Uzmanlar ödemeler dengesi açığını yorumladı

6 / 6

---

Vakıfbank tarafından hazırlanan analiz raporu:

"Cari işlemler dengesi Şubat ayında 718 milyon dolar açık vererek 950 milyon dolar olan beklentimizin altında gerçekleşti (piyasa beklentisi: 850 milyon $). 817 milyon dolar olarak açıklanan Ocak ayı cari işlemler açığı verisi 589 milyon dolara aşağı yönlü revize edildi. Ocak ayına yapılan bu revize ve bu ay kâr transferleri kanalıyla döviz çıkışı olacağı beklentimizin aksine döviz çıkışında azalış olması verinin tahminimizin altında gerçekleşmesine sebep olduğunu düşünüyoruz. “

Çekirdek cari denge” olarak da tanımlanan altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı 9 aydır fazla vermeye devam etti ve Şubat’ta 2.8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece cari işlemler dengesi Ekim ayı itibarıyla yıllık bazda toparlanışına ivme kaybederek devam etti. Ocak ayında 342 milyon dolar fazla veren mevsimsellikten arındırılmış 3 aylık ortalama cari açığın Şubat’ta 147 milyon dolar açık vermiş olması da söz konusu ivme kaybını destekliyor. 12 aylık gelişime bakıldığında, 17 milyar dolar ile yıllık cari açığın Şubat 2010’dan sonra gördüğü en düşük seviyeye çekildiği dikkat çekiyor. Söz konusu bu gelişmede kurlarda yaşanan sert yükselişle birlikte ithalatın gerilemesi belirleyici oldu. Yıllık enerji ve altın hariç cari denge ise 2018 yılı Ocak ayında 6.6 milyar dolar açık verirken bu yıl 28 milyar dolar fazla verdi.

Finansman hesabı tarafına bakıldığında geçen ay ciddi sermaye girişi ile cari açığın finansmanında önemli katkısı olan portföy yatırımlarında bu ay 1.8 milyar dolarlık giriş olduğu görülüyor. Söz konusu bu girişte Hazine’nin gerçekleştirdiği Eurobond ihracının önemli etkisi oldu. Ayrıca doğrudan yatırımlarda 486 milyon dolar ile sınırlı sermaye girişi , bankacılık sektörünün kredi ve mevduat hareketlerinin izlendiği diğer yatırımlarda ikinci ayda da sınırlı döviz çıkışı devam etti ve bu çıkış 128 milyon dolar oldu. TCMB nezdinde tutulan rezerv varlıklarda 2.8 milyar dolarlık rezerv artışı yaşandı. Net hata noksan kaleminde yaşanan 1.4 milyar dolarlık döviz girişi 2018 yılsonundaki tutarın ardından en yüksek döviz girişi oldu.

Sonuç olarak, iç talepteki yavaşlamının sonucu olan dış ticaret açığındaki yıllık bazda %77.5 gerilemeden destek bulan cari açık Ocak ayında %84 yıllık gerileme ile718 milyon dolar gerçekleşti. 12 aylık kümülatif toplamda cari açık 21.6 milyar dolardan 17 milyar dolara gerileyerek Şubat 2010’dan sonra gördüğü en düşük seviyede gerçekleşti. Söz konusu bu gelişmede kurlarda yaşanan sert yükselişle birlikte ithalatın gerilemesi belirleyici oldu. Yıllık enerji ve altın hariç cari denge ise 2018 yılı Şubat ayında 6.6 milyar dolar açık verirken bu yıl 28 milyar dolar fazla verdi. Finansman tarafına bakıldığında portföy yatırımlarının geçen ayki ciddi sermaye girişinin ardından bu ay cari açığın finansmanına 1.8 milyar dolarlık katkıda bulunduğu ve bu katkının ağırlıklı olarak yurtdışına tahvil ihracı yoluyla olduğu görülüyor. Son günlerde oldukça konuşulan TCMB’nin rezerv varlıklarında bu ay 2.8 milyar dolarlık rezerv artışı, net hata noksan kaleminde ise 1.4 milyar dolarlık döviz girişi yaşandı. Finansal koşullardaki sıkılaşmada yeniden artış yaşanması sonucu cari açıkta daha önce yılın 2.yarısına kadar beklediğimiz daralmanın yılın son çeyreğine kadar devam etmesini bekliyoruz. Bu bağlamda halihazırda 19 milyar dolar olan yılsonu cari işlemler açığı beklentimiz üzerinde aşağı yönlü risklerin arttığını düşünüyoruz."