Metal erimesi

4 / 4

---

Petrolde İran Alevi

Petrol fiyatları ticaret savaşının talebi azaltacağı ve Suudi Arabistan ile Rusya’nın üretim miktarlarım yükseltebileceği sinyallerine rağmen ABD’nin İran’a yaptırım uygulamaya başlaması nedeniyle yüksek seviyelerini koruyor.

Küresel petrol bolluğu nedeniyle 2016’da varil başına 31 dolara kadar inen Kuzey Denizi Brent petrolünün varili, Suudi Arabistan liderliğindeki Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ile Rusya’nın üretim kısıntısında anlaşması üzerine 50 dolar seviyesinden başladığı 2017’ yi, 60 dolar ile bitirdi.

Nisan başında ABD’nin Suriye’yi bombalaması ve ABD ile Rusya arasında yaşanan gerginlik ve küresel ticaret savaşı endişelerinin sonucunda fiyatlar 2014’ten bu yana en yükseğine çıkarak 70 doları aşan Brent petrolü bu seviyenin altına inmedi. Haziran sonunda varil başına 79,44 dolara çıkan petrol fiyatları daha sonra geriledi. 16 Temmuz’da 71,84 dolara kadar inen petrol, daha sonraki bir ayda 70-75 dolar bandında dalgalandı.

Petrol fiyatlarının önümüzdeki dönemde daha da yükselmesi bekleniyor. Ağustos başından itibaren ABD’nin dünyanın üçüncü büyük petrol üreticisi İran’a uygulamaya başladığı yaptırımların ilk bölümü fiyatları baskı altına alacak. Uluslararası Enerji Ajansı, ABD’nin İran’a yaptırımlarının küresel petrol arzını aynı düzeyde korumayı çok zor hale getirebileceğini açıkladı.

Öte yandan ABD’nin İran yaptırımları kapsamında “İran’dan petrol alimim durdurma” talebinde bulunduğu Çin’in söz konusu talebi reddetmesi arz endişesinin daha fazla büyümesini engelledi. Ancak Trump yönetiminin üçüncü ülkelerin İran ile petrol ticaretini durdurmalarını istediği, enerji sektörünü de kapsayan yaptırımların ikinci bölümünün kasım başında yürürlüğe girecek olması arz dengesi konusunda sıkıntıların süreceği yorumlarım güçlendiriyor. Japonya ise İran’dan petrol alımını durdurabileceği sinyalini verdi.

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ABD’nin ülkesinin petrol ihracatını engellemeyi başaramayacağını söylüyor.

HSBC Bank ise İran’ın petrol ihracatına yönelik yaptırımların petrol fiyatlarının varil başına 10 dolar artmasına neden olacağım savunuyor. Bank of America Merrill Lynch ise jeopolitik gelişmelere bağlı olarak petrol fiyatlarının gelecek yılın ilk yarısında 90 dolara kadar çıkabileceğini tahmin ediyor. Banka daha önce varil başına 60 dolar olan 2019 ortalama fiyat tahminini 75 dolara çıkardı.

Diğer yandan OPEC ile Rusya’nın petrol (üretimlerini azaltabileceği yönündeki açıklamaları da fiyatlara aşağı yönlü baskı yapıyor. Suudi Arabistan, Haziran’da günlük 10,489 milyon varil olan üretimini Temmuz’da 10,3 milyon varile düşürdü ancak ilerleyen dönemde günlük üretimin hangi seviyede olacağı konusunda bir sinyal vermedi. Ayrıca ABD’nin petrol üretiminin rekor seviyeye çıkması da fiyatlar üzerinde aşağı yönlü bir baskı yapıyor. (LEVENT GÜRSES/FORBES TÜRKİYE DERGİSİ)