktirde iki ülke arasındaki iplerin kopması an meselesi olacaktır.
Rusya ile Türkiye arasında iyi bir alıcı – tedarikçi ilişkisi söz konusu. Bu ilişkiye gelebilecek bir hasarda Türkiye’nin bazı sıkıntılarla burun buruna gelmesi muhtemeldir.
Kılıçların çekildiği böyle bir durumda Rusya’nın ilk olarak tepsini doğalgazda göstermesini bekliyoruz…
Enerjigunlüğü.net’e göre ihtimallere bakacak olursak;

*Türkiye Rusya`dan gaz alımını durdurursa? 

Türkiye İran ve Azerbaycan`dan da doğalgaz alıyor ama tüketilen gazın yüzde 60`a yakını Rusya`dan geliyor. 
Doğalgazı sadece gaz ocağında, mutfaklarda, kalorifer kazanlarında ya da kombilerde yakmıyoruz. Büyük bir bölümü elektrik üretimine gidiyor. 
Tüketilen elektriğin yarısına yakını doğalgazdan üretiliyor. Rus gazının payı daha ilginç. Şöyle söyleyelim, evinizdeki her dört ampulden birini Rus gazı ile yakıyorsunuz. 
Peki, başka yerden gaz alamaz mıyız? Zaten alıyorsunuz ama yetmiyor. Mevcut dört gaz boru hattından ikisi Rusya`dan diğer ikisi Azerbaycan ve İran`dan gaz getiriyor. Bu hatları başka tedarikçiler kullanamıyor. 
Doğalgazı sıvılaştırılmış şekilde (LNG) alsak? Zaten onu da yapıyoruz. Ama mümkün değil, yetmiyor. Boru gazına göre yüzde 6-8 pahalı oluşu bir yana, gelen ya da gelecek LNG`yi boru şebekenize aktarabilecek yeterlilikte dönüşüm terminali (LNG Terminali) kapasiteniz yok. 
Hadi diyelim ki karanlıkta kalmayı, üşümeyi göze aldınız, her gün yerine ayda bir çimmeye, pişirilmiş yemek yerine çiğ gıdalar tüketmeye razı oldunuz ve Rus gazı almaktan vaz geçtiniz. Yine kurtuluşunuz yok. Gazı almasanız da parasını ödeyeceksiniz. Çünkü bunun için anlaşmalara imza atmışsınız. 
Özetle, Türkiye`nin bu Rus doğalgazına ihtiyacı var. Bu yüzden Rus doğalgazından yakın beride vazgeçme imkan ve ihtimali sıfıra yakın.

*Ruslar Türkiye`nin gazını keserse? 

Rusya Türkiye`nin Almanya`dan sonraki en büyük doğalgaz müşterisi. 
Rusya petrol fiyatlarının hızla düştüğü bu dönemde, ekonomisinin can damarı olan doğalgaz ve petrol ihracatı gelirinin tek kuruşundan bile vazgeçebilir mi? 
Diyelim ki vazgeçmeye kalktı... Vermediği her birim metreküp başına Türkiye`ye ödemek zorunda kalacağı tazminatı düşünün... 
*Bir diğer sorun ise borsada işlem gören ve Rusya’da yatırımları olan bu şirketlerin bu durumdan nasıl etkileneceği?
Taraflar arasındaki gerginlik, geri adım atma sinyallerini vermeye başlarsa bu şirketlerin yatırımlarında herhangi bir aksama olması muhtemel değildir.. .
Yine de oluşan gerginliğin psikolojik sinyalleriyle hisselere satış baskısı olacaktır.
Ancak sert söylemler devam eder, Türkiye ve beraberinde NATO eyleme geçerse şirketlerin yeni ihalelerde yer almaması ve hisselerinde satışla birlikte agresif düşüşler söz konusu olabilir. 
Bu fiili süreç uzar ve uzlaşma ortamı yaratılamazsa şirketlerin yatırımlarının zarar görmesinin yanı sıra yerli, özellikle de yabancı yatırımcı hisselere satış baskısı yaparak değer kayıpları oluşabilir.
Bu durum iki ülke arasındaki ticari hayatı ciddi anlamda etkilemekle kalmaz, Rusya’da yatırımları bulunan Türk şirketlerini ve mali yapılarını da ciddi anlamda olumsuz etkileyebilir. Dileyelim bu kötü senaryo hiç gerçekleşmesin…

BİST’te kote olmuş, Rusya’da yatırımları olan şirketler: