İstanbul, Türkiye
Türkiye'nin 2002 yılından itibaren göstermiş olduğu büyüme performansının arkasında lokomotif sektör olarak inşaat sektörünün payı büyük. İstanbul başta olmak üzere, büyük şehirlerde yükselen alışveriş merkezleri, plazalar, lüks konut projeleri Türkiye'nin küresel krize rağmen büyümesini sürdürmesinde etkili oldu. Ancak bu durumun ne kadar sürdürülebilir olduğu ve Türkiye konut sektöründe bir balondan söz etmenin mümkün olup olmadığı tartışma konusu.2008 krizini öngörmesiyle ünlü ekonomist Nouriel Roubini'nin de içinde bulunduğu bazı ekonomistler Türkiye'yi konut balonu riski olan ülkeler arasında sınıflandırırken, bazı ekonomistler ve gayrimenkul uzmanları ise Türkiye'de konut fiyatlarının pek çok ülkeye göre hâlâ düşük olduğunu ve hane halkının konuta olan talebinin sürdüğünü ve dolayısıyla fiyat artışları içinhâlâ bir alan olduğunu belirterek bir konut balonundan söz etmenin mümkün olmadığı görüşünü paylaşıyorlar.
Türkiye genelinde konut fiyatı/kira oranı 17,55. İstanbul'da bu oran şehir merkezi için 19,39 olurken, merkez dışı bölgelerde ise 15,46olarak karşımıza çıkıyor.Bu veriler Türkiye'de, İstanbul da dahil olmak üzere bir balondan söz etmenin mümkün olmadığını gösteriyor. Özellikle Londra ve Paris örnekleriyle kıyaslandığında İstanbul için tehlike çanlarının çaldığını söylemek şu aşamada çok anlamlı görünmüyor ama ev fiyatlarında bir doygunluk olduğu da çok açık.
Fakat,Temmuz ayında İstanbul'da metrekare başına konut satış fiyatları bir önceki yıla göre %21.59 oranında arttı ve Türkiye'de fiyatların en çok yükseldiği şehir oldu. Türkiye genelindeki artış oranı ise%13,87. Ağustos verilerine göre Türkiye'de yıllık enflasyon ise %9,54.İstanbul'da ortalama konut satış fiyatı şehir merkezi için 4,987.21 TL/m2 olurken, merkez dışındaki bölgelerde 2,126.84 TL/m2 oldu.
2013 yılında toplam 1,157,190 konut satışı yapıldı. Bu toplamda yeni konut satışı sayısı 529,129 oldu. İstanbul'da ise toplam 123,678 konut satışının 56,166 adedi yeni konutlara aitti. 2014 yılının ilk altı ayında Türkiye genelinde toplam 609,877 adet konut satışı yapılırken, yeni konut satışı sayısı 281,216 oldu. 2014'te İstanbul'da satılan toplam 123,678 adet konutun içindeki yeni konut satışı sayısı ise 56,166 oldu.
Konut balonundan bahsetmek için hane halkı talebinden ziyade yatırımcı talebinde bir artışın olması gerekiyor. Türkiye genelinde hane halkı talebinin hâlâ canlı olduğunu söylemek mümkün. Bu nedenle yeni konut inşaatları ile hane halkı talebi arasında bir uçurumdan söz etmek çok fazla mümkün değil.
Diğer taraftan, İstanbul ve Antalya gibi sahil kesimi şehirlerinde özellikle yabancı yatırımcı talebinde son yıllarda bir artıştan söz edilebilir. 2014 yılında Türkiye genelinde yabancılara toplam 9,980 konut satışı yapılırken, bu toplamda İstanbul'un payı 2,933, Antalya'nın payı ise 3,693 oldu. 2013'te yabancılara yapılan toplam konut satış sayısı 12,181 olurken İstanbul'un payı 2,447, Antalya'nın payı ise 1,112 idi.
Türkiye geneli için olmasa bile, enflasyonun üzerindeki artış oranları, artan yatırımcı talebi, bugün olmasa da ilerleyen dönemlerde İstanbul için balon tehlikesinin oluşabileceğine işaret ediyor. Hükümetin kredi kullanımını sınırlamaya yönelik önlemleri ve konut tesliminde KDV oranındaki artış konuta olan talebi de kısıtlarken, balonun daha fazla şişmesini de engelliyor."
DESTEK MENKUL ARAŞTIRMA
borsaningundemi.com’da yer alan bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan bilgiler, güvenilir olduğuna inanılan halka açık kaynaklardan elde edilmiş olup bu kaynaklardaki bilgilerin hata ve eksikliğinden ve ticari amaçlı işlemlerde kullanılmasından doğabilecek zararlardan www.borsaningundemi.com ve yöneticileri hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Burada yer alan görüş ve düşüncelerin www.borsaningundemi.com ve yönetimi için hiçbir bağlayıcılığı yoktur.
BİST isim ve logosu “koruma marka belgesi” altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BİST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BİST’e ait olup, tekrar yayınlanamaz.
borsaningundemi.com verilerin sekansı, doğruluğu ve tamliği konusunda herhangi bir garanti vermez. Veri yayınında oluşabilecek aksaklıkar, verinin ulaşmaması, gecikmesi, eksik ulaşması, yanlış olması veri yayın sistemindeki performansın düşmesi veya kesintili olması gibi hallerden oluşan herhangi bir zarardan borsaningundemi.com sorumlu degildir. BİST, verinin sekansı, doğruluğu ve tamlığı konusunda herhangi bir garanti vermez. Veri yayınında oluşabilecek aksaklıklar, verinin ulaşmaması, gecikmesi, eksik ulaşması, yanlış olması, veri yayın sistemindeki performansın düşmesi veya kesintili olması gibi hallerde Alıcı, Alt Alıcı ve/veya kullanıcılarda oluşabilecek herhangi bir zarardan BİST sorumlu değildir.
Finansal veriler aracılığıyla sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir. Son güncelleme saati (19:03)