Türk futbolu için şok verimlilik raporu

5 / 7

---

TÜRK KULÜPLERİNİN İFLASI NASIL ENGELLENDİ?

Türkiye ve Rusya’da ise altyapıya değil, transfere dayalı bir oyuncu profili var. Yaşı yüksek, tecrübeli ve kaliteli oyuncuları takımlarına katmak için kulüpler hem yüksek bonservis ödemeleri yapmak hem de oyuncuları gelmeye ikna etmek için daha yüksek yıllık ücretler teklif etmek zorunda kalıyor. Bozulma da tam olarak bu şekilde başlıyor. UEFA’nın aynı raporuna göre Türk kulüpleri gelirlerinin yüzde 89’unu, futbolculara ödedikleri yıllık maaş ve bonservis bedelleri için harcıyor. Dolayısıyla geriye ne borçlarını kapatabilecekleri ne de altyapıya yatırım yaparak kendi oyuncularını yetiştirebilecekleri bir bütçe kalıyor. Örneğin bu oran Portekiz’de sadece yüzde 27.

Transferlere yüz milyon Eurolar ödemelerine rağmen İngiliz kulüpleri bile gelirlerinin sadece yüzde 72’sini futbolculara ayırıyor. İspanya’da kulüp gelirlerinin sadece 58’i futbolcular için harcanıyor. Bu oran Hollanda’da yüzde 44, Almanya’da ise yüzde 55.

Sonuç olarak Türkiye’nin kurduğu futbol ekosistemi, sürdürülebilirlikten uzak ve kendi kendine yetemeyen bir yapı... Türk kulüplerinin bugüne kadar iflas etmelerini engelleyen tek şeyse gelir artışındaki inanılmaz hız. 2009-2015 döneminde Türkiye liginin gelirleri yüzde 73 arttı. Avrupa’da bu oranın üzerine sadece İngiltere Premier Lig (yüzde 81,9) çıkabildi. Türkiye Süper Ligi’nde son yayın ihalesiyle birlikte kulüplerin yayın gelirleri ise 2009’a göre yüzde 321 arttı. Sponsorluk ve ticari gelirler yüzde 24 büyüyerek 211 milyon euro oldu. Yeterince artmayan tek gelir kalemiyse Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi’nde elde edilen başarılar karşılığında UEFA’dan alman primler. 2012-2015 arasında Türk kulüplerinin UEFA gelirleri sadece yüzde 12 artarak 33 milyon euro oldu. Üstelik bu alanda büyük ligleri bir kenara bıraktığımızda bile Türkiye, Rusya (81 milyon euro), Ukrayna (54 milyon euro), Yunanistan (37 milyon euro) gibi liglerin gerisinde kaldı. UEFA’dan elde edilen gelirlerin artmamasının sebebi elbette sportif anlamda Avrupa kulüpleriyle başa çıkılamaması. Bu sezon 112 milyon euro kadro değerine sahip Galatasaray’ın, Norveç’in 8 milyon euroluk Östersunds kulübüne, ardından 102 milyon euroluk kadrosuyla Fenerbahçe’nin de Makedonya’nın 10 milyon euroluk Vardar kulüplerine elenerek Avrupa Ligi’nin dışında kalması UEFA gelirlerinin neden artmadığını yeterince anlatıyor. 10 kata ulaşan bir kadro değeri farkına rağmen Türkiye’nin en büyük kulüplerinin, kağıt üzerinde kat be kat zayıf rakiplerine elenmesi ancak zamanında ve doğru kadroların kurulamamasıyla açıklanabilir.